Temiz Su Arıtma •• Sistemlerinde Uniteler ve Projelendirme Esasları ■ Çevre Müh. Hakan KAPLAN - Çevre Müh. Oktay YURDAKUL GPM Arıtma Sistemleri ÖZET ızlı teknolojik ve endüstriyel gelişme, çarpık kentleşme, geleneksel yaşam tarzının değişmesi gibi faktörler birçok çevresel problemi oluşturmasının yanında kullanılabilir ve yenilenebilir su kaynaklarının ela azalmasına neden olmaktadır. Sınırlı olan bu su kaynaklarından kaliteli içme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılayabilmek amacıyla arıtma işleminden geçirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada kullanma ve içme suyu sağlanması amacıyla kullanılan su arıtma sistemlerinin filtrasyon, su yumuşatma, kimyasal ve ultraviyole clezenfeksiyon üniteleri ile bu ünitelerin projelendirme esasları incelenmiştir. ı. GİRİŞ İçme amaçlı kullanımlarda suyun bulanık oluşu muhtemel bir kirlenmenin olması ile bağdaştırılır ve sağlık, hijyen yönünden bir tehlike olduğu düşünülebilir. Bulanıklığın ortadan kalclırılabilmesi için suyun filtre edilmesi önemlidir. Bulanıklığın nedeni su içinde askıda bulunan kil, silis, organik maddeler, mikroskobik organizmalar, çökelmiş haldeki kalsiyum karbonat, alüminyum hidroksit, demir hidroksit veya benzer maddelerdir. ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 Bunlar kolloid büyüklüğünden iri taneciklere kadar değişik tane iriliklerinde olabilirler. Bu irilik dağılımı ve tanecik miktarı bulanıklığın az veya çok olması şeklinde izlenir. Genellikle göllerde ve durgun sularda bulanıklık kolloidal haldeki maclclelerclen; nehirlerde ise akım şartlarından dolayı iri taneciklerden oluşur. Yüzey sularında bulanıklık daha çok kum, kil, toprak parçalarından ileri gelir. Bunlara karşılık evsel ve endüstriyel atıklarla kirletilmiş sularda, kısmen inorganik, büyük oranda da organik maddeler mevcuttur. Bu organik maddeler özellikle su kaynaklarında mikroorganizmalar için besin kaynağını oluşturduğu için, bu sularda bakterilerin ve diğer mikroorganizmaların gelişimine neden olur. Bu durumda bu organizmalardan kaynaklanan ilave bir bulanıklık meydana gelir. Bulanıklık şu üç açıdan önemlidir; • Esneklik • Filtre edilebilirlik • Dezenfeksiyon Bulanıklığın seviyesine göre uygulanacak filtrasyon ünitelerinin kademeleri ve yöntemi değişir. Çok bulanık sularda doğrudan filtrasyon cihazlarının veya ünitelerinin kullanılması yeterli olmaz. Bu nedenle filtrasyon öncesinde kimyasal flok- !aştırma ile kirlilik yükünün azaltılması gerekebilir. Ancak bu şekilde filtrasyon ünitelerinin verimli ve uzun ömürlü çalışması temin edilebilir ve istenilen çıkış suyu kalitesine ulaşılabilir. Özellikle içme sularında dezenfeksiyon; klor, UY, ozon kullanılarak yapılır. Dezenfeksiyonun başarılı olabilmesi için bu kimyasalların veya UY ışınlarının tüm patojenlere, mikroorganizmalara temas etmesi gerekir. Ancak bulanık sularda floklar içerisinde bulunan zararlı mikroorganizmalara dezenfektanların tesir etmesi güçleşir veya daha fazla dezenfektan kullanılması gerekir. Bu nedenle dezenfekte edilecek suyun mümkün olduğunca berrak olması gerekir. Bulanıklık ölçüsü olarak bulanıklık birimi kullanılır. 1 bulanıklık birimi = lmgSiOz/lt, bu değer lmgSiOz'nin, 1 it damıtık suda meydana getirdiği bulanıklık olup, bu bulanıklığa 1 birim bulanıklık elenir. Bulanıklık birimi enstrümantal veya gözle mukayese metotları ile tayin edilirler. Enstrümantal yöntemle elde edilen değerler NTU (Nefalometrik Bulanıklık Birimi), gözle mukayese yöntemi ile elde edilen değerler JTU (Jacksen Bulanıklık Birimi) ile ifade edilirler. 2. FiLTRASYON ÜNiTELERi 1-Manuel veya otomatik filtreler 2- Kuyubaşı separatör filtreler 3-Mekanik filtreler
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=