li metaller dünyada sınırlıdır. Diyelim ki 150 sene sonra dünyada alüminyum kalmayabilir. Herhangi bir diğer maden ele kalmayabilir. Bunlar organik şeyler değiller. Demek ki bunları da yok edemeyiz. Çöp haline getiremeyiz. Geri dönüşüm son derece önemli. Çünkü, dünyada bunların sonsuz kaynağı yok. Bu da bir teknolojidir. Çok yavaş da olsa Türkiye'ye girmeye başladı. Geri kazanım teknolojileri dünyada hızla gelişiyor ama Türkiye'de daha emekleme durumundadır. Biz nerede varız? Atık yönetimi elendiğinde, dünyada insanlar için önemli üç unsur var. Hava, su, toprak. Bu üç unsuru katı atıklarla, gazlarla, sıvı atıklarla biz kirletiyoruz. Bunlarla ilgili bizim bir miktar teknolojimiz var. Bu teknoloji gelişiyor. Daha da ileri gitmesi lazım. Katı atıkları azaltmalıyız. Hayat kalitemizi arttırırken atıkları arttırarak değil de, azaltan bir kalite anlayışını uygulamalıyız ki bu da bir teknolojidir. Atıkları arttırıp sonra da bunları bertaraf için uğraşırsak bu son derece maliyetli bir iştir. Dünyadaki prensip, atıkları azaltacak teknolojileri geliştirmek. Burada da yokuz. AB ile beraber bizim imkanlarımız ne oluyor? Türkiye'de biz kaynak bekliyoruz. Kaynak olmadığı için bu yatırımlar senelerdir bekliyor. AB olmasa ela biz bunları yapardık. Ama, AB bize baskı yapıyor, bir miktar da para veriyor. Ben bu paranın bu kadar az olduğunu tahmin etmiyordum. o/o15'i duyunca sükutu hayale uğradım. Yunanistan'a, Portekiz'e, İspanya'ya bunun üzerinde paralar verileli. Şu çelişki çıkıyor oıtaya. Dünyada yaşayan 6 milyar insanın o/o6-7 si Avrupa'cla, o/o3-5 i Japonya'cla yaşıyor. Bu iki bölge çevre konusunda titiz davranıyor. Ki ABD Kyoto protokolünü imzalamadı. Yani biz çevre konusunda fedakarlık yapan o/o 10 nüfusun içine katılıyoruz. İyi bir şey. Fakat, bunun parası bizde yok. o/olO'un içinde olmalı mıyız? Yani siz zenginsiniz biz fakiriz, dünyayı kuıtarmak için biz fazla uğraşmasak. Çünkü, atmosferi kurtarmaya çalıştığımız zaman bütün dünya için kurtarmaya çalışıyoruz. Atıkları denize atmayacaksak bunu Akdeniz, Karadeniz için yapıyoruz. Orada hiç katkısı olmayan ülkeler ele var. Peki, biz bu QQ] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 parayı nereden bulacağız? Yani zengin olmadan o/olO'luk zenginler kategorisine katılan ülke bunu nasıl çözecek. Devlet kaynakları ile bu iş uzayabilir. O zaman yeni moclamıza uyup özelleştireceğiz. Özel yapıma gireceğiz. PPP diye bir şey var. Private Puplic Participation. Yani özel sektörle kamu sektörünün işbirliği yapması. Devlet kaynaklarında olmayan yatırımı, şu anda dünyada para çok biliyorsunuz, yatırım yapacak yer arıyor. Bunları biz bu şekilde kullanarak devletimize yük olmadan yapabiliriz. Bununla ilgili mevzuat eksiklikleri var. Türkiye'ye güven olmadığı için bu krediler gelmiyordu. Devlet güvencesi isteniyordu. Ama, şu anda okuyoruz, biliyoruz. Artık devlet garantisi olmadan ela Türkiye'ye krediler geliyor. Bunlar gelirse bu işler hızlı yapılabilir. Özel sektör bu konularda yeteri kadar girişimci olabilir. Bunlar tabi ki yapımı ve işletmeyi içeriyor. Yapılan her yatırımda, yatırımcı aynı zamanda işletmeci ele olacağından pahalı bir yatırım yapmaz. Amortisman değerini göz önüne alır. İşletme maliyeti düşük yatırımlar yapar. Böyle bir yatırım, şu gün için ihale ile kıran kırana yapılan bir yatırımdan nerclen baksanız o/o25 daha ucuza çıkar. Şu anda biliyorsunuz Almanya dünyanın üçüncü büyük ekonomisi olmasına rağmen, ekonomisi çok kötü. AB kriterlerine göre, Gayri Safi Milli Hasılasının o/o 3'ünclen fazla borçlanma hakkı olmadığı halde, o/o 4.5 borçlanıyor. Şu anda okullarını bile PPP ile yani, özel sektör kamu sektörü ortaklığı ile yapıyor. Demek ki bu kolay bir yöntem. Uygulanabilir bir finansman modeli. Bununla ilgili mevzuat beraber çıkarılırsa, belki biz bu düşündüğümüz sürelerden bile önce yatırımları yapabiliriz. Tekrar hatırlatıyorum. Bu sadece atık yönetimi kısmıdır. Ama, çevre sektörünün diğer kısımlarında çok çok çok gerideyiz. Ama, farkında bile değiliz. Çok teşekkürler. Prof. Dr. Ahmet Samsunlu: Uğur Bey'e teşekkür ediyorum. Çevre konusunda hakikaten çok önemli kararlar almamız lazım. Hepsini kamu sektöründen beklemememiz lazım. Şimdi, bilimsel kuruluşhırda AB ile ilişkilere nasıl bakılıyor? Araştırma bazında neler yapılıyor? Uygulamaya yönelik neler yapılıyor? Erdem Bey bunları anlatacak. Üniversitenin içinde bulunan teknokentte hem hoca olarak, hem de uygulayıcı olarak çalışıyor. İTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümünde Doçent. Bir süre de TÜBİTAKMAM'da çevre araştırmaları ve uygulamaları biriminde sorumlu olarak görev almıştır. Doç. Dr. Erdem Görgün: Sayın Başkan, Sayın Müsteşarım, Değerli Konuklar, hepinizi ben de saygıyla selamlıyorum. İTÜ içerisinde kurulu bir teknokentte problem çözümüne dönük araştırma projelerini yapmak üzere bir şirket kurduk. Üniversitelerin AB çevre sektörü ilişkisi içerisinde, uyum süreci içerisinde nasıl bir rolü olmasına ilişkin düşüncelerimizi iletmek istiyorum. Sayın müsteşarımın söylediği gibi yüksek maliyetli çevre yatırımlarının projesi bizim AB'ye girerken ne kadar bir maliyetle karşı karşıya kalacağımızı ve bunu nasıl planlayacağımızı ortaya koymak üzere yapıldı. Bu projenin sonucunda endüstrinin yaklaşık 18-20 milyar Avro, kanm sektörünün ele yaklaşık 50 milyar Avro harcaması gerektiği ortaya çıktı. Toplam 70 milyar Avro'luk bir yatırımı 10-15 yıl içerisinde yapmak zorundayız. Bu projenin endüstriyel kirlenme kontrolü tarafında çok yoğun olarak çalışmış bir araştırmacı olarak şunu çok iyi biliyorum ki, endüstrinin bu 20 milyar Avro'yu ödemede çok ciddi sıkıntıları olacak. Kamu sektörünün ele 50 milyar Avro'yu nasıl bulacağı konusu da son derece önemli bir husustur. Sayın müsteşarımız bir takım fedakarlıklardan bahsetti. Gayri safi milli hasılanın belli bir oranını bizim yeniden çevre yatırımlarına aktarmamız gerektiğinden bahsetti. Şimdi burada önemli bir bütçe, önemli bir yatırım karşımıza çıkıyor. 70 milyar Avro bu ülke için son derece önemli bir paradır. Biz birkaç milyar dolar için IMF'nin kapısında aylarca beklemiş bir ülkenin vatandaşlarıyız. Dolayısıyla 70 milyar Avro'yu duyan yabancı şirketler, gerek yatırım açısından, gerekse de işin planlanması yani mühendislik açısından danışman fir-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=