Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 55. Sayı (Şubat 2013)

rı ma ç-amL1rlc1rının-Şartlandırılmasmd Anyonik ve Katyonik Sürfaktan • Etkisinin incelenmesi N. Baldan Pakdil • A. Yalçuk • O. Gingin • H. Saylam Abant izzet Baysal Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü ÖZET ıtma çamurlarının yüksek su çeriğine sahip olmaları büyük acim işgal etmelerine yol açtığından, bertaraf işlemlerinin maliyetinin artmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle arıtma çamurlarının susuzlaştırma performansının artırılması için şartlandırma işlemi uygulanarak su alma işlemlerinde çamurun suyunu daha kolay vermesi amaçlanır. Bu amaçla genellikle şartlandırma işlemi için çamura kimyasal ilavesi yapılır. Kimyasal olarak inorganik kimyasallar ve organik sentetik polimerler tercih edilir. Bu çalışmada arıtma çamurlarının susuzlaştırma performansının artırılması için şartlandırıcı olarak sürfaktan (yüzey aktif) maddelerin kullanılabilirliği incelenmiştir. Bolu MT yoğunlaştırma ünitesinden alınan çamur, sürfaktan kullanılarak şartlandırılma işlemine tabi tutulmuştur. Deneysel çalışmada katyonik sürfaktan olarak CTAB (cetyl trimethyl ammonium bromide), anyonik sürfaktan olarak LABSA (linear alkylbenzene sulfonic acid) kullanılmıştır. Çamur l ss SuveÇevreTeknolojileri• Şubat 2013 susuzlaştırma performansı üzerinde sürfektanların etkisinin belirlenmesi amacı ile çamur örneklerinde kapiler emme süresi (KES),özgül filtre direnci (ÖFD), çamur çökebilirlik performansı ve çamur üst fazında bulanıklık parametreleri analizlenmiştir. Ham çamurun sahip olduğu KES değerinin 13,25 sn'den 6 mg CTAB/kg çamur ilavesi yapıldığında 6,8 sn'ye düştüğü, 6 mg LABSA/kg çamur ilavesinde ise en düşük 8,8 sn olduğu belirlenmiştir. ÖFD değerinde ise 12mg surfaktan/kg çamur dozlaması yapıldığında düştüğü gözlenmiştir. Sürfaktan ilavesi yapılan numunelerde 30 dakikalık çökelme testi uygulanmış ve sürfaktan ilavesinin çamurların çökelme hızını artırdığı ve çamurun daha sıkı bir çökelek oluşturmasında yardımcı olduğu gözlenmiştir. Çamurun üst fazına yapılan bulanıklık testlerinde 46,8 NTU olan giriş suyu bulanıklık değeri 12 mg LABSA/kg çamur dozu uygulanan numunede diğer numunelere göre en düşük (29,4 NTU), 12 mg CTAB/kg çamur dozu uygulanan numunede 30,8 TU değeri elde edilmiştir. GİRİŞ Arıtma çamurlarının nihai olarak bertaraf edilmeden önce susuzlaştırılması ile çamur hacminin en azaindirilmesi,bertaraf maliyetini önemli ölçüde azaltanbir işlemdir. SpinosaveVesilind tarafından yapılan çalışmada, çamm arıtımı ve bertaraf maliyeti, atıksu arıtma tesis maliyetinin yaklaşık %50'sini oluşturduğu bildirilmiştir (Spinosa ve Vesilind, 2001). Bundan dolayı susuzlaştırma işleminin verimini artırmak için yapılan şartlandırma işlemi yüksek katı madde içeriğine sahip çamur keki elde edilmesi amacıyla çamur bertarafı için önemli basamaktır. Arıtma çamurundaki giderilmek istenen su miktarı ve materyaldeki su dağılımı, susuzlaştırma yönteminin verimini etkileyen önemli parametrelerdir. Vesilind tarafından önerilen çamur su dağılımında çamurda dört tür su tipi bulunur (Şekil 1). Bunlar serbest su, dokular arasındaki su (flok suyu), kapiler su ve kimyasal bağlı su olarak sıralanır (Vesilind, 1994).Mekanik susuzlaştırma yöntemleri kullanılaraksadeceçamur dokusundaki serbest

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=