Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 59. Sayı (Haziran 2013)

58 Su ve Çevre Teknolojileri • Haziran 2013 Tablo 1: Su ve soğutma sistemlerinde Legionella kontrolü için kullanılan alternatif metotların avantaj ve dezavantajları [3]. Metot Sıcaklığın 20 °C’nin altında tutulması Sıcaklığın 50 °C’nin üstünde tutulması 50-60 °C’deki sıcak su ile periyodik temizlik Sodyumhipoklorit dozajı Monokloramin dozajı Klordioksit dozajı Hidrojen peroksit dozajı Bakır ve gümüş iyonizasyon Anodik oksidasyon UV (ultraviyole) ile dezenfeksiyon Ultrafiltrasyon Kullanım noktası filtreleri Pastörizasyon Oksitleyici olmayan biyositler Avantaj Basit, efektif ve kolayca takip edilebilir. Legionella gelişimi çok düşük, önemsiz seviyededir. Basit, efektif ve kolayca takip edilebilir. Basit, efektif ve kolayca takip edilebilir. Kanıtlanmış, etkili dezenfeksiyon yöntemi. Kolay ve ucuz metot. Klordan devamlılığı daha yüksektir. Ana dağıtım kanallarında kullanımı basittir. Biyofilmlere penetre eder. Kanıtlanmış dezenfeksiyon yöntemi. Kolay metot. Kolay metot. Önerilen konsantrasyonlarda kullanıldığında etkindir. Dezenfeksiyon sağlar Kanıtlanmış dezenfeksiyon yöntemi. Kolay metot. Dezenfeksiyon için fiziksel bariyer. Biyokütle ve partiküllerin uzaklaştırılmasında etkindir. Fiziksel bariyer oluşturur. Kurulumu kolaydır. Hem sıcak hem de soğuk sistemler için uygundur. Dezenfeksiyon için bariyerdir. Kısa süreli çaredir. Sıcak su sistemlerine uygulanması halinde basittir. Soğutma sistemleri için kanıtlanmış teknik. Dezavantaj Sadece tam anlamıyla içme suyu sistemlerine uygulanabilir. Legionella’yı gidermez. Sirkülasyon suyunun yaklaşık 60 °C olması gerekir. Eski sistemlerde sıcaklığın istenilen seviyelerde tutulması zordur. Yanmalara karşı koruma sağlanmalıdır. Soğuk su sistemlerine uygulanamaz. Yanmalara karşı koruma sağlanmalıdır. Birkaç gün içerisinde tekrar kolonileşme başlar. Trihalometan oluşur. Diyaliz hastaları için koruma (karbon filtre) gerekir. Tat ve kokuyu etkiler. Balıklara karşı toksiktir. Özellikle sıcak suda stabil değildir. Bakır korozyonunu tetikler. Diyaliz hastaları için koruma (karbon filtre) gerekir. Balıklara karşı toksiktir. Kauçuk parçaları etkiler. Küçük su sistemlerine dozaj için uygun ticari kit bulunmamaktadır. Klorit oluşur. Diyaliz hastaları için koruma (karbon filtre) gerekir. Güvenlik önlemleri alınmalıdır. Zayıf dezenfektandır. Mutajenik olma olasılığı vardır. Gümüş ve bakırın çok sıkı takip edilmesi gerekmektedir. Ön şartlandırma gereklidir (pH, sertlik) Sudaki gümüş ve bakır konsantrasyonunu arttırır. Ön şartlandırma gereklidir (pH ve sertlikdeğerine bağlı olarak) Biyofilmlerdeki Legionella’ya etkisi bilinmemektedir. Sadece uygulanan noktada etkilidir. Biyofilm oluşumuna etkili değildir. Bulanık sularda kullanımı uygun değlidir. Legionella’nın filtrasyon sistemi sonrası inaktivasyonunu sağlamaz. Biyofilmlerin oluşumu üzerine etkisi bilinmemektedir. Sadece uygun yerlerde kullanılmalıdır. Düzenli olarak değiştirilmelidir. Suda partikül varlığı akış ve operasyonel ömrü kısaltır. Pahalıdır. Legionella üzerinde geçici etki sağlar. Biyofilm oluşumunu limitlemez. Yanmalara karşı koruma sağlanmalıdır. İçme ve kullanım suyu hatları için uygun değildir. Birçoğunun kaplıca havuzlarında kullanımı uygun değlidir. Dayanıklı popülasyonlar gelişebilir. 2 farklı alternatif ürün kullanılmalıdır. Bazen konsantrasyonlar kolayca takip edilemez. 1. Besi suyu 2. Kireç ve korozyon oluşumuna karşı şartlandırma 3. Mikrobiyal oluşuma karşı şartlandırma (biyosid ve biyodispersant) 4. Kule dolguları 5. Soğutma suyu hatları 6. Blöf hatları 7. Hava girişi 8. Damla tutucu [15] Soğutma Kulesi Proses Şekil 7. Soğutma kulelerinde Legionella ile ilgili risk değerlendirmede incelenecek bölümler 30.05.1996 tarih ve 6076 Sayılı Daimi Genelge’ye göre Legionella Bakterisinin Tesislere Yerleşme- sini Engellemek için Yapılması Gereken Rutin Uygulamalar 1. Tesiste, Legionella konusunda eğitimli ve riskleri saptayabilecek bir personel görevlendirilmelidir. 2. Sıcak su tankları mutlaka uygun bir noktalarında tahliye muslukla- rına sahip olmalıdır; böylece belli aralıklarla sıcak su tanklarının tümü ile boşaltılması, temizlen- mesi ve dip sedimentinin uzak- laştırılması mümkün olmalıdır. 3. Sıcak su tankları dipte oluşan Teknik & Ürün