Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 73. Sayı (Ağustos 2014)

46 Su ve Çevre Teknolojileri • Ağustos 2014 Rehber dir. Yaklaşım kanalındaki hız ise çökelmeye meydan vermeyecek seviyede olmalıdır. Aksi halde bu hız, hiç değilse günde en az bir defa 0,6 m/sn değerine ulaşmalıdır. - Taban yatay (eğimsiz) yapılırsa da kanala doğru eğim verilmesi döşemenin kuru kalmasını sağla- maktadır. Izgara kanalı ızgaraya dik konumda olursa, çöpler ızgaraya eşit düzeyde yayılmaktadır. Izgara kanalına belirli bir eğim verilerek ağır tanelerin çökelmesi önlenme- lidir. - Izgara kanallarında bekleme süresi 2 dk’yi geçmemelidir. 5.1.3.3. Kanal Sayısı - Büyük tesislerde bir tek ızgara kanalı yerine daha fazla kanal düşünülmelidir. Bu suretle hem arıza riski azaltılmış ve hem de en uygun genişlik/derinlik oranı sağlanmış olmaktadır. - Izgaraların yedekli yapılması faydalıdır. Arıza sırasında yedek devreye girer. Her iki ızgara maksimum debiye (pik debiye) göre boyutlandırılmalıdır. - Rutin bakımlarını yapabilmek için ızgara kanalındaki su akışının kesilerek suyun boşaltılması gerekmektedir. - Giriş ve çıkış yapıları, hidrolik yük kayıplarını azaltmak için genişleyen ve daralan koni biçiminde yapılmalıdır. Izgaradaki yük kaybına ilave olarak giriş, genişleme, daralma, dönüş ve çıkış kayıplarının da ayrı ayrı hesaplanması yapılmalıdır. - Yedek kanalı olmayan ızgaralarda bir yanal taşkın kanalı bulunmalıdır. Bu taşkın kanalının tabanı maksimum su seviyesi hizasında olmalıdır. - Atıksu arıtma tesisleri giriş yapılarında bulunan ızgaralarda taşma olasılığına karşın bir rezerv alan bulunmalıdır. - Giriş kanalları, debiyi eşit dağıtacak şekilde tasarlanmalıdır. 5.1.3.4. Düşü - Izgara kanalı akar kotu, atıksu ana toplayıcısı akar kotundan 75 mm-150 mm daha aşağıda olmalıdır. 5.1.3.5. Izgara Atıkları ve Uzaklaştırılması - Izgaralarda katı maddeler yeterli seviyede tutulmalıdır. - Tutulan katı maddeleri kaldıran ve uzaklaştıran kaldırma sistemi bulundurulmalıdır. 5.1.3.6. Izgara Temizleme Aralığı - Izgaralar giriş-çıkış su seviyeleri arasındaki fark belirli bir değere ulaştığı zaman temizlenmelidir. - Seviye farkına ulaşıncaya kadar uzun bir süre geçerse, bu halde ızgara üzerindeki çöpler kuruyarak otomatik temizleme sisteminde sorun çıkartabilir. Bu sebeple, ızga- raların temizleyicileri hem seviye farkına hem de zamana göre dev- reye girebilmelidir. - Izgaraların temizleme düzenini kontrol etmek için çeşitli prensip- ler kullanılmaktadır. Önce, ızga- ralarda temizleme kolu bekleme konumunda su üstünde durma- lıdır. Bunun için ızgara tırmığı temizleme işini tamamlayıp dura- cağında veya dur komutunu aldı- ğında, ızgaranın neresinde olursa olsun mutlaka hareketine devam ederek maksimum su seviyesinin üzerine çıkmalı ve ondan sonra bekleme pozisyonuna geçmelidir. - Izgaraların temizleme sıklığı aşa- ğıda açıklanan prensiplerden biri veya birkaçı ile ayarlanmalıdır: Izgara memba tarafındaki su sevi- yesi, belirlenen en üst kota ulaştığı zaman devreye girer ve su kotu en düşük seviyeye indiği zaman dev- N < 2.000 2.000 < N < 10.000 N > 10.000 El ile temizlemeli El ile veya mekanik temizlemeli Mekanik temizlemeli Sepet veya çubuk ızgara Birinci ızgara el ile temizleniyorsa, ikincisi mekanik temizlenebilmeli Otomatik konveyör gerekir. Izgara, yüzeye çıkartılabilir olmalı Sepet ızgara yerleştirilirse, yüzeye çekildiğinde aşağıda sabit bir çubuk ızgara olmalı Bakım ve işletme için ızgara odasına merdiven ile ulaşım olmalı. Dikey merdiven yerine, basamaklı merdiven kullanılmalı. Merdiven korozyona karşı dirençli olmalı Birinci ızgara mekanik temizleniyorsa, ikincisi el ile temizlenebilmeli Bakım ve işletme için ızgara odasına merdiven ile ulaşım olmalı. Dikey merdiven yerine, basamaklı merdiven kullanılmalı. Merdiven korozyona karşı dirençli olmalı Mekanik ekipmana ait motor, en yüksek su seviyesinin de üzerinde olmalı Mekanik ekipmana ait motor, en yüksek su seviyesinin de üzerinde olmalı Tablo 5.1. Nüfusa bağlı ihtiyaçlar