Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 47. Sayı (Haziran 2012)

teknolojide de doğa fenomenlerini esas aldı: Gökkuşağı, güneş ışınlarının yağmur damlalarına çarpmasıyla oluşur. Güneş ışınları yağmur damlalarına çarptığında neredeyse küre biçiminde olan damlalar tarafından optik olarak kırılır ve bileşenlerine ayrılır, yani kendisini meydana getiren renk spektrumunu görürüz. Başka bir deyişle güneş ışınları yağmur damlalarıyla analiz edildikten sonra renk cümbüşünden ibaret gökkuşağı olarak görünür hale gelirler. Bu optik analizin bir diğer sonucu olarak da güneş ışınlarının tayf ışınlarından oluştuğunu görürüz. Güneş ışınları da, tam tersi olarak, yağmur damlalarının her birini gerçek zamanlı olarak analiz eder, sonucu optik olarak, gökkuşağı biçiminde, görürüz. Fesco,bu tür veya benzer prosesleri somutlaştırmak ve verilere dönüştürebilmek için kamera, sensör, LED, lazer ve focodiyot gibi komponenclerden de yararlanarak biyonik bir deney platformu olan OptoFluidic'i geliştirdi. OpcoFluidic'te uygulanan komponentler akışkan teknolojisinde uygulanan, akışkanların hareketini kontrol eden valf, pompa ve mikser gibi öğelerle kombine edilir. OptoFluiclic'te analiz süreci çeşitli aşamalardan oluşmaktadır: Önce bir valf aracılığıyla mavi bir sıvı şeffaf bir sıvıya aktarılır. Birbiriyle karışmayan bu iki akışkan daha sonra göstergenin hatlarından geçirilir. Burada mavi sıvı "akıllı ortam"dır. Bu ortam optik teşhis için gerekli bilgileri barındırır. Opcofluidik teknolojisinin olası analiz ve ayrıştırma adımlarının prezencasyonu üç istasyon aracılığıyla gerçekleşir. Birinci istasyon SOECtip optik sensör ve SBOC tip kompakt kamera ile donatılmıştır. Kamera mavi akışkanın bileşim ve özelliklerini gerçek zamanlı olarak analiz edip, örneğin mavi damlanın hacmi gibi parametreleri değerlendirir. Bunun için CheckKon ve Checküpti yazılımlarından yararlanılır. Toplanan veriler bir monitöre yansıtılarak proseslerin gerçek zamanlı olarak denetlenmesi 142 Su ve Çevre Teknolojileri • Haziran 2012 sağlanır. İkinci istasyonda 490 nm dalga boyunda ışık saçan mavi bir LED önceden eklenmiş bir fluoresan renklendirici maddeyi görünür kılar. OptoFluiclic ile birtakım bilgileri optik komponencler aracılığıyla tespit edip değerlendirme olanağı bu işlem ile çok güzel bir biçimde anlatılmaktadır. Üçüncü istasyonda SOECtip optik bir sensör mavi sıvıyı tanır. VODA tip bir valfin yardımıyla sistem mavi sıvıya şeffaf sıvıdan ayırır. Ayrıştırma işlemi Fescoürünü proses otomasyon komponentlerinin birtakım akışkanları ne kadar hassasbir biçimde analiz ve kontrol edebildiklerini gösterir niteliktedir. Uygulama bütünüyle CPX-CEC-Cl tip CoDeSysFront Enci Controller ve CPX-I/O modülleri ile kontrol edilir. CoDeSys uyumlu kompakt kamera doğrudan CPX kontrol birimine bağlıdır ve eternet üzerinden gerçek zamanlı olarak iletişim halindedir. Gelecekte OpcoFluiclik teknolojinin teşhis, arıza arama ve analiz yöntemi ya ela aracı olarak proses otomasyonunda ne kadar etkili olacağı açıktır. Edinilen veriler ve karakteristikler prosesi kesintiye uğratmadan aktarılabilmekte, gerçek zamanlı analiz sayesinde zaman kaybına sebebiyet veren klasik sıvı veya akışkan numuneleri alma, değerlendirme işlemine gerek kalmamaktadır, laboratuvar prosesleri otomatikleştirilebilmektedir. Işık kaynaklarının doğru seçilmesi kaynak verimini artırmakta, enerji tüketimini azaltmaktadır. Gelecekte, örneğin akışkanların otomatik olarak nakledilmesi, işlenmesi, aktarılması veya tahliye ya elabertaraf edilmesi gerektiği atıksu arıtma tesisleri, güç santralleri, içki imalathaneleri, kağıt fabrikaları, cloğalgaz tesisleri gibi ortam ve durumlarda ve hatta laboratuvar ocomasyonu ile kimya, farmasötik ve petrokimya endüstrisinde optofluidik ölçme yöntemleri çok büyük bir rol oynayacaktır. Molecubes / Programlanabilir, cazip robot sistemi Molecubes, programlanabilir bir robot sistemidir. Burada bir küp, sistemin geometrik temel biçimini oluşturur. Bu küpe başka küpler, kimyasal bir bileşimin molekülleri misali, altı yönde eklenebilir. Son eklentiler olarak tutucu, kamera veya tahrik ekseni donanımlı Molecube'lar mevcuttur. Eklenti yapıldığında oluşan yeni konfigürasyon doğrudan sistemde yer alan diğer Molecube'lara iletilir. Böylelikle Molecube'clan Molecube'a enerji beslemesi ve sinyal aktarımı gerçekleşir. Kablosuz veri iletimi ile Molecube'lar arasında gerçekleşen gerçek konfigürasyon bir PC ekranına yansıtılabilir. FescoMolecubes projesiyle geleceğe dair olası bir öğrenme çevresinin olası biçimini sergilemektedir. Modüler yazılım ve robot teknolojisiyle tecrübeye dayalı kombine öğrenme deneyimi robotların öğrenci tarafından tek başına tasarlanması ve tek başına programlanmasını mümkün kılacak, böylece otomasyon gerçek bir tecrübeye dönüştürülerek öğretilebilecektir. Kısacası Molecubes sadecegençler için değil, teknolojiye hala ilgi duyan uzmanların bile dokunarak, yaşayarak deneyimleyeceği bir teknolojidir. Tesis ve sistemlere yönelik esnek uygulamalı makine ve ürün tasarımı Fesco'cla çoktandır bir gelenektir. IEC 61131-3'e uygun, CPX gibi modüler çevre bağlantılı üniversal programlama yüzeylerine sahip yeni CPX-CECve PCWorx controller birimleri elegörev tanımları değiştiğinde, tıpkı birer molekül gibi sisteme eklenebilmektedir. •

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=