Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 61. Sayı (Ağustos 2013)

34 Su ve Çevre Teknolojileri • Ağustos 2013 Teknik & Ürün yatağı veya diğer dönmeyen parçalar üzerinden alınan titreşim ölçümleri rotor vibrasyonu hakkında niteliksel bilgiler sağlar. Temel kestirim kriteri, mm/s ile ifade edilen veff efektif titreşim hızı ve m 2 /s ile ifade edilen a ivme değer- leridir. Standartlar gereği tek yönlü veya 90 °C açıyla çift yönlü ölçüm alınma- lıdır. Aksiyel yönden yapılacak ölçüm ise tanı koymanın dışında periyodik izleme durumlarında kullanılır. Titreşim hızı, zaman sinyallerine bağlı olarak 5.4 eşitliği kullanılarak hesaplanabilir. Aşağıdaki şekil, pompa üzerinde titreşim sensörlerinin yerleşimini gösteriyor. Pos.1 - yatay yönde basma tarafı rulman yatağı Pos.2 - dikey yönde basma tarafı rulman yatağı Pos.3 - aksiyel yönde basma tarafı rulman yatağı Pos.4 - yatay yönde emme tarafı rulman yatağı Pos.5 - dikey yönde emme tarafı rulman yatağı Pos.6 - yatay yönde basma tarafı rulman yatağı 5.1.3. Tesis tarafından ölçülen değerler Detaylı sistem analizi yapılabil- mesi için tesis işletmesi tarafından aşağıdaki proses değerleri ölçülmüş ve excel dosyası biçiminde teslim edilmiştir. - Pompaların debileri - Ortak kolektör üzerinden basınç değerleri - Pompaların güç tüketimleri 5.2. Değerlendirme Prosedürleri 5.2.1. Vibrasyon ölçümünün değerlendirilmesi DIN ISO 10816-1 /2/, genel hatla- rıyla farklı sınıf makinelerin titreşim değerlendirmesi için iki kriter tanım- lar. Kriter I, geniş bantlı ölçülen titre- şimin büyüklüğü, kriter II, yükselmesi veya azalmasından bağımsız olarak tit- reşim genliğindeki değişimin dikkate alınması. DIN ISO 10816-1 makina titreşimleri için dört değerlendirme bölgesi tanımlar. Bunlar makinenin titreşiminin değerlendirilmesi adına niteliksel veriler sunar ve alınması gereken önlemler hakkında fikir verir. Özellikle 1 kW üzeri güce sahip dönmeyen bileşenler ve üçten fazla kanada sahip çarklar için ISO 10816-7 /3 / santrifüj pompalar için değerlen- dirme bölgeleri limitlerini tanımlar. 5.2.2. Proses Parametreleri Ölçülen proses parametrelerinin yorumlanması ISO 9906: Rotodinamik pompalar - Hidrolik performans kabul deneyleri - sınıf 1 ve sınıf 2’ye göre yapılmıştır. 6. Dizayn Değerleri Debi: Q = 380 m 3 /h Basma yüksekliği: H = 2190 m Sıcaklık: t = 160 °C Tüketilen güç: P2 = 2670 kW Motor gücü: P = 4000 kW Verim: η = > 77.0 % Devir: n = 2982 1/min Hidrolik kaplin kayma: s = 3-20 % 7. Belirlenen Yük Profili Pompalar çalışma süresinin büyük çoğunluğunda küçük bir aralıkta çalış- makta. Önemli bazı değerler aşağıdaki gibidir. Debi: Q = 320-370 m 3 /h Basma yüksekliği: H = 1780 m Sıcaklık: t = 130 °C Tüketilen güç: P2 = 2400-2700 kW Verim: η = 62,5 - 69 % Şekiller bir sonraki sayfadadır. Titreşim sensörlerinin yerleşimi 9,5 Vibration velocity limit r.m.s. value mm/s 8,5 7,6 6,6 6,1 5,1 5 4,2 4 3,5 3,2 2,5 < 200 kW Category I Newly commissioned machines in preferred operating range Unrestricted long-term operation in allowable operating range Limited operation Risk of damage Category II zone definitions A B C D < 200 kW > 200 kW > 200 kW 0