Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 41. Sayı (Kasım-Aralık 2011)

Su ve Çevre Teknolojileri • Kasım - Aralık 2011 33 “çok sık tıkanıyor” şikayeti ile ucuz fakat “AZ TIKANAN” kartuş filtre- ler satın almaya başlıyor. Bunun üzerine altı ayda bir ters ozmoz mambranları temizlenemeyecek şekilde tıkanıyor ve yenileniyor; çünkü ucuz kartuş filtreler tam görev yapmadığı için ters ozmoz mambranları mecburen mekanik filtre görevini üstleniyor. Yukarıda anlattıklarımız filtre konusunu tanıyanlara “şaka gibi” gelebilir. Fakat bu “şaka gibi” durumlar, ziyaret ettiğimiz sanayi ve turizm işletmelerinde kendi tespit ettiğimiz şaşırtıcı durumlardır ve hakikattir. NORMAL SU FİLTRESİ TIKANIR Filtresiz su kullanımı doğru değildir ve suyla gelen katıların, işletmenin türüne göre belli bir iriliğe kadar sudan alınması şarttır. Dolayısıyla su filtresi, sudaki katıları tutar ve bu katılar filtre üzerinde biriktikçe filtrenin basınç kaybı artar, yani FİLTRE TIKANIR. Bu sebeple, filtre belli aralıklarla elle temizlenir veya otomatik bir filtre kullanılıyor ise, bu filtrenin otoma- tik olarak kendi kendini temizleme sistemi çalışır. İşletmelere zarar getiren su filtresi hatalarını nasıl önleyebiliriz? Bizim aklımıza gelen önlemler şunlardır: 1. Öncelikle su filtrasyonu ve su hazırlama projeleri bizim gibi suyu çok iyi tanıyan kuruluşlara yaptırılmalıdır ki işletme sorun- ları en aza insin. 2. Bakım zorluğu yara- tan, pislik tutma hacmi çok küçük olan “Y tipi” pislik tutucular yerine, çok kısa zamanda bakımı yapı- lan, işletmesi çok kolay, pislik tutma hacmi büyük filtre türleri kullanılmalıdır. 3. Elle bakımı yapılacak olan filt- reler muhakkak ikişer adet (biri yedek-tandem) olarak su hattı üzerine bağlanmalı, birinin içi temizlenirken diğer filtre %100 kapasitede su debisini geçire- bilmelidir. Yani “köprüleme” (by-pass) hattı üzerinde de bir filtre olmalıdır ki işletmeye filtre- lenmemiş su gitmesin. 4. Elle temizlenen filtreler işlet- mede “ana filtre” görevi üst- lenmemeli, yalnızca “emniyet filtresi” olarak kullanılmalıdır. İşletmede muhakkak “Ana Filtre” bulunmalı, bu ana filtre tam otomatik olarak kendi kendini temizleyen bir filtre türü olma- lıdır. Tam otomatik kendini temizleyen bir filtrenin fiyatı, elle temizlenen filtreden 5-10 kez daha yüksek olabilir. Ancak bu fiyat karşılaştırması ucuz filtre ile pahalı filtre ara- sındaki bir fiyat karşılaştır- masıdır. İşletmenin ürettiği ürünün kalitesinin devamı göz önünde tutulduğunda, filtrelenmemiş su sebebiyle üretici makinelerin çok sık birkaç saat gereksiz tamir- bakım duruşunun bedeli düşünüldüğünde, dünyadaki en pahalı filtre dahi çok ucuz kalır. Sanayi işletmelerinde görev yapan bir su filtresi, oto- mobillerimiz için yaptırdığımız “kasko sigorta”sına eşdeğerdedir. 5. Bakım görevlisi teknisyenlere yal- nızca filtre bakım bilgisi vermek yetmez, filtrelenmemiş suyun bu işletmeye ne gibi zararlar vereceği çok iyi anlatılmalı ve bu konuda teknisyenin tam ikna olduğundan emin olunmalıdır. Bu konuda doğru ve yeterli eğitim verilmeyen ve ikna edilmeyen bir işleticiden filt- reye doğru bakım yapmasını bekleyemeyiz. 6. İşletmelerin çoğunda iyi su temini “Yardımcı İşletmeler Bölümü”nün görevidir ve üretimden sorumlu kişiler, üretim bölümüne gelen suyun iyi kalitede olduğunu sanırlar ve su hazırlama sisteminin yanına gitmezler. Yardımcı işletmeler bölümü ise genelde yönetim tarafından küçümsenir, çünkü bu bölüm üretim yapmaz, buna karşılık yönetimden yedek parça veya iyileştirme parası ister. Yeni sanayileşen bir ülke olmamızdan kaynaklandığını sandığımız bu durum sebebiyle, birçok fabri- kada suyu hazırlayan bölüm ile suyu kullanan bölüm arasındaki kopukluğa şahit oluyoruz. Bu sebep işletmelere çok zarar verir. Önerimiz şudur: sanayi işletme- lerinde “kalite” sorumlusunun veya “üretim” sorumlusunun, periyodik olarak yılda birkaç kez su sistemini baştan sona tetkik etmesi çok yerinde olur. Bu tetkik gezisine, para harcama yetkisi olan patronun veya genel müdürün de katılması bizce daha da verimli olur. 7. Satın alma görevlilerine de iyi Kolay ve hızlı temizlenen diskli filtre