Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 80. Sayı (Mart 2015)

Su ve Çevre Teknolojileri / Mart 2015 47 www.suvecevre.com mak ç n test ed leb lecek b r m l bulu- nur. Fakat bütün testlerde olduğu g b motor soğutmasında ht yaç duyulan güç dâh l olmak üzere soğutma ve havalandırma g b konular burada da karşımıza çıkıyor. Açısal temas yatak- larının kullanılmasından kaynaklanan mekan k salmastra ve yatak sürtünmes kayıpları, motor m l gücüne duyulan ht yacı artıran d ğer k faktör olab - l r. Atıksu pompaları, transfer ed len sıvının motora sızmasını engellemek ç n genell kle ç ft mekan k salmastra mekan zması kullanır. D kkat ed lmes gereken b r d ğer konu da kurulum. Örneğ n, aynı motorun kullanıldığı ıslak ve kuru kurulumlarda ver ml l kler değ - ş r. Sonuçta, s stemdek tüm kayıplar ç n açıkça tanımlanmış b r test yöntem gerekl d r ve bu s stem kurulumu da ç ne almalıdır”. B l msell k taşımamakla b rl kte, atıksu alanında faal yet gösteren Grundfos müşter ler nden gelen kanıt- lara göre çalışma güven l rl ğ ve daha yüksek ver ml l k, en öneml konular ola- rak ortaya çıkmaktadır. Pompa b r kez kurulduğunda, kullanıcılar pompaya b r daha dokunmak stememekted r. Fakat y ne de pompa daha az arızalanacaksa, enerj ver ml l ğ nden b r ölçüde vaz- geçmey kabullen rler. Ver ml l k atıksu endüstr s ndek tüm pompa kullanıcı- larını etk leyen öneml b r konudur ve pompa motoru büyüdükçe daha da öneml hale gel r. Grundfos, tüm atıksu pompalarının toplam enerj ver ml l ğ n en yüksek sev yelere çıkarmayı kend ne hedef olarak bel rlem şt r. Grundfos çözümü Entegre motorlu b r atıksu pompa- sının IE2 veya IE3 standardıyla uyumlu olduğunu dd a etmek mkânsız oldu- ğundan, Grundfos pompa ve motor ver ml l ğ konularına açıklık get rd ğ düşünülen b r çözüm sunar. Buna göre, Grundfos SE1/SEV ve SL1/SLV atıksu pompaları, IE3 motorun elektr k ç par- çalarını (rotor ve stator) pompa gövde- s nde b raraya get r r. Robert Bork Hansen’a göre, atıksu Ürün Müdürü M kael Nedergaard’a göre b r elektr k motorunun ver ml - l ğ n bel rlemek ç n kullanılan k yol vardır: “Doğrudan test etme den len b r nc yolda, voltaja ve tem n ed len akıma göre g r ş gücü ve dönme hızı le moment ne göre çıkış gücü ölçülür. Dolaylı yöntemde se g r ş gücü ölçülür ve tek tek parçalarda oluşan kayıpların ölçülmes ve toplanması suret yle top- lam kayıp hesaplanır. Bu k nc yöntem, yalnızca üç fazlı motorlarda kullanıla- b l r”. Tek dev rl , üç fazlı kafesl ve endük- s yon motorlar ç n kullanılan mevcut sınıflandırma standardı IEC60034-30 üç enerj ver ml l ğ sev yes ne karşılık gel r: • IE3 - Premium verimlilik (NEMA Prem um sev yes ne eşt r) • IE2 - Yüksek verimlilik (NEMA Enerj Ver ml sev yes ne eşt r) • IE1 - Standart verimlilik (eski CEMEP EFF2 sev yes ne eşt r) “EcoDes gn D rekt f 2011’ n Haz ran ayında IE2 ver ml l k sev yes n uygu- lamaya soktu ve 2015 Ocak ayından t baren 7.5-375 kW nom nal gücün- dek bütün motorlar en az IE3 ver m- l l k standardını veya değ şken dev rl konvertör bulundurmaları hal nde IE2 ver ml l k standardını karşılamakla yükümlü olacak” şekl nde açıklama yapan Grundfos Hold ng A/S Global Ürün Uzmanı Robert Bork Hansen, “Bu koşullar sürekl çalışma hal ndek 2, 4 ve 6 kutuplu, tek dev rl , üç fazlı, maks mum 1000 V’l k endüks yon motorlarında geçerl d r. Herhang b r sıvıya tamamen daldırılarak çalışacak şek lde tasarlanan motorlar ve/veya motor enerj performansının ayrıca test ed lemed ğ b r ürüne entegre ed len motorlar bu koşulların kapsadığı ürün- ler arasında değ ld r” d yor. Bu noktada sorulması gereken, atıksu pompası g b suya daldırılarak çalışacak şek lde tasarlanan entegre motorlu b r pompanın IE2 veya IE3 ver ml l k sınıfına dah l ed l p ed lmeye- ceğ d r. D ğer bazı sebepler n yanı sıra daha çok standart b r bağlantı, tanımlı b r soğutma s stem veya sab t b r test yöntem olmadığından, motor pompa- dan bağımsız test ed lemez, bu yüzden sorunun cevabı olumsuz olmalıdır. Grundfos Hold ng A/A Bölgesel Program Müdürü Leo Andersen’a göre se, “Teor k olarak, b r atıksu pompası motorunun test ed lmes n s- peten bas t olmalıdır. Çünkü motorda dönme moment n ve gücünü sapta- Grundfos MG standart norm motorlar