Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 81. Sayı (Nisan 2015)

28 Su ve Çevre Teknolojileri / Nisan 2015 www.suvecevre.com PROF. DR. AHMET SAMSUNLU: Dün- yada aktf çamur prosesnn tasarımında Amerkan Metcalf&Eddy (2003), Alman ATV131 (2000) ve Hollanda STOWA tasarım yöntem ve en çok Alman ve Amerkan standardı kullanıldığını bana açıklamıştınız. Bu yöntemler kısaca açık- lar mısınız? DOÇ. DR. GÜÇLÜ İNSEL: Arıtma tess teknolojs 1900’lü yılların başında sadece bekletme ve çökelme süresne dayalı bast parametreler le tasarlanır- ken günümüzde artık smülasyon des- tekl tasarım ve proses kontrol uygula- malarına kadar ulaşmıştır. Bu tasarım yöntemler de standardın çıkarıldığı bölgedek mevcut tüm atıksu arıtma tess şletme verlernn derlenmes ve yorumlanması, aynı zamanda blmsel çalışmalarla ortaya çıkarılan sonuçların brleştrlmes le elde edlmştr. Burada öneml olan güvenlr tess verlernn kullanılmasıdır. Ülkemzde bu güvenlr verlern elde edlmes ve değerlendrl- mes le lgl br eksklk mevcut. Sonuçta ölçmedğmz br büyüklüğün yeterl olup olmadığını da blmek mümkün değl. Bu standartlar da lgl ülkedek şartlara uyumlu hale getrlmş tess tasarımlarını uygulamaya geçrmekte- dr. ABD’de, şmd AECOM frmasının satın aldığı Metcalf&Eddy mühendslk frması sektörde konusunda uzman- ları braraya getrerek bu standartları oluşturma yönünde lk adımı atmıştır. Bunun dışında ABD’de aynı zamanda 10 States Standard adı verlen normlar da kullanılablmektedr. ATV (şmdk sm DWA) se br dernek statüsünde tamamen br svl toplum kuruluşu olarak görev yapmaktadır. STOWA’da genelde Hollanda’da DWA'ya benzer br kuruluş- tur. Bu kuruluşun msyonu su yönetm konusunda blg üreten teknk, blm- sel, yönetmsel ve sosyal alanda des- tek sağlayan br kuruluştur. Kuruluşun çalışmalarında Hollanda’da tess tasarı- mına yönelk çeştl teblğ ve standartlar mevcuttur. Örneğn, atıksu arıtma tess (byolojk arıtma) tasarımında kullanı- lan standartları se ATV131’e benzerdr. Bu tür kuruluşlarda meslek açıdan son gelşmelere hakm, tecrübel ve yetkn nsanlardan oluşturulan br ekbn olması şn can alıcı noktasıdır. PROF. DR. AHMET SAMSUNLU: Türk- ye’nn ATV ve ATV standartları le olan lşks nedr? DOÇ. DR. GÜÇLÜ İNSEL: ATV stan- dartları le bağlantımız çoğunlukla KfW destekl projeler, IPA projeler, Avrupa Bankası vb. destekl yatırımlar bu stan- dartların kullanımını ülkemzde yaygın hale getrmştr. Türkye’de gerek Alman frmaların ve ortakların etkler, gerekse Alman menşel kred kuruluşlarının yönlendrmeler, bunun yanında hale danışmanlığı yapan şahıs ve kuruluş- ların projelern kontrolü aşamasında kontrol kolaylığı neden le bu standart ülkemzde yaygın hale gelmştr. PROF. DR. AHMET SAMSUNLU: Bu Alman standartlarının kullanılması hak- kındak görüşlernz nelerdr? DOÇ. DR. GÜÇLÜ İNSEL: Arıtma tess- lernn bleşenlernn tasarımında kulla- nılacak (konvansyonel) teknolojler bu standartlarda detaylı olarak tanımlan- mıştır. Ancak blndğ üzere Almanya’nın şartlarına göre düzenlenmş. Standartlar uygulama kolaylığı sağlamakla beraber halelerde projenn yönetm ve kont- rolünün kolay yürütülmesn sağlıyor. Arıtma teknolojs ve detayları bu stan- dartlarla kesn sınırlarla belrlenmş olup alternatfler dkkate alınmadan uygula- maya geçmeye mkan veryor. Ancak, ülkemzdek koşullar farklı olduğu çn bu standartların doğrudan kullanımı malyetl yatırımlarımızı rske sokab- lyor. İhale sürecnden önce, tasarım standartlarının uygunluğu, arıtılablrlk, plot tess, fzblte le kontrol edlmes- nn proje paydaşlarının rskn mnmze edeceğn düşünüyorum. PROF. DR. AHMET SAMSUNLU: Bu farklılıklar dkkate alınmadı mı? Ve ne sonuçlar doğurdu? DOÇ. DR. GÜÇLÜ İNSEL: Öncelkle bu farklar ülkeler arası yaşam standardı, blnç düzey, klm ve jeolojk yapı, alt yapıların tasarım ve şletme yaklaşım- ları, sanay katılımları, uygulanan stan- dartlardan ler gelyor. Bu farklılıkların gözönüne alınamamasının brçok sebe- bn saymak mümkün. Bunların başında, yerel yönetmlern projeler hızla hayata geçrme gereksnmler, öte yandan pro- jelern hızlı ve kolay kontrol edeblme ve denetleme kolaylığı, fzblte çalış- malarının zaman ve emek gerektrmes vb. uluslararası tasarım standartlarının “doğrudan” kullanımını yaygınlaştırmış- tır. Yukarıda bahsettğm farklılıkların derecesne göre tesslern stenlen per- formansta çalıştırılamaması, cdd meka- nk problemlere ve enerj tüketmlernn artmasına neden olmakla beraber yükle- nc ve projenn sahbn de zor durumda bırakmaktadır. Açıkçası, mevcut şartlar altında projenn başarısı braz şansa bıra- kılmış durumda. Bu standartların ülkemz çn uyumlu hale getrlmesnn problem- ler ortadan kaldıracağına nanıyorum. PROF. DR. AHMET SAMSUNLU: Bu konuda sorunlar yaşandığına göre öne- rlernz var mı? DOÇ. DR. GÜÇLÜ İNSEL: Mevcut durumda, şletmecler ve uygulayıcıları Doç. Dr. Güçlü İnsel YORUM