Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 76. Sayı (Kasım 2014)

28 Su ve Çevre Teknolojileri / Kasım 2014 www.suvecevre.com YORUM 70’l Yıllarda Yaşanan Çevre Felaketler nden Hatırladıklarım! M lyonlarca yıl sonucunda oluşan doğal hayat, ç ndek unsurların karşılıklı denges le varlığını korumuştur. Tar h boyunca bazı doğal felaketler (seller, depremler, volkan k patlamalar vs.) olmuşsa da bu felaketler, doğa üzer ndek etk gücü ve oluşan durumun ters ne dönüşü bakı- mından sanay leşme ve doğal kaynak- ların kullanımıyla başlayan süreçte nsa- noğlu tarafından yapılan su st maller n yanında çok önems z kalmaktadır. Doğa kend ç nde oluşan felaketler b r şek lde düzenleyeb lme mkanına sah pken, nsanoğlunun el yle ortaya çıkan felaketler sun b r takım koşullar oluşturduğundan, doğa kend kend n yen leyememekted r. Çevre felaketle- r ne de sanay leşme, kt sad kalkınma ve enerj g b konularda gel şmen n göz ardı ed leb lecek yan etk ler gözüyle bakılmakta ve bu felaketler medyada da ancak büyük ölçüde ve an ölümler olduğunda yer almaktadır. Dünyada yaşanan ve karşılaşılan çevre felaketler her geçen gün daha da artmaktadır. II. C han Harb ’nden sonra çevre konularının pek konuşulmadığı dönemlerde 1952 yılında İng ltere’de Londra şehr nde yaşanan hava k r- l l ğ nde 4000 k ş öldü. 1956 yılında Japonya’da ortaya çıkan “M nemata Hastalığı” d ğer b r çevre felaket ola- rak nsanların d kkat n çekt ve dünyayı düşündürdü. Bu k öneml felaket hak- kında b lg ler n z tazelemek st yorum... Londra’da hava k rl l ğ Londra s sler n n en ölümcülü ve unutulmazı 1952’de meydana geld . 5 Aralık’ta rüzgarların d nmes yle oluşan s s, bundan sonrak üç gün boyunca yoğunlaştı, görüş mesafes b rkaç met- reye kadar nd , traf k tamamen durdu. Halk, soğuk ve nemle mücadele etmek ç n evler n y ce ısıtınca, kömür tozu yayılımı ve kükürtd oks t üret m arttı. Bu s s ve hava k rl l ğ yüzünden yalnız Londra’da 4 b n aşkın ölüm gerçekleşt . Bu durum, İng ltere’de b r “Tem z Hava Hareket ”n n başlamasına sebep oldu. Japonya, M namata’dak cıva zeh rlenmes Japonya’nın M namata kent nde önce ked ler arasında, sonra 1956 yılında da kent sak nler arasında görülmeye başlayan rahatsızlığın üç yıl sonra M namata Körfez ’ndek Ch sso Corp. f rmasının atıksu yoluyla den ze boşalttığı cıva kaynaklı olduğu ortaya çıktı. M namata hastalığı olarak b l nen rahatsızlığın kol ve bacak hareketle- r nde kontrol kaybı, motor hareketlerde aksama g b bel rt ler bulunmaktadır ve hastalık den zdek balıkların tüket lmes yoluyla yayılmıştır. 1950’lerde meydana gelen bu fela- ketler ve 1970’l yıllarda dünyanın d k- kat n çeken ve ben m de dersler mde öğrenc ler me “Çevre Mühend sl ğ ne G r ş” ders nde anlattığım Seveso Felaket (Seweso D ox n Cloud-1976), Sevg Kanalı Felaket (Love Canal H s- tory-1978) ve Üç M l Adası Felaket (Three M le Island-1979) halen hatırla- nan en öneml çevre felaketler d r. Bunlardan Sevg Kanalı Felaket hakkında Prof. Dr. Olcay Tünay ve Prof. Dr. Ekrem Ek nc le b rl kte verd ğ m z “Zararlı Atıkların Arıtılması ve Çevresel Etk ler ” s ml yüksek l sans ders nde öğrenc ler m ze der nlemes ne b lg aktarmıştık. PROF. DR. AHMET SAMSUNLU İTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi (E) İmar ve İskan Eski Bakanı Love Canal - 1978