Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 40. Sayı (Eylül-Ekim 2011)

48 Su ve Çevre Teknolojileri • Eylül - Ekim 2011 Teknik Lejyonella Pnömonisi Lejyoner Patojenleri (Legionellosis, Lejyoner Hastalığı) Yazarlar: Dr. Wolfgang Hater, BK Giulini GmbH / Stefan Stumpe, Henkel KGaA Çeviri: İpek Öztürk, BK Giulini Kimya A.Ş. 1. GENEL BİLGİLER Atipik pnömoni sebebi olarak ilk Lejyonella Pnömonisi vakası 1976 yılında Philadelphia’da düzenlenen ve ABD savaş gazilerinin katıldığı Amerikan Lejyonu toplantısında ortaya çıkmıştır ve Lejyoner hastalığı olarak bilinir. Ölüm oranı yaklaşık yüzde 15 olan bu ağır akciğer enfeksiyonu türüne ilave- ten, Lejyonella ayrıca grip benzeri özellikler taşıyan Pontiac Ateşi’ne de sebep olabilmektedir. Klasik Lejyonella enfeksiyon sonrası genel halsizlik, uzuv, kas ve baş ağrısı, solunum güçlüğü, kuru öksürme, titreme ve vücut sıcaklı- ğında artış (39-40.5°C) semptomla- rıyla 2-10 gün içinde gelişir. Genel- likle birkaç hafta süren bu hastalığın tipik özelliği agresif pnömonidir ve normal pnömoni patojenlerini göstermez. Çeşitli antibiyotiklerle tedavi edilmesi mümkündür, ancak bunların ne kadar etkin olduğunu gösteren kontrollü araştırmalar henüz yayınlanmamıştır. Pontiac Ateşi’nin kuluçka meyen ve bağışıklık sistemi yetersiz hastalarda ölüm oranı yüzde 80’lere kadar çıkabilir. Almanya’da her yıl 6,000-10,000 Lejyonella pnömonisi vakasının meydana geldiği tahmin edilmektedir ve hastanelerde tedavi edilen pnömoni vakalarının yüzde 1-5’i Lejyonella pnömonisi olarak teşhis edilmiştir. 2. PATOJEN Lejyonella, Lejyonellaya türü Legionellaceae ailesine aittir. Hareketli Gram-negatif, sporsuz çomak şekilli (0.3-0.9 µm x 2-20 µm veya daha uzun), bir veya daha fazla sayıda polar veya alt-polar flagella ile canlı bakteriler şeklinde sularda bulunur. Tüm Lejyonellalar potansi- yel olarak insanlarda hastalık sebebi (patojen) olabilir. Lejyonella Pnö- monisi (yaklaşık %90’ı) tıbbi açıdan en önemli olanıdır ve 14 sero grubu içerir. Bu gruplardan 1, 4 ve 6 en önemli olanlarıdır. Toplamda 60’ı aşkın sero grubu içeren 40’dan fazla Lejyonella türü mevcuttur. Zorunlu aerobik metabolizmalarda, amino dönemi kısadır (1-2 gün); baş ağrısı ve uzuv ağrısı, öksürük, ateşli titreme ve genel olarak düzensiz bir sağlık durumu şeklinde başlayan hastalık daha hafif seyreder. Hasta- lar kendilerini iyi hissetmemelerine rağmen 5 gün sonra genel olarak iyileşirler. Genel olarak, kadınlara kıyasla daha fazla sayıda erkek bu hastalığa yakalanmaktadır. Vücut direnci azalan yaşlı insanlar ve çok sigara içenlerin yakalanma riski daha yüksektir. Akciğerinde rahatsızlığı olanlar ve şeker hastaları özellikle yüksek riskli grupta yer alır ve bundan dolayı Lejyonella enfek- siyonları sıklıkla hastanelerde meydana gelmektedir (hastane kökenli enfeksiyon). Tedavi edil-