Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 84. Sayı (Temmuz 2015)

28 Su ve Çevre Teknolojileri / Temmuz 2015 www.suvecevre.com YORUM PROF. DR. AHMET SAMSUNLU İTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi (E) 44. Hükümet İmar ve İskân Bakanı Türk ye’de Sürdürüleb l r Katı Atık Yönet m - İstanbul ve ÇorumÖrnekler (*) S ürdürüleb l rl k, R o Konferan- sı’ndan ber dünyanın en öneml konularının başında gelmekte- d r. Sürdürüleb l rl ğ n uygulanab ld ğ ülkelerde ve şeh rlerde yaşam kal tes oldukça yüksekt r. Örnek vermek gere- k rse, Mercer araştırma kuruluşu tara- fında yapılan b r araştırmada, dünyanın 215 kent nde çeş tl konular ncelenerek yaşam kal tes bel rlenm şt r. Yaşam kal tes n n standart göster- geler sadece zeng nl k ve st hdam değ l, aynı zamanda yapılı çevren n durumu, f z ksel ve ruhsal sağlık, eğ t m, rekreasyon, boş zaman ve toplumsal a d yet dah l olmak üzere b rçok gös- terged r. Sözkonusu çalışmada, yaşam kal tes değerlend r lmes n n lk 10’unda yer alan ülkeler yerler n korumakla beraber, kalkınmakta olan ülkelere a t şeh rlerde yaşam kal tes yıllar ç nde olumsuz etk lenm ş ve bu şeh rler n her yıl sürdürülen bu araştırmadak yerler daha aşağıya düşmüştür. Örnek ver- mek gerek rse Zür h, V yana, Seattle ve S dney g b şeh rler lk sıralarda yer alırken, Bağdat çok uzun b r süre- den ber 215’ nc olarak son sırada yer almaktadır. Bu ankette yer alan İstan- bul se 90’lı yıllarda 86’ncı sıradayken, 2008 yılında 114’üncü sıraya ger lem ş bulunmaktadır. Şeh rlerde yaşam kal tes n etk le- yen en öneml hususlardan b r s de o şeh rlerde yaşayan nüfusun yıllar ç nde artmasıdır. Kalkınmış ülkelerde nüfus artışı hemen hemen h ç değ şmezken, kalkınmakta olan ülkelerde nüfus hızla artmaktadır. 1950 yılında kalkınmış ülkelerde 2 şehr n nüfusu 8 m lyonu geçerken, kal- kınmakta olan ülkelerde h çb r şehr n nüfusu 8 m lyon değ ld r. 2000 yılında se kalkınmış ülkelerde 8 m lyonu geçen şeh r sayısı 6 olurken, kalkınmakta olan ülkelerde 22 şehr n nüfusu 8 m lyonu geçm şt r. Şeh rler ve Sorunları Kalkınmakta olan ülkelerde bu nüfus artışı yalnız sm n saydığımız şeh rlerde değ l, ülken n d ğer şeh rler nde de hızla artmaktadır. Şeh rler n n nüfusu hızlı artan kalkınmakta olan ülkelerde, her konuda sürdürüleb l rl k, kalkınmış ülke- lerdek şeh rlerle mukayese ed lemeye- cek durumdadır. Dünya nüfusunun 2015 yılına kadar 7,2 m lyara ulaşacağı ve hızlı kentleşme sonucu 2025 yılına kadar kentlerde yaşayan nsan sayısının da bugünküne nazaran 2-3 kat artacağı tahm n ed l- mekted r. Bu hızlı nüfus artışının doğal b r sonucu olan kentleşme se başlı başına b r problem olmamakla b rl kte gel ş güzel ve plansız büyüme sonucu kamusal alanların ve neh r kenarlarının zarar görmes , hava ve su k rl l ğ le katı atık oluşumu g b b rçok çevresel soruna sebeb yet vermekted r. Hızlı nüfus artışı, endüstr yel gel şme ve kentleşme g b olgular, Türk ye’n n de ç nde yer aldığı gel şmekte olan ülke kentler nde katı atık sorunlarını da beraber nde get rm şt r. Bu sorunlar se günümüze kadar kentlerde atık yöne- t m nde yaygın b r şek lde uygulanan toplama, taşıma ve depolamadan olu- şan s stem n yeters z kalmasına sebep olmuştur. Tüm bu h zmetler n mal yet ve sorumluluğu yerel yönet mlere düşmekted r. Ekonom k bakımdan çok yeters z olan yerel yönet mler, sürdü- rüleb l r katı atık yönet m planlaması ve uygulaması yapamamaktadırlar. Her geçen gün artan katı atık m ktarı karşısında zorlaşan katı atık yönet m Bu bildiri 26-29 Mayıs tarihlerinde düzenlenen 6. Türk Alman Katı Atık Günleri (TAKAG)’nde sunulmuştur. Sunumda gösterilen içeriğin bir kısmı burada verilmiştir.