Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 40. Sayı (Eylül-Ekim 2011)

70 Su ve Çevre Teknolojileri • Eylül - Ekim 2011 Rehber konfigürasyonunun akıllıca tasarlanması halinde hid- rolik enerji kayıpları da (akım direnci ve su yüksekliği) en aza indirilebilir. USBF prosesi, V şekinde bir yapı içerisinde bir tür çamur/su ayırma tekniğidir. Bu sistemde sıyırıya ihtiyaç yoktur ve geri devir çamur pompası için kon- vansiyonel arıtma aygıtlarına kıyasla daha düşük basma yüksekliği seviyesine ihtiyaç vardır. Bu iki farklılık neticesinde daha az enerji harcanmakla birlikte, kon- vansiyonel çöktürme opsiyonları ciddiyetle değerlen- dirilmelidir. Atıksu arıtmada kesikli yöntemin kullanılması halinde geri devirde enerji tasarrufu elde edilebilir. Bu tür işletim, sadece yağmur suyunun gelen debiyi etkilemediği veya çok az etkilediği durumlarda uygu- lanabilir. SBR sistemleri modüler olarak inşa edilebil- mektedir. Daha büyük tesisler için daha fazla üniteye ihtiyaç olacaktır. Konsantre deşarjlar olması halinde (hastane veya toplu konut/ofis gibi alanlarda) atıksuyun o bölgede arıtılması temin edilerek atıksu arıtma tesisi üzerin- deki yük azaltılabilir. İlaçlar gibi problemli mikro kirleticilerin olduğu durumlarda konsantre akışın sey- relmiş akışa kıyasla degradasyonu daha kolay olacağı düşünüldüğünde, arıtmada yerel çözümlere yönelmek tercih edilebilir. Enerji karlılığı büyük oranda mevcut ve referans alınan durumlara bağlıdır. Yeraltı suyunun ısısı yıl içerisinde kabul edilebi- lir oranda sabittir. Bu su ofisler ya da atıksu arıtma tesislerinde ısıtma/soğutma maksadıyla kullanılabilir. Atıksu arıtma tesisleri içinin giriş suyu sıcaklığı ayar- lanabilir. Bu işlemin enerji tüketimi üzerindeki etkisi atıksu arıtma tesisindeki bazı diğer şartlara da bağlı- dır. Bu alanda ayrıntılı araştırma yapılmasına ihtiyaç olduğu gibi, termal enerji değişimi atıksu arıtma tesis- lerinde henüz gerçekleştirilmiş bir uygulama değildir. 3.4.4 Ekipman Tesisin devreye alınması aşamasında ekipmanlar sık sık açılıp kapanmakta ve bu nedenle önemli enerji sarfiyatı oluşmaktadır. Proseste küçük ayarlamalar yapılmak suretiyle bu durum giderilebilir. Bu tür ekipmanlara örnek olarak kompresör ve aeratörler gösterilebilir. Büyük ekipmanların (pompa, blover vs.) istenme- yen ayar değerlerinde işletilmesi sonucunda gereksiz enerji sarfiyatı oluşmaktadır. Bu gibi durumlarda prosesin ayarlanması gerekmektedir. Ön ve Son çöktürme havuzlarındaki sıyırıcıların çalışması düzenlenerek enerji tasarrufu sağlanabilir. Bu düzenleme sabit giriş debisine (pik) göre sıyırıcı çalışma hızını ayarlamaktansa, tesise atıksu giriş debisi ve geri devir çamurunun debisi ya da havalandırma havuzundaki veya geri dönen çamurdaki askıda katı madde konsantrasyonu temel alınarak yapılmalıdır. Bu açıdan, sistemdeki sıyırıcıların hız ve diğer özellikleri- % Etki Geri Ödeme Süresi İlave Yatırım % 1-5 Duruma göre Duruma göre değişiklik gösterir değişiklik gösterir W15. Yukarı Akışlı Çamur Yataklı Filtreleme (USBF) % Etki Geri Ödeme Süresi İlave Yatırım % 1-10 Duruma göre Duruma göre değişiklik gösterir değişiklik gösterir W16. Ardışık Kesikli Reaktör (SBR) W17. Kaynakta arıtma % Etki Geri Ödeme Süresi İlave Yatırım Duruma Duruma göre > 1.500.000 € göre değişiklik gösterir değişiklik gösterir % Etki Geri Ödeme Süresi İlave Yatırım < % 1 > 15 > 1.500.000 € W18. Termal enerji değişimi % Etki Geri Ödeme Süresi İlave Yatırım < % 1 5-15 < 100.000 € % Etki Geri Ödeme Süresi İlave Yatırım % 1- 5 5-15 < 100.000 € % Etki Geri Ödeme Süresi İlave Yatırım < % 1 > 15 < 50.000 € W19. Ekipmanların sık aralıklarla ON/OFF yapılmaması W20. Ekipmanların istenmeyen ayar değerlerinde çalışmasını önlemek W21. Çöktürme ünitelerinde sıyırıcı çalışma şeklinin ayarlanması