Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 76. Sayı (Kasım 2014)

www.suvecevre.com 40 Su ve Çevre Teknolojileri / Kasım 2014 TEKNİK Ham Su Ned r, Nasıl ve N ç n Arıtılır? H am suyun, topraktan çıkarıldığı anda mutlak anal z n n yapıl- ması gerek r. Anal z ver ler ne göre taş yapıcı veya korozyon özell ğ ne sah pt r. Ham suda d kkate alınması gereken parametreler: Sertl k, ph, karbonat, s l s, organ k madde ht va edeceğ oks jen m ktarı d kkate alınmalıdır. Sertl k, kul- lanım yerler nde k reçlenmeye neden olur. Buna karbonat yonları da yar- dımcı etkend r. Suyun ph’ı, ayrıca b r önem ht va eder. ph nört hal ’7 d r. Bu değer n altındak koroz f b r sudur. Bu değer n üzer ndek b r su se k reçlenme yapan b r sudur. Burada d ğer etken de sıcaklıktır. Elde ed len ham su kullanım noktalarına göre sten len şartlarda arı- tılmalıdır. Kullanım Noktaları İçme ve kullanma suyu Proses suları Kazan bes suları (düşük-yüksek basınçlı) Üret mde kullanılacak sular Soğutma suları. Ham suyun anal z çok öneml olup, suyun ht va ett ğ yonlar tek tek tes- p t ed lmel d r (katyon-anyon yonları olarak). Ham suyun katyonları: Ca, Mg, Na, K Ham suyun Anyonları: HCO 3 , CO 2 , SO 4 , CL Organ k Madde: KMnO 4 Toplam çözünmüş madde: T.D.S. Toplam sertl k: Ca+Mg = --- Kum: S O 3 Dem r: Fe Mangan: Mn Ph Değer Bu tay nler yapılırken ver ler mgr/lt c ns nden tesp t ed lmel d r. Yukarıdak anal z ver ler ne göre suyun kullanılacağı noktadak sten - len ver ler esas alınarak ham su arıtma tes s n n tasarımının yapılması gerek- mekted r. Ham Suyun Arıtılması Ham su kullanılmadan önce f ltre ed lmel d r. F ltre etmen n amacı, suyun ç nde bulunan görünen-görünmeyen part küller n tutulmasının sağlanması ve sonrak lave ed lecek ün teler n korunmasıdır. Kullanılacak ün te: Kum F ltres . Kum f ltres nden geç r lm ş ham su, ç ndek part küllerden arınmış olarak seç lm ş olan arıtma ün tes ne ver le- b lecek hale gelm şt r. Ancak suyun ç ndek HCO 3 -CO 2 -CO yonları sudan uzaklaştırılmalıdır (yaratacağı sorun- lar: taşlaşma-bloklaşma ve fısk yeler n tıkanması-köpürme). Tasarımı yapılırken kapas te (m 3 / saat) şletme basıncı (atü) öneml d r. Suda organ k madde var se akt f karbon ün tes kullanılmalıdır. Hem kum + hem akt f karbon + hem antras t f ltre aynı tankta kullanılmama- lıdır. Her b r n n tankı ayrı ayrı olmalıdır. Suyun toplam sertl ğ ne göre kulla- nılacak ün te: Su Yumuşatma Genell kle f ltrasyon ün tes nden sonra kullanılmalıdır. Yalnızca suyun sertl ğ n almaktadır (Ca+Mg). Ca sertl ğ : Geç ç Sertl k; Mg sertl ğ : Kalıcı Sertl k. Suyun anal z nde CO 3 ,HCO 3 ,CO 2 yonlar var se su yumuşatma ün te- s ne g rmeden önce mutlaka sudan uzaklaştırılmalıdır (yaratacağı sorun- lar: k reçlenme-ph yüksekl ğ , reç nen n bloklaşması ve taşlaşma). Kum F ltres Kum f ltres tasarımında esas alınacak parametreler: Kapas te: ---------------------- m 3 /saat Çalışma basıncı: -------------- atü Test basıncı: --------------.---- atü Akış hızı: ---------------------- m/saat Akış alanı: kapas te /akış hızı:------ m 2 m 2 den tankın çapı bulunacaktır. Kum yüksekl ğ : 0,80 m-1,8 m olmalıdır. Kum m ktarı: Seç len kum yüksekl ğ (m) x alan(m 2 ) : --- m 3 veya Kum m ktarı:--- m 3 x kumun yoğun- luğu = --- kgr/ton. Kullanılacak çakıl: 3-5 cm oval olmalı, kırık/kırma taş olmamalıdır. REŞİT PALABIYIKOĞLU Arokem Su Arıtma ve Kimya Sanayi