Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 47. Sayı (Haziran 2012)

Su Sistemlerinde Biyofilm Oluş_umu ve Hydrobio® ile Takibinin Onemi ipek Öztürk Teknik ve Pazarlama Müdürü BKG Water Solutions 144 Suve ÇevreTeknolojileri• Haziran2012 Biyofilm, canlı veya cansız bir yüzeye yapışarak, kendi ürettikleri polimerik yapıda jelsi bir tabaka içinde yasayan mikroorganizmaların oluşturduğu topluluk olarak tanımlanabilir. Bu jelsi tabaka, bakteri hücreleri tarafından üretilen EPS (extracellular polymeric substances = eksopolisakkarit) adı verilen polisakkarit bazlı bir kafestir. EPS, diğer bir deyişle biyofilm tabakasında bakterilerin hücre dışına saldıkları ve onları birarada tutan matrikstir. Biyofilm tabakasından söz edilmesi için gereken 3 temel eleman "yüzey", "mikroorganizma" ve "EPS"dir. Planktonik hücre yapısından biyofilm oluşumuna geçişte hem çevresel hem de fiziksel olmak üzere bakteri hücre yoğunluğu, besin olanağı, hücresel basınç ve yüzey özelliği gibi birçok faktör bulunmaktadır. Biyofilm tabakası çok farklı çevrelerde oluşabilirken, en basit biyofilm tabakası bile karmaşık bir dinamiğe sahiptir [1,2]. Mikroorganizmalar gelişimleri için uygun organik ve inorganik maddelerin biriktiği dış yüzeylerde, özellikle gözle görülemeyen çizikler ve aşınmış bölgeler içine yuvalanarak yerleşmekte, birbirlerine ve yüzeylere bağlanarak biyofilm oluşturabilmektedir. Bakteriler kıyısal alanlarda, organik madde girdisinin yüksek olması veya partiküle bağlı olarak gelişebilecekleri, biyofilm oluşturabilecekleri ortamları bulabilmeleri nedeni ile daha fazla çoğalabilmektedirler. Biyofilme tutunmuş bakteriler bu yapının içinde antimikrobiyal ajanlara ve olumsuz çevre koşullarına dirençli hale gelebilmektedirler. Bu nedenle hücrenin yüzeye ilk yapışmasını önlemek, en önemli adımlardan biridir [ 1,3]. Biyofilm oluşumu dinamik çok aşamalı bir yapılanmadır. Mikroorganizmalar tarafından oluşturulan, çoğunlukla doğal materyallerde gelişen ve "biofouling" olarak tanımlanan bu mekanizmanın başlangıcını, basit gram negatif bakterilerin ortama tutunması oluşturmakta, diatom ve procozoalar daha sonra katılmaktadır [3]. Bakterilerde biyofilm gelişiminin başlaması, besinlerin var olup olmaması gibi spesifik çevresel etmenlere bağlı olarak değişmektedir. Biyofilm gelişimi, taze besiyeri sağlandıkça devam eder. Ancak ortamdaki besin maddeleri tükenince yüzey bağlantı-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=