Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 84. Sayı (Temmuz 2015)

26 Su ve Çevre Teknolojileri / Temmuz 2015 www.suvecevre.com RÖPORTAJ sarf yatının uygunluğu da d kkat çek c özell kler arasında. Elektr k sarf yatı yılda yaklaşık 9.600; s stem ç n gerekl k myasalların yıllık mal yet se 3600 TL. İstanbul’da sulama amaçlı suyun metreküp f yatı 6,50 TL olduğu gözö- nüne alınırsa, otel n H tach Compact Membran B yoreaktörler le günde 85 m´ su ger kazanımı ve ayda 16 b n 805 TL, yılda yaklaşık 200 b n TL tasarruf sağladığı ortaya çıkıyor. SU&ÇEVRE: İZDEMİR’de de b r çalış- manız vardı... ERMAN AKGÜN: Gel şt rd ğ m z MEEP teknoloj s n (Hareketl Elektrot Elekt- rostat k Ayırıcı) Avrupa ve Ortadoğu’da lk kez Türk ye’dek İZDEMİR Term k Santral ’nde hayata geç rd k. H tach Plant Construct on f rmasının or j nal teknoloj s olan MEEP, kömür santral- ler nde açığa çıkan baca gazı ç ndek tozları çok daha etk l b r şek lde topla- maya olanak sağlıyor. H tach teknolo- j s olan hareketl elektrot elektrostat k ayırıcılar, tes sten salınan gaz ç ndek toz yoğunluğunu, dünyanın en yüksek performans sev yes n göstererek, 10 mg/m 3 N değer nden daha düşük sev - yelere nd r yor. 2023’e kadar elektr k üret m kapas tes n k katına çıkarmayı planlayan Türk ye’de, hal hazırda term k santrallerden elde ed len güç, toplam elektr k üret m kapas tes n n yüzde 30’una karşılık gel yor. Bu anlamda daha yüksek ver m sağlayan bu tekno- loj n n Türk ye ç n önem ortaya çıkıyor. H tach Plant Contruct on f rmasının MEEP teknoloj s , toz toplama elektro- tunu toz toplama amacıyla hareket ett - r rken, tozu b r fırça yardımıyla topluyor. Sonuç olarak s stem, nce tozu ve hatta geleneksel sab t elektrotlu elektrostat k ayırıcılarla ayrılması zor yüksek d rençl tozu b le çok y b r şek lde ayırab l yor. S stem n, sab t elektrotlu elektrostat k ayırıcılara göre toz toplama etk nl ğ yüksek oluğu ç n toz toplama ve tah- l ye elektrot aded azaltılarak ek pman boyutu küçültüleb l yor. Bu durum, şarj şlem ç n gereken elektr k tüket m n azaltıyor, böylece elektrostat k ayırıcı enerj tasarrufuna katkıda bulunuyor. SU&ÇEVRE: H tach olarak dünyanın b rçok yer nde çalışmalar yürütüyor- sunuz... Türk ye’de suyla lg l sorunlar s zce nelerd r ve kamu le özel ş rketle- r n ş yapış şek ller hakkındak zlen m- ler n z özetleyeb l r m s n z? ERMAN AKGÜN: Artık hem dünyada hem Türk ye’de tek başına ürünle çözüm üretme yeterl olmuyor. Yan ş artık ürün veya s stem satışını aşmış b r hal aldı. H tach olarak buna alışkın b r f rmayız. Dah l olmayı düşündüğümüz projeler ç n önce demo projeler hazır- lıyor, çözümü müşter yle oluşturuyor ve ölçeğ zamanla büyütüyoruz. Artık esk den olduğu g b b r ürün gel şt - r p onu olduğu g b müşter ye sunmak pek mümkün değ l. Fakat Türk ye’de zorlandığımız konu genelde bu. Türk ye’de beklent , önces nde ne yaptığımız oluyor. İnsanlar ürün görmek st yor. Halbuk H tach olarak b z m daha çok akıllı çözümler üretme ve müşter yle beraber çalışma, yan sosyal novasyon yapma g b b r v zyonumuz var. Yaptığımız şey ülke- n n, bölgen n ya da şehr n ht yaçlarına göre çözüm oluşturmak. Dünyanın b r ülkes ndek b r şehre sunduğumuz çözümü İstanbul’a sunmuyoruz. Bu konuda da zorlanıyoruz aslında. Yan v zyonumuzda müşter yle oturup müş- ter n n ne ht yacı olduğunu bulmak var. Müşter y doğru anlayıp, onunla b rl kte çözüm gel şt rmek gerek yor. Türk ye’de gözlemled ğ m z en büyük sorunlardan b r s su kayıp ve kaçakları konusu. Fakat bu konuda Japonya örneğ n referans alarak sun- duğumuz çözümler pek anlaşılmıyor. Karşı taraf sadece ürün ve f yatına odaklanıyor. Türk ye’de çözümün b r ürün satın almak ve onu yer ne koymak olduğu görüşü hak m. Halbuk , soru- nun çözümü b r bütündür. Pompasın- dan borularına, let ş m altyapısından hub’lara kadar tüm unsurların gözlem- len p, masaya yatırılması ve bütüncül b r çözüm yaratılması noktasına çok uzağız. Sorunların çözümü tek b r ürün satın alıp konulmasına nd rgenemez. Sadece b r deb metre le böyle büyük sorunların çözülmes mümkün değ ld r. Bu yaklaşımı Türk ye’de yaygınlaştır- mak hedefler m z arasında. İstanbul’da tem z suyu evlere pom- palayan 264 pompa stasyonu var. Bununla b rl kte nüfusun hızlı artmasına rağmen sorun, vana b raz daha açılarak veya başka pompalar konularak çözü- lüyor. Ve zamanla borular aşınıyor ve sızıntı hal nde su kayıpları başlıyor. Çok sayıdak pompa da elektr k sar- f yatını artırıyor. B r sorun çözülmeye çalışılırken farklı sorunlar körüklen yor. Çözüm, daha fazla pompa almak veya pompaların frekanslarıyla oynayıp onları daha da güçlend rmek değ l; sorunu kökünden ele almak gerek yor. Türk ye’de tümden yaklaşımla lg l b r sorunumuz var. Sorun aslında karşılaş- tırmanın nasıl yapılacağı. Yan b r f rma tümden b r çözüm üretmeye çalışır- ken, d ğer sadece deb metre satmaya çalışıyorsa ya da b r tanes n n çözümü seneler boyunca derde derman ola- cakken, d ğer b r senede çalışmayacak hale gelecekse, bu çözümler n karşılaş- tırılması zorlaşıyor. l Htach’nn çeştl endüstryel atıksu arıtma sstemler de mevcut