Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 50. Sayı (Eylül 2012)

TS EN 12845 Standardı, Amerikan yangın sistemleri standartları ile birçok benzer noktada birleştiği gibi, farklılıklar da içermektedir. Ülkemizin Avrupa Birliği uyum süreci içerisinde, Türk Standartları Ensititüsü, hazırladığı birçok standart için Avrupa Birliği Standart Enstitüsü (CEN) ile işbirliği yapmaktadır. CEN Avrupa Birliği ülkelerinin standart enstitülerinden oluşan bir kurumdur (COMITE EUROPEEN DE NORMALISATATION). TS EN 12845 standardının başlığı "Sabit Yangın Söndürme SistemleriOtomatik Sprinkler Sistemleri-Tasarım, Montaj ve Bakım" şeklindedir. Standart, hayat koruma önlemleriyle birlikte sprinkler sistemleri için belirli kuralları ve binalar ile endüstride kullanılan yangın önlemeye yönelik sabit sprinkler sistemlerinin tasarımı, montajı ve bakımı için gerekli kuralları ve tavsiyeleri kapsar. Sprinkler sistemi dediğimiz otomatik yağmurlama yangın söndürme sistemlerinin temel ekipmanlarından biri olan yangınla mücadele pompaları ela bu standart içerisinde 10. bölümde tanımlanmıştır. Bu standarda uygun sprinkler tesisatı için kullanılacak pompaların seçiminde uyulması zorunlu olan kriterler, standart içerisinde pompaların yapıları, kontrol elemanları, çoklu pompa düzenlemeleri, vana ve yardımcı ekipmanları, emme şartları gibi başlıklar halinde açıklanmıştır. Pompa sistemleri için bu standartta tanımlanan bazı tasarını kurallarına göz atalım. TS EN 12845 standardına göre, sistemde kullanılan pompalar, pompa gövdesi ile tahrik mekanizması arasındaki bağlantının bağımsız olarak emme ve ., .,_, 1 basma hattını etkilemeden ayrılabilmesine, böylelikle gerekli bakım/onarım o.a~ kontrollerinin yapılmasına oH ve ihtiyaç halinde pompaların değiştirilmesine olanak sağlayacak şekilde olmalıdır. Yani pompalar, bakım-onarım durumlarında kolayca sökülüp l 32 Su ve ÇevreTeknolojileri• Eylül2012 takılabilecek şekilde kaplinden ayrılabilen tipte olmalıdır. Bu durumda blok tip pompalar bu standarda uymazlar. Pompa kararlı bir H(Q) eğrisine sahip olmalıdır. NPSH eğrisinde 16 m'ye veya maksimum basma yüksekliğine 11 nı'nin ilave edilmesi ile çıkan değere denk gelen motor gücünü sistem karşılayabilmelidir. Pompa grupları yangından korunma dışında hiçbir amaç için kullanılmayan, 60 dakikadan az olmayan bir yangın direncine sahip bir bölme içerisinde muhafaza edilmelidir. Pompaların çıkışlarına takılan redüksiyon borularının açıları 15°yi geçmeyecek şekilde olmalıdır. Pompa, kapalı bir vanaya karşı çalıştırılıyorsa, aşırı ısınmayı önlemek maksadıyla pompadan yeterli miktarda sürekli olarak su akışını sağlamak için düzenlemeler yapılmalıdır. Bu akış, sistemin hidrolik hesabında ve pompa seçiminde dikkate alınmalıdır. Sistemdeki basınç 0,8 P'den (P: kapalı vana koşulundaki basınç) az olmayan bir değere düştüğünde, ilk ana yangın pompası otomatik olarak çalışmaya başlamalıdır. İki pompalı yangın hidroforu kullanılması durumda, ikinci pompa basıncın 0,6 P'den az olmayan bir değere düşmesinden önce çalışmalıdır. Pompa bir kez çalışmaya başlayınca, elle durduruluncaya kadar çalışmaya devam etmelidir. Sprinkler tesisatında debiyi ölçebilmek için sürekli olarak debi ölçer bulunması gerekir. Bunun için uygun bir mekanik tasarım yapılmalıdır. Her pompa setini çalıştırmak için iki adet basınç anahtarı sağlanmalıdır. Tesisattaki debinin sürekli kontrolünü sağlamak amacıyla debi ölçer için tesisat çıkışı bırakılmalı veya mekanik bir tasarım yapılmalıdır. Tüm pompalar için 2 adet basınç şalteri gerekmektedir. Basınç anahtarlarına uzanan borunun çapı en az 15 mm olmalıdır. Dizel motorları çalıştıracak güç beslemesi iki ayrı akü ile sağlanmalı ve bunlar başka amaç için kullanılmamalıdır Ülkemizde yangından korunma ve önlem alma bilinci arttıkça, TS EN 12845 standardı gibi yangın söndürme sistem normları gün geçtikçe önemini artırmaktadır. Yangınla mücadele pompa sistemlerinin doğru seçimi için yangın hiclroforlarının çalışma prensiplerini ve kullanım amaçlarını bilmek, sistem bileşenlerini tanımak, yönetmelik ve standartlarda belirtilen kurallara uymak çok önemlidir. Yangınla mücadele pompa sistemleri konusunda Lider üretici firmalardan biri olan WILO, satış öncesi ve sonrası desteği, araştırma geliştirme çalışmaları ve tecrübesiyle müşterilerine kusursuz hizmet sunabilmek için sürekli çözümler üretmektedir. •

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=