Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 80. Sayı (Mart 2015)

Su ve Çevre Teknolojileri / Mart 2015 27 www.suvecevre.com hava, o kadar sağlıklı yaşam; ne kadar k rl hava, o kadar erken ölüm veya sağ- lığa yapılan harcama demekt r...” Atıksuyu da zl yoruz “Çevre ve Şeh rc l k Bakanlığı olarak atıksuları da zlemeye başladık. Dere- ler m ze, göller m ze, akarsularımıza deşarj ed len günlük 10 b n metrekü- pün üzer ndek atıksuları zl yoruz. Önü- müzdek günlerde bunu 5 b n m 3 /gün’e nd receğ z. Daha sonra da 1000 m 3 / gün’e nd receğ z ve bu devamlı aşağı necek. K mse bu ülken n su kaynakla- rını k rletme lüksüne sah p değ l. Vatan- daşın en doğal haklarından b r s tem z suya ulaşmadır. Bu hakkı hep b rl kte sağlatacağız. Ged z, Menderes, Ergene, Sakarya ve benzer onlarca yerde bu t p çalışmalar yürütüyoruz. Beled yelerden, projelend rme yaparken havzalardak atıksuyun arıtılmasına ve katı atıkların bertarafına öncel k vermeler n talep ed yoruz. Çünkü b rçok araz de tarım yapılıyor ve su kal tel akmak zorunda. Aks takd rde su kal tes z olursa bu gıdalara da yansır. Proje aşamasında tüm bunları yerel yönet mlerle b rl kte elb rl ğ yle projelend r yoruz. Beled - yeler n yaptığı projeler har ç şu anda 350 tane de İlbank ve Bakanlığımız arasında proje yürütülüyor. Bunun bu senek yatırım mal yet 1.8 m lyar TL...” Çalışmalarımızın merkez nde “İnsan” var “AB projeler ne çok önem ver yor ve otuzun üzer nde AB projes yürü- tüyoruz. Suyumuzda, havamızda, top- rağımızda, Avrupa kal te standardını yakalamayı hedefl yoruz. Bu noktada Türk ye’de çevre ve sanay sektörü oluşturmak st yoruz. Mesele last kler n yüzde 85’ n toplatıyoruz ve halı saha veya koşu yolları yaptırtıyoruz. Yürüyüş yolu, b s klet yolu, donatı alanı olmayan kentsel dönüşüm projeler n onaylamı- yoruz. Engell kardeşler m z n hayatını kolaylaştıracak çözümlere odaklanı- yoruz ve yatırımcılardan bunlarla lg l çözümler üretmes n talep ed yoruz. Çünkü çalışmalarımızın merkez nde nsan var. İnsan ç n çalışıyor ve pro- jeler üret yoruz. Havamızı, suyumuzu ve toprağımızı bu noktaya get rmek ç n beled yeler m z , sanay c ler m z , yatırımcılarımızı yönlend r yoruz. Önü- müzdek günlerde b r tebl ğ yayınla- yacağız. Sanay tes sler artık saldığı karbond oks t em syonunun hesapla- masını yapacak ve b z de doğrulayaca- ğız. Bununla lg l uluslararası normlarda f rmalar oluşturacağız. B r sürü çevre mühend s m z ve mühend s m z var. Bu hesapları lle de devlet yapacak değ l. Bu alanda özel sektör yaratmayı hedef- l yoruz. Her şey devlet el yle yürümez. Devlet yönet c l k yapar, şletmec l k yapmaz. Yıllık yaklaşık k buçuk m l- yar TL’l k ambalaj atığı ve plast ğ n ger dönüştürülmes nden Türk ye ekono- m s gel r elde ed yor. Bu oranı artırmak st yoruz. Bu kaynak neden beş m lyar dolara, on m lyar dolara çıkmasın? 76 m lyon nüfusa sah p Türk ye’de bu çok rahatlıkla olab l r...” Atıklardan yen ürünler üret lmel “Atık yağın ger kazanımı çok öneml . Artık Türk ye’de araçlardan çıkan motor yağlarının ger kazanımını sağlayacak uluslararası normlarda çok sayıda tes s kurulması da şart. Bu atık- lardan yen ürünler üret lmes gerek - yor. Mesela evlerden çıkan kızartma yağlarından b yod zel üret lmel . Atık yağdan b yod zel üret m yle lg l mev- zuat çıkartıyoruz. Atık yağdan başka b r malzeme üret m n n önüne geçmek st yoruz. Ülkem zde kal tel çevre ve doğayla uyumlu hayat standardının oluşturulmasını st yoruz. Çöp depo- lama alanlarından b yogaz ve enerj üret lmes n talep ed yoruz. Bununla lg l önümüzdek ay özell kle büyük- şeh r beled yeler olmak üzere bütün beled yeler Ankara’ya davet edeceğ z ve kend çöp depolama alanlarında ne kadar b yogaz üret leb lecekler yle lg l model göster p, bu ş n ekonom kl ğ n nceleyeceğ z. Ekonom k olanları da ved b r şek lde b yoreaktöre dönüş- türmek ç n çalışmalar başlatacağız. Türk ye’de yılda otuz m lyon ton çöp çıkıyor...” Hedef m z: “Sıfır Atık” “D ğer b r çalışmamız da hayvan gübres yle lg l . Her yıl 156 m lyon ton hayvan gübres çıkıyor. Bu gübrey de kompost yapab l r ya da gübrey b yo- gaz üret m nde kullanab l r z. Kompost le lg l mevzuatı önümüzdek günlerde yayınlayacağız. Hedef m z Türk ye’de sıfır atık. Yan b r şey üret ld ğ nde atık çıkarmayacak, o atık den len madde başka b r yerde hammadde olarak kul- lanılacak. Mesela b yogaz ürett rece- ğ z. B yogazın yanında sıvı gübren n de standartlarını gel şt r yoruz. Türk ye’de artık hayvan ç ftl kler n b yoenerj üret m merkezler , sıvı gübre üret m merkezler hal ne get receğ z. Tarım araz ler m zde sebzem z, meyvem z daha kal tel olacak. Toprağımız has- talanmayacak. Bunlara çözüm üret - yoruz. Mesela atıksu arıtma tes s nden çıkan çamurun bertarafı konusunda da çalışmalar yürütüyoruz. Bu çamurların komposta dönüştürülmes , gübre yapıl- ması veya ç mento fabr kalarında yakıt olarak kullanılmasını talep ed yoruz...” Çevre sektörünü kurmak zorundayız “Türk ye’n n çevre konusunda AB normlarına ulaşab lmes ç n 68 m lyar euro’luk yatırım yapması gerek yor. Bu yatırımlar yapılırken de çevre sanay sektörünü kurmak zorundayız. ‘Yeş l, güzel doğa’ g b söylemlerle bu ş çözül- “Atıksu arıtma tesislerinden çıkan çamurun bertarafı konusunda da çalışmalar yürütüyoruz. Bu çamurların komposta dönüştürülmesi, gübre yapılması veya çimento fabrikalarında yakıt olarak kullanılmasını talep ediyoruz...”