kimya dünyası GÜHERABACI guher@abacikimya.com İyon Değiştirici Reçinelere Ait Operasyonel Bilgiler... u sayıdan başlayarak iyon değiştirici reçinelerele bazı operasyonel bilgileri ele alacağız. Sistemlerde performansı % 100 etkileyen bu hususlara son derece dikkat edilmeli ve koşullar eksiksiz tamamlanmalıdır. Aksi taktirde perfomanscla başarılı olunamayacağı gibi, reçinelerde de telafisi mümkün olmayan zararlara sebep olunabilir. Bu sebeple bu hususlara sistem kuran tüm mühendislik firmalarının ve ele tüm işletmecilerin önem vermesi gerekir. Aşağıda başlayan bu bilgiler önümüzdeki sayıda ela devam edecektir. İyon Değiştirici Reçinelerin Depolanması ve Saklanması: Kullanılmamış iyon değiştirici reçineler: Standart deınineralizasyon ve yumuşatma reçineleri 2 yıl süresince hemen hemen hiçbir özelliklerini yitirmezler. Hidroksil formundaki kuvvetli bazik anyon değiştirici reçineler ise 1 yıl daha fazla süreyle özelliklerini korurlar. Reçineler orjinal ambalajlarında torbaların ağzı açılmadan serin ve kuru ortamlarda saklanmalıdırlar. En iyi sonuçlar için kapalı alanlarda 0-30°C arası sıcaklıklarda saklanmalıclırlar. 30°C'nin üstündeki saklama koşullarında, özellikle hidroksil formundaki anyon değiştirici reçinelerde öncelikle kapasite kaybı meydana gelir. Katyon değiştirici reçineler 50°C'ye kadar dayanabilmelerine rağmen, tüm reçinelerin aynı koşullarda saklanması tavsiye edilir. 0°C'nin altın- ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 claki ortamlarda donma meydana gelebilir; bu sebeple bu değerlerden kaçınılmalıdır. Donma halinde tane yapılarında bozulma gözlenmiştir. Bu sebeple donmuş reçinelerin kullanılması gerektiği durumlarda reçine öncelikle çözülmelidir. Kullanılmış reçineler de yenileri gibi klimatize koşullarda saklandıkları taktirde ömürleri daha da uzar. Reçineler hava ile temas ettikleri taktirde taneler kurur ve büzüşürler. Kurumuş reçine taneleri tekrar nemlendirmeye çalışıldığında tane yapılarında hızlı şişme sebebiyle bozulmalar olabilir. Reçine taneleri kurudukları takdirde NaCI ile nemlendirilmelidirler. Yüksek ozmotik basınç, hızlı şişmeyi engelleyecektir. Tuz daha sonra, ozmotik basınçtaki hızlı değişim sebebi ile tanelerde kırılmaya yol açmaması için iyi bir seyreltme ile giderilebilir. Aktif olmayan sistemlerde uzun süreli duruşlar sonucunda biyolojik üreme oluşabilir. Bundan kaçınmak için aktif olamayan sistemler konsantre NaCl gibi biostatic solüsyonlarda saklanmalıdırlar. Bu uygulama çok saf su üreten sistemler dışında çoğu clemineralize sistemlerde tercih edilir. Tuzlu solüsyonlar, biyolojik üremeyi, donmayı ela engellerler. Tavsiye edilen prosedür aşağıdaki gibidir: 1) Doymuş bir reçine geri yıkamadan sonra saklanmaya hazırdır. 2) % 15-25'lik NaCI solüsyonunu koyup tankı biç hava kalmayacak şekilde su ile doldurunuz. Tuzlu solüsyon biyolojik büyümeyi minimize edecektir. 3) Tekrar kullanım zamanı geldiğinde tank ozmotik basıncı azaltmak için daha az tuzlu su ile tekrar tekrar yıkanır. 4) Devreye almadan önce reçine yatağında 2 hatta 3 rejenerasyon yapılır. Güvenlik Bilgileri: İyon değiştirici reçineler tehlikeli sınıfa girmemekle beraber hidrojen veya hidroksil formundaki reçineler gözler için tahriş edicidir. Depolama, elleşleme ve operasyon sırasında belli güvenlik kurallarına uyulmalıdır. Malzemelerin güvenlik bilgi formlarında bu hususlar açıkça belirtilmiş olmalıdır. Özellikle yere dökülen reçine taneleri kaygan olmaları sebebiyle tehlikeli olabilirler. Reçinelerin Sisteme Yüklenmesi ve Boşaltılması: İyon değiştirici reçineleri transfer etmek için sistemdeki ekipman ve özelliklere göre bazı metodlar kullanılabilir. Ancak bununla beraber en basit sistem edüksiyon sistemidir. Ön Tetkikler: 1) Reçine doldurulmadan önce boş tank iyice kontrol edilmelidir. 2) Tankın içindeki eski reçine veya yabancı maddelerin tamamen çıkartıldığına emin olunmalıdır. 3) Tüm distibütör aksamları, nozullar, lateraller vs. iyice temizlenmelidir. 4) Var ise tankın kaplaması iyice kontrol ve test edilmelidir. 5) Mümkün ise boş tankta nominal akış
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=