alan belirlenirken, Latin Amerika'da 50'yi aşkın ve Afrika'nın Sahra Çölü'nün güneyindeki kısmında ise 20 proje saptanmıştır (Bixio ve arkadaşları 2005). Dünya ölçeğinde belirlenmiş belediye su ıslah tesislerinin sayısı - uygulama alanlarına göre sınıflandırılmış olarak - Şekil 2'de gösterilmektedir. Uygulamalar beş kategoriye ayrılmaktadır: a) tarımsal sulama; b) akifer (su yatağı) şarjı da dahil olmak üzere kentsel, rekreasyon ve çevresel kullanımlar; c) endüstri için proses suyu; el) doğrudan ve dolaylı içme suyu üretimi; e) yukarıdakilerin karışımı (karışık). Rakamların, daha ilerideki planlama aşamasında birçok yeni projeler belirlendikçe hemen güncelliklerini kaybettiklerine dikkat ediniz. Şekil 2. Uygulama alanlarına göre su yeniden kullanım projelerinin sayısı (Bixio ve arkadaşları 2005a'dan uyar/anmışcır). 3. AVRUPA'DAKİ SU YENİDEN KULLANIMININ DURUMU ve GEREKSİNİMLERİ Avrupa'da, 2004 yılında, 700 Mm3/yıl miktarındaki suyun yeniden kullanıldığı tahmin edilmekte olup, bu rakam tahmini su yeniden kullanım potansiyelinin beşte birinin altındadır. AQUAREC projesi, atık su arıtma tesislerindeki atık suların yeniden kullanım potansiyelini miktar açısından değerlendirebilecek model-tabanlı bir yaklaşım geliştirmiştir. Yaklaşım, Avrupa su yeniden kullanım potansiyelinin miktarının belirlenmesinde uygulanmış ve mevcut tahminlerle karşılaştırmalar yapılmıştır. Şekil 3, şu ana kadar, en yüksek yeniden kullanım potansiyelinin İspanya'cla bulunduğunu göstermiş ve bu potansiyel 1,200 Mm3/yıl üzerinde hesaplanmıştır. @] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 7 Costa Brava'dan bir örnek Costa BravaSu Ajansı (Consorcide la CostaBrava,CCB), Kuzeydoğu İspanya'daki Girona ilinin27 sahilbelediyesi tarafından kurulmuş belediyeler-üstübir kurumdur.CCB 1971'de kurulmuştur ve su arıtma tesislerinin(WWTP) erken kurulması (İspanya için)ve genel olaraksuçevrimikonusuna bakış açısından ötürü, türünün İspanya'daki öncü bir kuruluşu olarakkabuledilmektedir.Bu bakış açısı, 1989 yılında Castell-Platjad'Aro su arıtma tesisindekdi ezenfekte edilmiş ikinciderecedeki atık suyununMasNou golf sahasına verilmesinden oluşan, ilk planlanmış su yeniden kullanım projesi uygulamasıyla sonuçlanmıştır. 2000 yılında CatalanSu Ajansı'nın (ACA) kurulması da,mevcutbu tür dokuztesiseüç adedinindahaeklenmesiyleC, osta Bravabölgesindeküiçüncüderecedensu arıtma tesislerinin inşa sayısında patlama yaratmıştır. lslah edilmiş suhacimleriher geçen yıl artmaktaolup,37 hm3 olan hacim5.7 hm3 miktarına veya başka bir deyişle bu bölgede arıtılan atık suyu miktarının % 1 S'ine ulaşmıştır. Uygulamalar arasında tarım amaçlı sulama, golf ve açık alanlar,sele karşı koruma amacıyla sulak alanların restorasyonuy, erel çevrenin geliştirilmesi ve akifer (su yatağı) şarjı bulunmaktadır (Sala ve arkadaşları, 2004). İtalya ve Bulgaristan'claki potansiyel ele her biri için yaklaşık 500 Mm3/yıl olarak bulunmuştur. Türkiye için atık su yeniden kullanım değerlendirmeleri 287 Mm3/yıl miktarına ulaşırken, Almanya ve Fransa'nın sırasıyla 144 ve 112 Mm3/yıl miktarında yeniden kullanım potansiyellerinin olduğu öngörülmüştür. Portekiz ve Yunanistan'ın yeniden kullanım potansiyelleri ise 100 Mm3/yıl değerinin altında kalmaktadır (67 ve 57 Mnl/yıl). Genel olarak, atık su yeniden kullanım toplam potansiyelinin 3,222 Mm3/yıl olduğu tahmin edilmektedir (Hochstrat ve arkadaşları, 2005). Alternatif su kaynakları gereksinimi, tarımsal üretimde %30'luk bir düşüşe neden olan 2003 kuraklığı ile iyice dikkati çekmiştir. Bu kuraklık, 1900 ile 2000 arasında ölçülen yağışlardaki yaklaşık %20'lik azalmanın dramatik bir sonucudur. Avrupa'claki 2003 kuraklığının ekonomik etkisinin yaklaşık 13 milyar dolara eşdeğer olduğu hesaplanmakta ve bu sellerden daha büyük bir ekonomik etki anlamına gelmektedir (EU 21553 2005). Tarımdaki ve diğer sektörlerdeki su yeniden kullanımı gelişiminin, bunların çevre ve halk sağlığı üzerindeki etkilerinin bilimsel gerçeklerine dayandırılması gerektiği muhakkaktır. Atık su kalitesi konusunda yapılmış birçok çalışmaya rağmen ve birçok farklı nedenlerle, şu anda, "arıtılmış atık sular uygun olan her yerele yeniden kullanılmalıdır" ifadesinin kullanıldığı Kentsel Atık Su Direktifi dışında, AB düzeyinde hiçbir kılavuz, en iyi uygulama pratiği ve su yeniden kullanım yönetmeliği bulunmamaktadır. "Uygun olan her yerele" ifadesinin uygun kılavuzlarının ve tanımının geliştirilmesi için daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir. İspanya, Fransa, Belçika, İngiltere ve diğer ülkelerdeki değerli bölgesel girişimler, su yeniden kullanımı kılavuzlarının geliştirilmesinde bir baz olarak kullanılabilir. Su talebindeki en yüksek tahmini artışa sahip 15 Avrupa ülkesi, Kuzeybatı, Orta ve Doğru Avrupa'cla yer almaktadır. 2000 ile 2025 aralığındaki muhafazakar ara kapasite artış tahminleri, ortalamada 2 misli olmak üzere, 1.3 kat ile 14 kat arasında değişmektedir. Avrupa'claki bu mevcut ve muhafazakar su yeniden kullanım faaliyeti tahmini, su kalitesi ve en iyi uygulama pratikleri (EUREAU 2004) yoluyla, su yeniden kullanımının uygunluğunun açıklığa kavuşturulmasına olan ihtiyacı vurgulamaktadır. Su yeniden kullanım ve içilebilir suyun yerine kullanımı, halkın su temin kaynaklarındaki suyun mevcudiyetini artırabilir. Buna, su mevcudiyetinin gereksinimleri karşıladığı kabul edilen kuzey ülkeleri ele dahildir. Ancak, otoriteler su sıkıntısı durumuyla karşı karşıya kalabilirler. Lonclra'claki nüfus yoğunluğu ve yılda 690 mm civarındaki yağış miktarı, yılda kişi başına sadece 265 m3 su mevcudiyetine yol açmakta; ve bu ela alternatif su kaynaklarına olan gereksinimi göstermektedir (Planet Water 2003). Avrupa su çıkarma verileri, su kul-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=