Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 59. Sayı (Haziran 2013)

54 Su ve Çevre Teknolojileri • Haziran 2013 Teknik & Ürün ve tespit sistemlerinin geliştirilmesi gösterilebilir. Vakalar en yoğun olarak yaz aylarında gerçekleşmekte olup, yaz tatili uygulamalarının yapılmasın- dan dolayı Ağustos ayında özellikle en yüksek artış gözlemlenmektedir. Erkeklerde gerçekleşen enfeksiyon vakaları, kadınlardakinin yaklaşık 3 katı olup, vaka sayısının en fazla olduğu yaş aralığı ise 50-65 arasın- dadır. Şekil 5’te 2007 yılında kuluçka döneminde 73 farklı ülkeye ziya- rette bulunan vakalar gösterilmiştir. 118 vaka (toplam vakaların %12,5’i) EWGLINET planının dışındaki ülkeleri ziyaret etmiş ve 11 vaka da turistik seyahat gemilerinde gerçekleşmiştir. 66 vaka birden fazla Avrupa ülkesine ziyarette bulunmuş, 3 vaka ise birden fazla Avrupa dışında ülkeye ziyarette bulunmuştur. En fazla enfeksiyo- nun görüldüğü Avrupa ülkesi İtalya, Fransa, İspanya ve Türkiye’dir ve 2007 yılında raporlanan 554 vakanın toplamda % 58,6’sını oluşturmakta- dırlar (İtalya’da 227 vaka, Fransa’da 142 vaka, İspanya’da 119 vaka ve Türkiye’de 66 vaka [5]. Legionella ve biyofilm oluşumu: Biyofilm, canlı veya cansız bir yüzeye yapışarak kendi ürettiği poli- merik yapıda jelsi bir tabaka içinde yasayan mikroorganizmaların oluş- turduğu topluluk olarak tanımlana- bilir. Bu jelsi tabaka, bakteri hücreleri tarafından üretilen EPS (extracellular polymeric substances = eksopolisak- karit) adı verilen polisakkarit bazlı bir kafestir. EPS diğer bir deyişle biyofilm tabakasında bakterilerin hücre dışına saldıkları ve onları birarada tutan matrikstir. Biyofilm tabakasından söz edilmesi için gereken 3 temel eleman yüzey, mikroorganizma ve EPS’dir. Planktonik hücre yapısından biyofilm oluşumuna geçişte hem çevresel hem de fiziksel olmak üzere bakteri hücre yoğunluğu, besin olanağı, hücresel basınç ve yüzey özelliği gibi birçok faktör bulunmaktadır. Biyofilm taba- kası çok farklı çevrelerde oluşabilir- ken, en basit biyofilm tabakası bile karmaşık bir dinamiğe sahiptir [7, 8]. Mikroorganizmalar gelişimleri için uygun organik ve inorganik maddele- rin biriktiği dış yüzeylerde, özellikle gözle görülemeyen çizikler ve aşın- mış bölgeler içine yuvalanarak yer- leşmekte, birbirlerine ve yüzeylere bağlanarak biyofilm oluşturabilmekte- dir. Bakteriler kıyısal alanlarda, orga- nik madde girdisinin yüksek olması veya partiküle bağlı olarak gelişebi- lecekleri, biyofilm oluşturabilecek- leri ortamları bulabilmeleri nedeni ile daha fazla çoğalabilmektedirler. Biyofilme tutunmuş bakteriler bu yapının içinde antimikrobiyal ajanlara ve olumsuz çevre koşullarına dirençli hale gelebilmektedirler. Bu nedenle hücrenin yüzeye ilk yapışmasını önle- mek, en önemli adımlardan biridir [7, 9]. Biyofilm oluşumu, dinamik çok aşamalı bir yapılanmadır. Mikroor- ganizmalar tarafından oluşturulan, çoğunlukla doğal materyallerde geli- şen ve “biofouling” olarak tanımla- nan bu mekanizmanın başlangıcını, basit gram negatif bakterilerin ortama tutunması oluşturmakta, diatom ve protozoalar daha sonra katılmaktadır [9]. Bakterilerde biyofilm gelişiminin başlaması, besinlerin var olup olma- Şekil 4. 1987-2010 yılları arasında raporlanan seyahat ilişkili Legionella vakaları [6] Şekil 5. 2007 yılında 10 veya daha fazla seyahat ilişkili Legionella vakası görülen ülkeler ve vaka çeşitleri, EWGLINET verisi [5] Tekli vaka Küme vaka