Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 79. Sayı (Şubat 2015)

Su ve Çevre Teknolojileri / Şubat 2015 29 www.suvecevre.com SU&ÇEVRE: Sanay… kuruluşlarının ve özel sektörün çevreye yaklaşımı konu- sunda neler düşünüyorsunuz? PROF. DR. KADİR KESTİOĞLU: Ülke- m…zde sanay… kuruluşlarının gel…ş m… tüm dünyaya örnek olab…lecek şek…lde devam ed yor. Sanay… kuruluşları faa- l yetler n… genel olarak OSB’ler …ç nde sürdürüyorlar. Ülkem…zde halen 287 adet OSB mevcut. 206 aded… …şletme aşamasında. 34 aded n n de (%12) altyapıları tamamlandı. OSB’ler …ç nde bulunan sanay… kuruluşları atıksu soru- nunu ortak arıtma kurarak çözerken, em…syon ve katı atık bertaraf sorunla- rını ayrı ayrı çözüyorlar. Günümüzde OSB’lerde gözlenen en büyük sorun, …şletmelere proses suyu sağlanama- ması ve atıksu arıtma tes…sler nden çıkan çamurun bertarafında karşılaşı- lan güçlükler. İkl m değ…ş…kl ğ n n neden olduğu kuraklıklar, yüzeysel ve yeraltı su kay- naklarının azalmasına neden oluyor. Gelecekte su sıkıntısı daha büyük b…r sorun olarak karşımıza çıkacak. Bu nedenle endüstr yel proses sularının tem n ne yönel k uzun döneml… stratej k planlar yapılmalı. Arıtma çamurlarının bertarafına yönel k araştırmalar devam ed…yor. Kentsel arıtma çamurlarının bertarafı …le OSB’lerden kaynaklanan çamurların bertarafı b…rl kte planlan- malı. Ancak ülkem zde entegre çözüm üretmek mümkün olmadığından sorun- lar hala sürüyor. Ama global b…r çevrede yaşadığımız dünyada çevresel sorunları U LUÇEV, 2001 yılında 4691 sayılı Teknoloj… Gel…şt…rme Böl- geler… (TGB) Kanunu gereğ nce Uludağ Ün vers…tes… TGB (ULUTEK)’de kurulan, …novat…f çevresel çözümler üre- ten, dünyadak… en son çevresel gel…şmeler… tak p eden, b…l msel bazlı yen… teknoloj…ler gel…şt…ren ve bu teknoloj…ler… endüstr…lere uygulayan b…r kurum. Uludağ Çevre Teknoloj…ler… Ar-Ge Merkez… bu zamana kadar gerçekleşt…rd ğ… projelerle endüstr yel atıksuların arıtımına yönel k patent almış, atıksuların tekrar proses suyu olarak kullanılab…lmeler n… sağlamış, arıtma çamurla- rının azaltılması yönünde yen… arıtma teknoloj…ler… gel…şt…rm…ş ve atıksu arıtma tes…sler ne uygulamış. ULUÇEV’ n sonuç odaklı, yapılab…l…rl k ve sürdürüleb…l…rl…k esaslı çevresel çözümler üretmes…, ülken n çevresel sorunlarının çözümüne de katkı sağlıyor. Arıtma tes…sler n n …şletme mal yetler n… düşürerek endüstr…lere ek g…rd… sağlamak, aynı zamanda da arıtma ver m n… artırarak çevre k…rl…l ğ n… azaltmayı amaçlayan ULUÇEV’ n hedef k…tles… …se OSB’ler, kentsel atıksu arıtma tes…sler… ve beled yeler n su yönet m b…r mler…. ULUÇEV Ar-Ge Merkez…, yaptığı projelerle OSB atıksu arıtma tes…sler nde yıllık 1,5-6 m…lyon TL arasında b…r …şletme tasarrufu sağlamış, ayrıca mevcut atıksu arıma tes…sler nden suların 0,3-0,45 euro/ metreküp …şletme mal yet nde proses suyu üreteb…leceğ n… bel…rlem…ş ve doğru etüt-f…z b…l…te çalışmaları …le uygulanab…l…r sonuçlar elde etm…ş. Bugüne kadar TÜBİTAK-TEYDEB tarafından desteklenm…ş üç proje, havza ve yüzeysel su kaynaklarının korunması konusunda beled ye …le yaptığı projeler ve OSB’lerde arıtma ver m n… artırmak, …şletme mal yetler n… düşürmek amacıyla yapılan projelerle ULUÇEV, sanay c n n, OSB’ler n ve kamu kuruluşlarının güven n… kazanmış b…r kurum olarak görülüyor. ULUÇEV SU&ÇEVRE: Türk ye’n n çevre ve su pol…t…kaları hakkındak… görüşler…n…z nelerd…r? Kamu yönet m… tarafına s zce ne düşüyor, neler eks k veya kusurlu kalıyor? PROF. DR. KADİR KESTİOĞLU: Çevre yönet m… bütüncül b…r konu. Stratej k planların yapılıp uygulanması gerek yor. Gel…şm…ş ülkelerde çevre bakanlıkları en öneml… bakanlığı oluştururken, ülke- m zde en son bakanlık olarak değer- lend…r…l yor. Ayrıca bakanlıklar bölündü, yetk… kargaşası oluştu. Bu yüzden h…çb…r bakanlık çevre konusunda tam sorumlu değ…l, kargaşa devam ed yor. Çevrey… doğrudan …lg…lend…ren bakanlıklar bel…rlen p net görev tanımı yapılmalı ve sorumluluklar bel…rlenmel…. Ayrıca yen… çıkarılan yasa …le yerel yönet mler n sorumlulukları artırıldı. Yerel yönet mler altyapılarını tamamlayamadıklarından ve tüm atıkları kanal…zasyon s…stem… …ç nde toplayamadıklarından en büyük k…rlet c… durumundalar. Bunlar çevre k…r- l…l ğ n… nasıl azaltab…l…rler? Ayrıca çıkarı- lan yen… yönetmel kler n sayısı, mevcut yönetmel klerden çok fazla olduğun- dan tak p etmek de mümkün olamıyor. D ğer taraftan yurtdışından 55 m…lyar dolarlık enerj… …thalatı yapıldığından ülkem z h drol k barajlara, HES’lere ve yen…leneb…l…r enerj… kaynaklarına yöne- l yor. Bu nedenle neh…rlerden ve dereler- den akan sular barajlarda ve HES’lerde tutulmaya başlandı, yüzeysel sularda tem…z su m…ktarı azaldı, b…rçok böl- gede dere ve neh…rler adeta kurutuldu. Bunun sonucunda büyük kentlerden geçen dere ve neh…rlerden yüzde 80-90 atıksu akıyor. Sulama suyu bulamayan halk, yüzde 80-90 atıksu akan dereler- den tarlaları, ağaçları sular hale geld…. Bu olay özell…kle ülken n batısında kanser vakalarını artırdı. Uzun yılların oluşturduğu çevresel sorunlar artık ertelenemez boyutlara ulaştı. Çevresel sorunları çözecek kaynağımız ve tek- n k kadromuz mevcut. S yas… …rade …le bunları harekete geç…rmem z gerek yor.