mühendisçe COŞKUN MANÇUHAN coskun@gepenergy.com "Türkiye'nin geleceği, kömürden sentetik gaz (yapay gaz) üretimindedir. Devlet üretim için gerekli geliştirmeleri yapmalı ve güvenlik önlemlerini almalıdır." MustafaKemal.1933 azlaştırma; kömür ve atık maddelerin temiz ve tekrar kullanılabilir yapay gaza dönüştürülmesi yöntemidir. Kömür, linyit kömürü, biokütleler, kurutulmuş briketlenmiş arıtma çamurları (yakılması yasaklandığı için çöp toplama sahalarına clökülmekteclir), ayrıştırılmış evsel atıklar, tehlikeli atıklar (yakılmaları halinde çok pahalı baca gazı temizleme sistemlerine gerek vardır. Baca gazı temizleme atıklarının bertaraf edilmesi ele henüz çözülmemiş bir sorundur.), petrol rafineri atıkları, yüksek kükürt içeren ağır fuel-oil ve ağır petrolün doğal gaz gibi kullanılabilen temiz gaza (yapay gaz-syngas) ve diğer kimyasal maddelere dönüşümü gazlaştırma ile yapılabilmektedir. Bu yöntemin, yerli kaynaklardan enerji elde edilerek enerji temin güvenliğinin artırılması (Ocak 2006 doğal gaz krizini unutmayalım) ve dış ticaret açığımızın azaltılmasına önemli katkısı olacaktır. Böylece daha yaşanabilir bir çevre ve yeni bir sanayi türü yaratılarak işsizliğin azaltılmasına katkıda bulunulacaktır. Gazlaştırma, kullanılan kömür bazlı teknolojiler içindeçevre açısından en temiz olanıdır. Gazlaştırma, elektrik elde edilmesinde kullanılclığıncla sıfıra yakın emisyon de- ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 7 ffi ~ J((@ lnı (UJ ~ (UJ Ü @(~llr®J ® ~®lf ğerleri yanında düşük katı atık (kül vb.) ve atık su üretimi ile öne çıkmaktadır. Kükürt ve kükürt bileşikleri, cüruf ve hatta CO2 gazı göreceli olarak daha saf (veya inert) yan ürünler ile değişik sektörlerde (gübre üretimi, yapı malzemeleri, petrol türevleri, vb.) geri kazanılarak kullanılabilmektedir. Gazlaştırma, değerli su kaynaklarının çok daha az kullanılmasına ihtiyaç duymaktadır. Gazlaştırma ile elektrik üretiminde su kullanımı, diğer kömür bazlı elektrik üretimlerine göre % 30-40 daha azdır. Su, ülkemizde ve dünya üzerinde gittikçe azalmaktadır; hatta önümüzdeki yıllarda su nedeniyle çıkabilecek savaşlardan söz edilmektedir. Gazlaştırma yöntemi, su tüketiminde tasarruf sağlanmasıyla kaynakların tüketim oranının azalmasına önemli katkıda bulunmaktadır. Gazlaştırma, çevre açısından öldürücüetkisi olan uçucu civanın tutulmasını da sağlamaktadır. Gazlaştırma, kömür bazlı elektrik üretim teknolojileri arasında çıkan gaz içindeki uçucu civayı tutabilen tek teknolojidir. Parsons Infrastructure and Technology Group Inc. kuruluşunun yaptığı araştırmaya göre, % 90 + uçucu civanın giderilme maliyeti, kömür gazlaştırma yönteminde MWsaat elektrik başına 25 sene daha ucuz olmaktadır. Yeni çevre kısıtlama kurallarına uygun olarak uçucu civa azaltılması en kolay gazlaştırma ile sağlanmaktadır. Gazlaştırma kendini ispat etmiş güvenilir bir teknolojidir.. Gazlaştırma, dünya üzerinde yüzlerce tesiste kimyasal madde üretiminde ve elektrik üretiminde kullanılmaktadır. ABD'cle ilk defa kömürün gazlaştırılmasıyla kimyasal madde üretim tesisi 1983 yılında Eastman Kömür Gazlaştırma şirketi tarafından kurulmuştur. Gazlaştırma maliyetleri,ekonomik olarak diğer uygulamalarla yarışır hale gelmiştir. Giderek yükselen ve değişken olan doğal gaz maliyetleri kömür bazlı teknolojileri tekrar cazip hale getirmektedir. İlk yatırım maliyeti ve birim elektrik üretim maliyeti bazında IGCC Entegre Gazlaştırma Kombine Çevrim Santralleri diğer kömür bazlı elektrik üretim sistemleriyle başa baş hale gelmektedir. Çoklu ünitelerin bir arada yapılmasıyla daha da ucuz olabilmektedir. Karbondioksit yayılmasının azaltılmasında en ucuzyöntem gazlaştırmadır. Karbondioksit, küresel ısınmaya sebep olarak bilinen sera gazıdır. Dünya üzerinde birçok ülkede CO2 salınımı (emisyon) konusunda kısıtlama olmamasına
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=