-'------~ Kalsiyum karbonat en çok rastlanan çökelti olup, yüksek sıcaklıklarda az çözülür hale gelir. Genellikle sertlik, yüksek pH, yüksek alkalinite ve yüksek geri kazanım oranlarından dolayı meydana gelir. Bu problem için önerilen çözümler ise: Uygun antiskalant enjeksiyonu Asit enjeksiyonu Katyon değiştirici reçine ile yumuşatma Kireç ile yumuşatma veya geri kazanım oranını azaltmaktır. 2) SülfatKireçlenmes(iSO4) ve Ön Şartlandırması Sülfat tuzlarının çözünürlüğü, baryum, stronyum ve kalsiyum gibi iyonik kuvvet arttıkça artar. Bu durumda önerilen çözüm: Uygun antiskalant enjeksiyonu Katyon değiştirici reçine ile yumuşatma Kireçli yumuşatma veya geri kazanım oranını azaltmaktır. 3) KalsiyumFlorür(CaF:JKireçlenmesvie Ön Şartlandırması Kalsiyum florürün çözünürlüğü, ortamdaki sıcaklık arttıkça artar. Bu durumda önerilen çözümler: Uygun antiskalant enjeksiyonu Katyon değiştirici reçine ile yumuşatma Kireç ile yumuşatma veya geri kazanım oranını azaltmaktır. 4) Silika(SiO:JKireçlenmesvie Ön Şartlandırması Silika çökeltisi çözünürlük pH, sıcaklık, toplam alkalinite ve SiO2 konsantrasyonuna bağlıdır. Aşırı doymuş çözeltiler çözünmeyen kolloiclal silika oluşturabilirler. Bununla beraber ortamda Al ve Fe varlığıyla çözünürlük düşer. Bu sebeple besi suyunda Al ve Fe olmadığına dikkat ediniz ve kontrol ediniz. Önerilen çözümler: >5000 m3/gün sistemler için kireçli yumuşatma, Besi sıcaklığını artırmak, pH'ı 8'clen daha yükseğe ayarlamak veya geri kazanım oranını azaltmaktır. Buraya kadar sıraladıklarımız tipik kimyasal çökeltiler olup aynca biyolojik veya fiziksel kirliliklerde karşımıza çıkabi- ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 8 lir. Mesela biyolojik veya organik kirlilik, askıda katı madde, silt, metal oksit veya karbon kirliliği gibi. Bu durumları tanımlamak gerekir ise; 1) BiyolojikKirlilik ve Ön Şartlandırma Özellikleri: Biyolojik kirlilik daha ziyade besi sularında yüzey suyu kaynakları kullanıldığında oluşur. Yüzey sularındaki mikroorganizmalar membran yüzeyinde yapışır ve biofilm oluşturur. Besi suyu kaynağının yanı sıra uygun bir membran koruma ürünü kullanılmaması veya aktif karbon yatağının bakımının yapılmıyor olması ela biyolojik kirliliğe sebep olabilir. Önerilen çözümler; ön klorlama ve/veya şok klorlama (membranı klordan korumak kaydı ile), ozonlama veya granül aktif karbon kullanımı olabilir. 2) Organik Kirlilik ve Ön Şartlandırma Özellikleri Organik kirliliğe sebep olan humik maddeler; 0.5 ve 20 mg/1 TOC (Toplam Organik Karbon) konsantrasyonlarında oluşur. Bu TOC değeri 3 mg/l'yi geçince ön şartlandırma yapılması gereklidir. Önerilen çözümler; ultrafiltrasyon ile SDI<l değerine ulaşmak, toz aktif karbon dazlamak, çöktürme veya floklaştırma yapmak. 3) KollodialKirlilik ve Ön Şartlandırma Özellikleri Silika ve Fe2O3 gibi birikimler SDI değeri ile belirlenebilir. SDI>3 ise ön şartlandırma önerilmektedir. Önerilen çözümler; ultrafiltrasyon, SDI 6 veya 6'clan daha büyük ise multimeclya filtrasyon 4) SiltKirlilikve Ön Şartlandırma Özellikleri Genellikle yüksek SDI'lı kirli yüzey sularının besi suyu olarak kullanılması hallerinde ortaya çıkar. Önerilen çözüm multimeclya ve/veya kartuş filtreler ile ön şartlandırma yapmaktır. SDI'in 5'ten tercihen 3'ten küçük seviyelere indirilmesi istenir. 5) MetalOksit Kirliliği Özellikleri Genellikle demir, alüminyum, mangan oksit birikimleri bu tanıma girer. Besi suyundaki demir 0.1 ppm'den büyük olduğu durumlarda birikime sebep olur. Demirin ön şartlandırma ile önce okside edilmesi ardından filtre edilmesi gerekir. Alüminyum ise genelde asit enjeksiyomı yapılan ortamlarda görülür. Bu durumda alüminyum konsantrasyonunun 0.05 mg/lt'clen daha düşük seviyelere indirilmesi istenir. Bu amaçla ela çökeltme uygulanır. Mangan oksit ise genelde MnO2 şeklinde bulunur. Yine önce oksiclasyon ve ardından ela filtrasyon ile 0,05 mg/lt seviyelerinin altında düşürülmesi önerilir. Karbon birikimi ise aktif karbon yatağının yetersiz kalması veya bozulmasından meydana gelir. Bu durumda ela filtreyi geri yıkamak ve çalkalamak yeterli olabilir. MembranlardaBozulma Membranlarcla oluşan fiziksel hasarlar maalesef telafi ve tedavi edilemez. Sık karşılaşılan bir durum ince film tabakasının okside olmasıdır. Sebepleri genellikle müsaade edilen değerlerin üzerinde klor, ozon, potasyum permanganat, sodyum veya kalsiyum klorüre maruz kalmaları olarak tanımlanabilir. Soclyummetabisülfat clozlayarak veya aktif karbon filtresi kullanarak bu olası problemler engellenebilir. Bir diğer problemde ince film tabakasının hidroliz olması olabilir bu ela genellikle yüksek konsantrasyonlu kostik temizleme sırasında (pH>13) meydana gelir. Çözüm NaOH konsantrasyonunu % 0.l'de, sıcaklığı ise max. 30 °C'de tutmak olabilir. Yukarıda sayılan tüm bu değerlendirmeleri göz önüne alarak sonuç olarak yapılan ön şartlandırmalar sonrasında besi suyunun olması gereken özellikleri SDI<5.0 , tercihen <3.0 Al, Fe ve Mn konsantrasyonları 0.05 ppm'den küçük ya ela eşit. Klorür artığı <O.1 ppm Tuzlu olan akıntıdaki LSI biraz negatif veya CaCO3 kirecini kontrol amaçlı antiskalant kullanıldığında ise <+1.5 tercih edilir. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=