Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 78. Sayı (Ocak 2015)

54 Su ve Çevre Teknolojileri / Ocak 2015 www.suvecevre.com REHBER B yoloj k Arıtma (*) - 2 (*) 4 DOÇ. DR. GÜÇLÜ H. İNSEL - Y. DOÇ. DR. MAHMUT ALTINBAŞ N tr f kasyon ve Den tr f kasyon ç n hac msel yük değerler D en tr f kasyonun damlatmalı f ltrede yapab lmes ç n uygu- lanab lecek s stemler aşağıdak g b d r: • Nitrat içeren atıksuyun damlatmalı f ltreye ger devr le eş zamanlı den tr f kasyon yapılması • Anoksik işletilen ön denitrifikasyon s stem - Sab t yataklı reaktör (damlatmalı f ltre) - Ara çökelt m tankı le b rl kte akt f çamur tankı • Harici karbon kaynağı ilavesi ile son den tr f kasyon s stem - Sab t yataklı reaktör - Akt f çamur tankı Burada, en ver ml s stem olan ön den tr f kasyonlu damlatmalı f ltren n tasarımı açıklanmıştır. Anoks k damlatmalı f ltreye hava g r ş n önlemek amacı le f ltre üzer - n n ve süzüntü toplama bölges ndek hava kanallarının kapanması gerek r. Böylece ger dev r akımından gelen n t- ratın mekan k olarak arıtılan ham atıksu le b rl kte anoks k ortamda den tr f ye * Bu değerler ≥ 12 °C ç n geçerl d r. Den tr f kasyon yapan damlatmalı f ltre çıkışındak n trat konsantrasyonu ≥ 2 mg/l’d r. Ara değerler enterpolasyon le bulunab l r. olması sağlanır. Damlatmalı f ltre dolgu malzeme- s n n kapalı hacme alınması tıkanma tehl kes le b rl kte yapıda stat k prob- lemlere de yol açab l r. Den tr f kasyonlu damlatmalı f ltre çıkışı ara çökelt m tan- kına ver leb leceğ g b doğrudan n tr - f kasyon yapan akt f çamur veya dam- latmalı f ltre reaktörüne de ver leb l r. Damlatmalı f ltrede yapılacak den t- r f kasyon ç n boyutlandırma kr terler aşağıdak g b d r: • BOİ 5 hac msel yüke bağlı den tr - f kasyon kapas teler Tablo 6.12’de ver lm şt r. Bun göre ara çökelt m tankının yapılması BOİ 5 g der m ver mler n artırmaktadır, • Denitrifiye edilecek günlük ortalama n trat konsantrasyonu: • S NO3,D = C N,InB –S orgN,ESST –S NH4,ESST – S NO3,ESST – X orgN,BM, mg/L G r ş azot konsantrasyonu, C N,InB, olup lg l d ğer değerler T=12°C sıcaklık hal ç n alınmalıdır. Yıl çer s nde yüksek sıcaklıklar gözlen rse buna bağlı olarak C N,InB :C BOD,InB oranı da yükselecekt r. Bu nedenle farklı yükleme durumlarının göz önünde bulundurulması gerek r. T p k evsel atıksulardak g r ş n t- rat konsantrasyonu genell kle hmal ed leb lecek sev yede düşüktür. N trat çeren yeraltı suyunun kanala sızması le veya t car , endüstr yel tes slerden özel olarak n trat deşarjı varsa S NO3,InB ’y CN,InB’ye dah l etmek gerek r. Anaerob k çamur çürütme ve mekan k susuzlaştırma b r mler olan tes slerde, bu tes slerden gelen ayrı b r (*) 2012 yılında T.C. Orman ve Su İşler Bakanlığı Su Yönetm Genel Müdürlüğü tarafından, İTÜ Çevre Mühendslğ Bölümü’nün katkılarıyla hazırlanan Atıksu Arıtma Tessler Tasarım Rehber’nden derlenmştr. BOİ 5 hacimsel yükü Denitrifikasyon kapasitesi BOİ 5 giderimi Ara çökeltimsiz BOİ 5 giderimi Ara çökeltimli kg/m 3 .gün S NO3,D/CBOD,INB % % 0,2 0,14 60 80 0,6 0,10 45 65 1,0 0,08 40 60 Tablo 6.12. Denitrifikasyon hacmi, VTF, D’nin belirlenmesi için tavsiye edilen değerler (ATV -A 281 E, 2001)