Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 75. Sayı (Ekim 2014)

36 Su ve Çevre Teknolojileri / Ekim 2014 www.suvecevre.com Ömerl Su Alma S stem ve Ham Su Terf Merkez Barajdan su alınmasında göl sahası ç nde Em rl Köyü yakınlarında nşa ed lm ş olan su alma kules nden yarar- lanılıyor. Buradan alınan ham su, terf merkez ne 3 metre çaplı b r tünel vası- tasıyla let l yor. Su alma kules nde dört ayrı sev yede (43 m, 48 m, 53 m ve 58 m) ve her sev yede dörder adet olmak üzere top- lam 16 adet kapak bulunuyor. Su kal te- s nde mevs mlere göre meydana gelen değ ş mler zlenerek, farklı kotlardak kapaklar sayes nde arıtma tes s ç n en uygun kal tedek su hang sev yedeyse o sev yeden alınması sağlanıyor. Su alma kules , 3 metrekare kes tl b r tünel vasıtasıyla terf merkez n n emme havuzuna bağlı. Ham su, burada tes s ed lm ş 7 adet düşey m ll kolonlu t p pompalar vasıtasıyla arıtma tes sle- r ne terf ed l yor. Hamsu terf merkez nden su, yakla- şık 1.200 metre uzunluğundak 2 metre ve 2,2 metrel k k adet çel k ve 2,2 met- rel k b r adet ön ger lmel beton boru hattı le tes slere terf ett r l yor. Havalandırma Ün tes Öncek yıllarda planlanmamış olma- sına rağmen su kal tes ndek değ ş m- ler sebeb yle son yıllarda yapımı zarur hale gelen havalandırma havuzu, 1.100.000m 3 /gün kapas teye göre (bütün tes sler n ht yacı ç n) proje- lend r l p 2001 yılında h zmete alınmış. Arıtma şlem n n lk başladığı b r m olan havalandırma ün tes nde suya oks jen kazandırılıyor. Aynı zamanda suda tat ve kokuya sebeb yet veren uçucu organ kler, havalandırma esna- sında sudan uzaklaştırılarak kal tede doğrudan y leşt rme sağlanıyor. Ozon S stem Ozon, çme suyu arıtımında oks - dasyon ve dezenfeks yon amacıyla uygulanıyor. Oks dasyon le k rlet c le- r n g der lecek forma dönüştürülmes , dezenfeks yon le m kroorgan zmaların öldürülerek arıtma tes s ndek b yoloj k hayatın kontrol altına alınması sağla- nıyor. Dünyada teknoloj k yönden gel şm ş ülkelerdek uygulamaya paralel olarak ön dezenfeks yonda sağlık yönünden terc h ed len ozon uygulamasına Ömerl Tes sler ’nde 2001 yılında başlanmış. Tes slerde her b r 12.5 kg/sa olmak üzere toplam 62,5 kg/sa kapas tel 5 adet ozon jeneratörü bulunuyor. Ozon s stem , ozon üret m ç n gerekl ek p- manlardan hava kompresörler , hava kurutma ün tes , ozon jeneratörler , ozon dozlama s stem ve atık ozon gazı mha ün teler n çer yor. Arıtma Tes sler ve Arıtma İşlemler Kaynağından alınıp havalandırılan ve ozonlanan su, çme suyu hal ne get r lmek üzere artıma tes sler ne g r ş yapıyor. Arıtma tes sler nde lk ş olarak k myasal madde laves yapılı- yor. Koagülant olarak da adlandırılan k myasallar suya lave ed l yor. Bu k m- yasallar suya bulanıklık veren ve ser- bestçe çökelmeyen askıda kalmış katı maddeler n, kollo dler n b rb r ne yapı- şarak yumaklar oluşturmalarını sağlıyor. Bu sayede çöktürme havuzlarına g ren sularda bulanıklığa sebeb yet veren bu maddeler çökerek ayrılıyorlar. Duru- lanmış olarak çöktürme havuzlarından çıkan sular son olarak kum f ltreler ne yönel yor. F ltrelerde de çökelmeyen maddeler kumlara tutunarak sudan ayrılıyorlar. K myasal ve f z ksel şlem- ler bu şek lde tamamlandıktan sonra dezenfeks yon şlem n n en son uygu- laması olan klorlama şlem yapılıyor. Bu şlemde amaç, artık sadece tes ste ç leb l r su elde etmek değ l, su son kullanıcıya ulaştığında da bakter yoloj k k rl l k olmamasıdır. Havalandırma Ün tes Ozon S stem TESİS