Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 78. Sayı (Ocak 2015)

www.suvecevre.com 46 Su ve Çevre Teknolojileri / Ocak 2015 TEKNİK Kazan Bes Sularının Hazırlanması/Arıtılması K azanlar, bel rl b r basınç ve sıcaklıkta sıcak su ve buhar üreten ek pmanlardır. Bu şlev yapab lmek ç n arıtılmış su kullanırlar. Kazanı besleyen su tarafından kazana ver len tuzlar, kazanların çözelt kısmında kalır ve burada kalan suyun ç nde tuz konsantrasyonu zamanla artış göster r. Bunun önlenmes ç n kazan suyunun zaman zaman dren (blöf) ed lmes gerek r ve dren m ktarı kadar arıtılmış suyun tekrar beslenmes gerek r. Kazanların taş bağlaması ve dolayı- sıyla tıkanmasının neden , suyun ht va ett ğ k myasalların sıcaklık ortamında gerekl b rleş mler yapmaları ve çöke- lek oluşturmalarıdır. Kazanlara ham su beslemes yapıl- madan önce, daha önce de bahsett - ğ m z g b suyun anal z yapılmalı ve kazanın basıncına, t p ne ve üreteceğ buhar basıncına göre ham su arıtılmalı ve o şek lde kazana sevk ed lmel d r. Kazana zarar verecek veya taş- laşma/tıkanma/korozyona neden ola- cak yonları; toplam sertl k (cals yum + magnezyum), oks jen, karbond oks t, karbonat, b karbonat, dem r, s l s, fosfat tuzları olarak sıralayab l r z. Bu yonların kazan ortamında bell b r sıcaklıkta ve konsantrasyonda kazana zarar verecek m ktarlara ulaş- ması, çözünürlükler le orantılıdır. Bunun önlenmes ç n, anal z sonuçları ve kazandak sıcaklık-basınç d kkate alınarak ham suyun arıtılması gerek r. Taşlaşma/tıkanma; enerj -yakıt sarf - yatının yükselmes , aşırı ısınma, şletme mal yetler n n artması, kazanların sık sık bakıma alınması, plaka çatlakların artması g b sonuçlara neden olur. Yapı- lacak olan doğru b r seç m ve uygun b r s stem bu g derler ortadan kal- dıracaktır. İlk yatırım mal yet yüksek olab l r ancak uzun vadede ekonom k olduğu görülecekt r. Ne yazık k ülke- m zde önce f yata bakılmaktadır; kal te, uygunluk, kalıcılık çok da d kkate alın- mamaktadır. Kazanlarda korozyona neden olan parametreler, oks jen ve karbond oks t parametreler d r. En öneml s oks jen yonudur. Sıcaklığa bağlı olarak çok hızlı b r şek lde kazana zarar ver r. Karbon- d oks t se kazan ç nde suyun ph’ının düşmes ne ve suyun as d k ortama geç- mes ne neden olur. S l s n de yüksek basınçlı kazanlarda uzaklaştırılması gerek r. Suda er m ş olan s l s zan ortamında veya türb n pervaneler nde çökelmeye uğrayaca- ğından kes nl kle suyun ç nden alın- malıdır. Kazan sularının arıtılması, ham suyun ç nde bulunan zararlı olan yon- ların kısmen veya tamamen alınması ya da ham suyun ön arıtması yapıla- rak (f ltrasyon + yumuşatma) gerekl k myasal maddeler n laves yle f z ksel ve k myasal olarak suyun hazırlanması şekl nde yapılab l r. Ancak bu düşük basınçlı kazanlar ç n geçerl d r. Kazan bes sularının arıtılma veya hazırlama s stemler ; k myasal arıtma, su yumuşatma, dem neral ze ve oks jen alma olarak sıralanab l r. K myasal Arıtma: Suyun ç nde bulunan stenmeyen metal yonların ve organ k yonların alınması şlev n yapacaktır. Su Yumuşatma: Yalnızca suyun ç nde bulunan toplam sertl ğ n alın- ması şlev n yapacaktır. K reç le Yumuşatma: Suyun toplam sertl ğ n n 35 fr üzer nde olması hal nde, sertl ğ 25 fr’ın altına nd rmek ç n ter- c h ed len b r prosesd r. Bu proses seç l- d ğ zaman mutlak surette f ltrasyon şlem uygulanmalı sonra yumuşatma REŞİT PALABIYIKOĞLU Arokem Su Arıtma ve Kimya Sanayi