4. İşletmecilik açısından ozon çok avantajlıdır. Ortam havası içindeki oksijenden üretilen ozon gazı, işletmeciye büyük kolaylıklar sağlar: Satın alına, kalite kontrolu, depolama, dozajlaına noktasına taşuna gibi işler oıtadan kalkar. 5. Klorun suda kalıcı olması nedeni ile klor suya fazla verilemez ve hassas klor dozajı çok önem taşır. Oysa ozonun suya fazlaca verilmesinde önemli bir sorun oluşmaz çünkü ozon kısa bir süre sonra tabii oksijene dönüşerek suyu terk eder. Ozon gazından söz ederken muhakkak "ozonun konsantrasyonundan" ela söz etmek gerekir, çünkü ozon jeneratörlerinin ürettiği gaz içinde ozon gazından çok tabii oksijen ve tabii azot gazlan bulunur. Bu nedenle, özellikle bir ozon sistemi satın alırken, sistemin hangi konsantrasyonda ozon gazı ürettiğini sormak ve bu konuda bilgilenmek yararlı olur. Ozon üretmek için ozon jeneratörüne verilen oksijen-azot karışımı havanın, ancak küçük bir bölümü ozon gazına dönüşür. Klasik ozon jeneratörlerinin ürettiği ozon gazının konsantrasyonu genelde düşüktür. Burada çok önemli bir hususa dikkat etmek gerekir: % 1 konsantrasyonda ozon gazı içeren bir karışımdan iki misli kullanılarak, % 2 konsantrasyonda ozon gazı içeren gazın yaptığı dezenfeksiyon yaptırılamaz. Çünkü araştırmalar göstermiştir ki ozon gazının suda çözünme kabiliyeti ozon gazının konsantrasyonu ile direkt orantılıdır. Örneğin 25 °C suda, % 1 konsantrasyonda ozon gazı en çok 3,5 mg/lt çözünebilir, % 3 konsantrasyonda ozon gazı bu suda 10,58 mg/lt kadar çözünür. Yüksek konsantrasyonclaki ozon gazı suda çok daha kolay çözünerek suyun etkili bir şekilde ve htzlıca clezenfeksiyonunu sağlar. Bu nedenle, yüksek konsantrasyonda ozon gazı üreten sistemler kullanılarak daha az enerji ile daha etkili dezenfeksiyon yapılır. ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 8 Ozon KonsantrasyonunGaöre Ozon Çözünüm Oranı Tablosu: (Su sıcaklığı 25 °C için) Konsantrasyon %1 %2 %3 Çözünürlük 3,53 mg/1 7,05 mg/1 10,58mg/1 Bugünekadar yapmış olduğumuz ozon gazı tatbikatları: • Memba suyu dezenfeksiyonu. • Memba suyu şişelerinin clezenfeksiyonu ve durulanması. • Gıda sanayiincle ürün yıkama sularının clezenfeksiyonu. • Balık çiftliklerinde besi suyu clezenfeksiyonu. • Kuyu suyunda bulunan demir ve mangan iyonlarının giderimi. • Kimya prosesinde hızlı oksiclasyon. Kuyu suyunda demir ve mangan giderimi için ozon gazı tatbikatı. Dünyada ozon gazı tatbikatları: • Şehir sularının, memba suyu ve içme sularının dezenfeksiyonuncla (yakla şık 100 yıldır). • Soğutma sularında üreyen lejiyonella bakterisi ve yosun ile mücadelede (yaklaşık 25 yıldır). • Yüzme havuzu suyu dezenfeksiyonuncla. • Tavuk kesimhanelerinde yıkama suyunda. • Tıbbi konularda, cilt ve yara tedavilerinde. • Son yıllarda atık suların iyileştirilmesinde ve geri kazanılmasında da ozon gazı kullanılmaktadır. Klasik atık su arıtma metodlan ile çok zor giderilen boya atıkları, siyanürler, fenoller ozon gazı ile yok edilmektedir. Suya ozon gazı tatbikatı için bir çok kriterin tespiti gerekir ki, bu tespitlerin teorik hesaplar yerine deneyler ile elde edilmesi çok daha doğru olur. Ozon gazı tatbikatlarında, en başarılı sonuçları, ozon tatbikatı yapılacak suda ozon deneyleri yaparak elde ettik. Suya ozon tatbikatından önce şu bilgiler gerekir: suyun debisi, suyun 12 ay içindeki sıcaklıkları, suyun analizi. Ozon deneyi sonucunda ozonlanmış sudan örnek alınıp su analizi yapılarak ham su ile ozonlanmış su arasındaki farklar görülür. Ozon deneyi, ozon tatbikatının ne derece ekonomik olacağı hakkında da bilgi verir. Bu yazımız ozon gazı hakkında "fikir vermek" amacı ile kaleme alınmıştır. Ozon gazının çok korozif ve tehlikeli olduğunu hatırlatır, ozon gazı yatırımında, "ozon tatbikatında" çok tecrübeli bir kuruluş ile çalışılmasını öneririz. Ozon Gazı, Çevre Kirliliği Yaratmadığı İçin Su Dezenfeksiyonu ve Su İyileştirmede En Mükemmel Yöntemdir. Referanslar: • Ozone in Drinking Water TreatmentKeıwin L. Rakness (AWWA - 2005) • Ozone for Point of Entıy/Point of Use Applications - Rip G. Rice - WQA Conferansı-Mart 1993 ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=