Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 78. Sayı (Ocak 2015)

28 Su ve Çevre Teknolojileri / Ocak 2015 www.suvecevre.com Özellkle çok genş çapı olan tanklar çnde suyun tüm tank dolgusu çne yayılması ve tüm dolgu çnden geç- mes htmal çok azdır ve ters yıkama sırasında da, ters yıkama suyunun dol- guyu tam olarak yıkama mkanı azdır. Doğru ters yıkanamayan kum fltreler çnde bakter yatağı oluşur ve Resm 6’da görüldüğü gb kumlar bloklaşır. ÇÖZÜM NEDİR? Aşağıdak yöntemlere göre tasarım yapıldığında, dolgu malzemel su şart- landırma tanklarının daha verml görev yapacağı görüşündeyz. Tank Çapı: Dolgu malzemel su şartlandırma tanklarında, tank çapı büyüdükçe suya yön vermek zorlaşır. Kend tecrübelermzde şunu fark ettk: küçük çaplı su şartlandırma tanklarında suyun tank çndek ve dolgu malze- mes çndek hareketne daha kolay yön verleblyor. Örneğn, 1 metre çaplı br kum fltresnde (0,785 m 2 kestl), ham suyu tankın tam ortasından, tankın üst bombesne çarptırarak verdğmzde, tanka gren su her yönde 0,5 metre uzaklığa kadar dağılır. Tank altına konan dfüzörler (fıskyeler) Resm 2 ve Resm 3’te görüldüğü gb tankın tabanını kaplayacak şeklde tasarlandığında, gerek yukarıdan aşağı su geçşnde ve gerekse aşağıdan yukarı ters yıkama sırasında suyun tank dolgusunun tama- mına yayılma oranı çok yüksek olur. Buna karşılık 4 metre çaplı (12,56 m 2 kestl) br kum fltresne gren suyun, tanktak dolgu çnde her yönde 2 metre mesafeye kadar gtmes, tank çnde çepeçevre yayılması ve dolgu- nun tamamından geçmes, 1 metre çaplı fltredek su dağılımına kıyasla daha az olasıdır. 4 metre çaplı kum fltresnn ters yıkaması sırasında, ters yıkama suyunun 12,56 m 2 alana dağılıp tüm dolgudan geçerek bu dolgu çndek katıları yukarı doğru taşıması 1 metre çaplı fltrenn ters yıkamasına kıyasla daha az etkldr. Suyun Her Tanka Dağılımını Sağla- mak: Küçük çaplı kum fltreler le Resm 7’dek gb br sstem kurduğumuzu var sayalım. Her br tank çnde suyu mükemmel yönettğmz de kabul ede- lm. Buna rağmen çoklu tank sstemne suyun dağılması mükemmel olmayab- lr. Yüksek debl suyun bu tankların her brne ayn debde grmes ve çıkması da sağlanmalıdır. Bunu yapablmenn en doğru yolu, tank grşlerne deb- metre ve ayar vanası koymaktır. Ters Yıkama Suyunun Her Tanka Dağılımını Sağlamak: Resm 7’dek gb br sstem kurulduğunda, ters yıkama- nın doğru yapılması çn her tanktan yeternce suyun geçş sağlanmalıdır. Bu maksatla boru çapları, vana çapları doğru seçlmeldr. Ayrıca, ters yıkama sırasında tank dolgusunun kaçmasını önlemek çn vana ayarları yapılmalıdır. Ters yıkama suyu çıkış hattı üzerne, kaçak dolgu olasılığına karşı Resm 8’dek gb br fltre önerrz. Özet olarak; kum fltres, aktf kar- bon fltres, yumuşatıcı ve deyonze gb chazların üretmnde ve satın alın- masında, yalnızca tank çapına göre, tank kestne göre verlen kararların sonucunda çoğu zaman bu chazlardan yeternce verm alınamaz. Tanka gelen suyun tank üzernde ve tank altında dağılımı detaylı olarak düşünülmel, tasarlanmalı ve buna göre malat yapıl- malıdır. l Resm 6: Topaklaşmış Kum Resm 7: Çok Sayıda Küçük Çaplı Kum F ltres Çözümü Resm 8: Kum F ltres Ters Yıkama Hattı Üzer nde F ltre SU DÜNYASI