Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 60. Sayı (Temmuz 2013)

42 Su ve Çevre Teknolojileri • Temmuz 2013 Teknik Alçak Gerilim Devre Kesiciler Seçicilik Tanımı ve Özellikleri Gülçin Koç ABB Alçak Gerilim Ürünleri, Devre Kesiciler ve Yük Ayırıcılar Ürün Müdürü gulcin.koc@tr.abb.com diğer cihazın açmasına izin ver- meksizin belirli bir akım seviyesine kadar koruma yaptığı durumdur. E lektrik şebekelerinde hem eko- nomi ve fonksiyonel operas- yon açısından, hem de anormal çalışma koşullarında problemlerin en aza indirgenmesi açısından sistemin doğru şekilde tasarlanması çok önem taşımaktadır. Alçak gerilim devre kesicilerinde seçicilik sağlanarak tasarım yapılması sayesinde: - Kişiler ve tesisatın güvenliği garanti altına alınır - Problemli alanlar hızlıca belirlenir ve kolayca izole edilir; böylece tüm sistemin enerji kesintisi engellenir, servis sürekliliği sağla- nır - Devre elemanları üzerinde oluşa- bilecek çeşitli mekanik kuvvetler ve hasarlar azaltılır - Normalde açma yapması bek- lenen ilgili koruma cihazının işlev bozukluğunda dahi yeterli yedekleme sağlanır - Teknik personel ve yönetimin ve oluşan hata durumundan hızlıca haberdar olması sağlanır - Güvenilirlik, basitlik ve maliyet optimizasyonu gerçekleşir. Seçicilik tanımı Alçak gerilim devre kesicilerinde seçicilik tanımı IEC 60947-1 Alçak Gerilim Anahtarlama ve Kontrol Ekipmanları standardı Genel Kurallar bölümünde belirtilmiştir. Buna göre seçiciliğin sağlanması; birçok koruma cihazı seri bağlandığında ve servis sürekliliği gerektiğinde, koruma cihazlarının fonksiyonları arıza anında üretim sürecinin sadece arızalı olan bölümünün şebekeden izole edilme- sini sağlayacak şekilde belirlenmesi ile mümkün olmaktadır. IEC 60947-2 Alçak Gerilim Anahtarlama ve Kontrol Ekipmanları standardı Devre Kesiciler bölümünde ise seçicilik tanımı tam seçicilik ve kısmi seçicilik olarak 2 bölüme ayrılmaktadır. - Tam seçicilik (2.17.2): İki koruma cihazı seri bağlandığında, yük tarafındaki koruma cihazı- nın diğer cihazın açmasına izin vermeksizin tam koruma yaptığı durumdur. - Kısmi seçicilik (2.17.3): İki koruma cihazı seri bağlandığında, yük tarafındaki koruma cihazının Şekil 1: Tam seçicilik Şekil 2: Kısmi seçicilik