Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 70. Sayı (Mayıs 2014)

Su ve Çevre Teknolojileri • Mayıs 2014 49 DSİ projesinde pompaların OG fre - kans konvertörleri sağlanması işini yürütüyoruz. Bunun dışında İSKİ, İSU, ASKİ, BUSKİ, KASKİ, ASAT ve daha birçok önemli idarede şebeke veya arıtma kontrolünde Schneider Elect - ric ürünleri ve çözümleri kullanılıyor” şeklinde konuşuyor. Schneider Electric olarak, Türkiye’de su sektöründe önemli bir takım ihtiyaçlar gördüklerini sözle - rine ekleyen Ramazan Tunçer, şöyle devam ediyor: “Bu ihtiyaçların en önemlilerinden biri son dönemde daha derinden hissetmeye başladığı - mız su kaynaklarının kısıtlılığı, azlığı ve neticesinde suyun artık daha doğru kullanmamız gereken değerli bir kay - nak haline gelmesi. Diğer taraftan her geçen gün yaşlanan altyapımız ve şehir nüfusunun artmasıyla bir - likte daha çok operasyonel giderlerin ortaya çıkması. Suyun en az kendisi kadar değerli olan, suyun işlenmesi ve dağıtımı aşamasında oluşan enerji tüketiminin azaltılması noktasındaki ihtiyaçlar. Bunların ardından suyun kalite ve güvenilirliğinin sağlanması ve yeni yönetmeliklerle bunların düzenlenmesini temel ihtiyaçlar ola - rak tanımlayabiliriz.” “Bütün bu temel ihtiyaçlar gözö - nünde bulundurulduğunda Schnei - der Electric global bir enerji yönetimi uzmanı olma vizyonuna paralel olarak Türkiye’de kullanılan suyun kalitesi - nin geliştirilmesini, işletme maliyet - lerinin azaltılmasını, kolay kontrol edilebilir ve daha yüksek performanslı çalışan tesislerin oluşturulmasını, daha az enerji ve kimyasal kullanı - mını sağlamayı ve şebekeye verilen suyun daha makul seviyedeki fiziksel kayıplarla kullanıcıya ulaştırılmasını hedefliyor.” Aquis ile akıllı su şebekeleri Schneider Electric’in bütün bu ihti - yaçlara cevap vermesi adına sunduğu çözümlerin bir parçasının da Aquis yazılımı olduğunu söyleyen Tunçer, Aquis yazılımıyla ilgili şu bilgileri veriyor: “Bir su idaresinin en büyük yatırım kalemlerinden biri altyapıdır. Diğer tesislere yapılan yatırım mik - tarı yüzde 20 oranında ise geri kalan yüzde 80’lik yatırımmaliyeti altyapıya, yani su şebekesinedir. Sonrasında yapılan işletme ve bakım maliyetle - rinin dağılımı da benzer orandadır. Rezervuar, pompa istasyonu gibi yüzde 20’lik maliyetin olduğu birimler için otomasyon ve izleme sistemleri kullanılmasına rağmen varlıkların ve yatırımının yüzde 80’ini oluşturan şebeke altyapısı için çoğu işletmede etkin bir izleme ve takip sistemi kul - lanılmıyor.” “Artan şehirleşme ile birlikte şebeke altyapısının çok büyük boyut - lara ulaştığını, müşteri sayısının ve su tüketiminin arttığını görüyoruz. Bununla birlikte su kaynaklarımızın daha doğru kullanılması konusunda birçok çalışma yapılıyor. 2013’te ger - çekleştirilen ‘Su Kayıp ve Kaçakları Çalıştayı’nda belirtilen verilere göre Türkiye’de ortalama kayıp su oranı yüzde 46. Bu oran Almanya’da yüzde 7, Danimarka’da ise sadece yüzde 6 civarında. Şebekedeki bu kayıp sadece kaynağından aldığımız su değil. Suyun kullanıcıya ulaştırılmasına kadar harcanan elektrik enerjisi, işçilik ve bakım giderleri, arıtma maliyetleri ve kullanılan kimyasalların maliyetini de değerlendirmeye almamız gerekiyor. Bütün bunlar gözönünde bulundu - rulduğunda böyle bir kaybın makul oranlara indirilmesi Türkiye’ye yeni barajlar kazandırılmasıyla eşdeğerde bir çalışma olacaktır.” Online Hidrolik Modelleme “Modern bir su idaresinin bu anlamdaki temel ihtiyacı şebeke üzerinde tam bir izleme ve kontrol sağlanmasıdır. Aquis yazılımı, SCADA, GIS ve abone veritabanı ile entegre olabilen, şebekenin etkin bir şekilde takip edilmesini, operasyonların etkin bir şekilde yapılmasını sağlayabilen online bir hidrolik modelleme yazı - lımıdır.” “Birçok şebeke altyapı projesinde bilgiler bir hidrolik modelleme yazı - lımı ile girilerek tasarım yapılıyor ve saklanıyor. Ancak hidrolik model - leme yazılımı online yetenekleri ile birlikte kullanıldığında sadece bir tasarım aracı değil, günlük operas - yonların yönetilmesinde, potansiyel problemlerin farkedilmesinde, enerji verimliliği sağlanmasında, kayıp kaçak yönetiminin yapılmasında, su kalite - sinin takibinde işletmeye çok önemli faydalar sağlayabilir. Üstelik Aquis’in işletme arayüzünü kullanmak yüksek bir bilgi ve eğitim seviyesi gerektir - miyor. En temel operasyonlar hid - rolik modelleme uzmanlarının veya mühendislerinin müdahalesine ihti - yaç olmadan SCADA operatörü tara - fından yapılabiliyor ve bilgiler, ilgili