Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 4. Sayı (Eylül-Ekim 2005)

nelde müşteri kullanımı sonrasında açığa çıkan e-atık pazarı gelecek 5 yıl içinde güçlü olacaktır. Bundan sonra elektronik malzemelerin yapımında kullanılacak hammaddelerde beşikten-mezara kadar tehlikeli atıklar içermemesi ve çevre dostu olması özelliği aranacaktır. E-Atık geri dönüşümü hem çevreyi korur hem de uygun ortamlarda yapıldığında yeni iş sahaları açabilir. ABD'DE E-ATIK DURUMU NEDİR? Küresel anlamda bilgi çağına giren toplumların oluşturdukları e-atıklar çok hızla artmaktadır. Belediye atıkları içinde en hızlı büyüme e-atıklarcla olmaktadır. Gelişmiş ülkelerde e-atıklar katı atığın %1'ini oluştururken bunun 2010'da %2'ye çıkacağı tahmin edilmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde ise e-atıklar katı atıkların %0.01-%1 arasında değişmektedir. Ancak Çin ve diğer gelişmekte olan ülkelerde eatık miktarının gelecek beş yılda üç katına çıkma potansiyeli vardır. ABD'cle elektrik-elektronik aletler ABD'nin toplam milli üretiminin %6'sıclır. 10 yıl önce bu oran %1'ler civarındaydı. Aynı zamana, elektronik cihazların ömürleri/kullanım süreleri azalmaktadır yani modası daha çabuk geçmektedir. Bilgisayar satışları küresel olarak yıllık %10 artmaktadır. DVD satışları her yıl ikiye katlanmaktadır. Bu cihazların kullanım süreleri kısalmaktadır. TV'ler 10 yıl, bilgisayarlar 2-3 yıl kullanılmaktadır. Maalesef elektronik üreticileri ve devlet, e-atıklarla ilgili yeterince hızlı politika ve pratik oluşturamamaktadır. Sonuç olarak yüksek oranda elektronik atık çevreye tehlikeli maddeler bırakarak belediye çöplüklerine katı atık olarak gitmektedir. ABD Kalifornia'da her gün l0000'den fazla bilgisayar ve TV kullanılmaz duruma gelip, e-atık olmaktadır. Kalifornia Eyaletinde altı milyondan fazla stokta bilgisayar ve TV atığı vardır. Kaliforniya'da bilgisayar ve TV alınırken tüketiciye bunların atıklarını yok etmek için 10-35 $ vergi ödetilir. 1Temmuz 2004'ten itibaren elektronik satıcıları e-atık geri dönüşüm parası/vergisi toplamaktadırlar. 15 inçten küçük ekranlardan 6; 15-35 inç arası 8 ve 35 inç üstü ekranlardan 10 $ e-atık geri dönüşüm parası toplanmaktadır. Bu paralar e-atık geridönüşüm/kazanım fonlarında toplanıyor. Geri dönüşüm parası almayan satıcılara 2500-5000 $ ceza kesiliyor. 1-Temrnuz 2005'ten itibaren ise elektronik üreticileri bir önceki yıl ürettikleri tüm ürünlerin dökümünü ve bunların içindeki tehlikeli madde miktarlarını beyan etmek zorundadırlar. ABD, E-Atık geri dönüşümünde ya eatıkları Asya'daki ülkelere ihraç etmekte, ya hapishanelerdeki ucuz iş gücü, suçlular kullanılarak ya da tehlikeli çalışma koşullarında geri dönüştürmektedir. Geri dönüşümün ucuzlaması için elektronik üreticilerinin daha az toksik malzeme kullanması daha doğru olacaktır. Sonuç olarak hızla artan e-atıkların uygun yöntemlerle geri kazanımı hem çevreci (çevre daha az kirletilecek) hem ele önemli ölçüde iş sahası yaratabilecek önemli bir pazar olmaktadır. ■ NASH ELMO (SIEMENS) BLOWER / VAKUM POMPALARI TÜRKİYE DİSTRİBÜTÖRÜ SA MÜHENDiSLiK Gayretli Sok. Nur Apt. No:18 Mağaza No:6 Acıbadem-Üsküdar-istanbul c ARITMA TESİSLERİ U YÜZMEHAVUZLAR! ~ nash_clmo (SIEM_ENS) BLOWER DİSTRİ~Ü'.Ö~Ü ö BAYROL HAVUZKIMYASALLARDI ISTRIBUTORU Tel:0216 428 93 80-0216 428 93 82 Faks:0216 428 93 85 Fabrika:0216 327 15 95 MÜHENDİSLİK

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=