Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 38. Sayı (Mayıs-Haziran 2011)

64 Su ve Çevre Teknolojileri • Mayıs - Haziran 2011 Teknik Santrifüj Pompanın Emme Tesisatı Nasıl Olmalıdır? Derya Çuha Grundfos Akademi Yöneticisi ralel eksenel pozisyonda bir emme ağzına sahipse, kullanacağınız re- düksiyon, eksantrik olsun, bu saye- de boru içinde hava cebi oluşmasını engellersiniz. Tavsiyemiz dirsek ile pompa ağzı arasında boru çapının 5 katı uzunlu- ğunda düz boru olması yönündedir. Ancak pompa dairesinin dar olduğu mekanlarda düz borunun uzunluğu için pompa çapının iki katı alabilir- siniz. Şekil 3 ve 4’teki gibi pompa emme ağzına doğrudan dirsek bağ- lamanız durumunda çark girişindeki akış düzgün olmayacak, türbülanslı olabilecektir; bu durum ise gürül- tüye, titreşime ve pompada verim düşüklüğüne neden olabilir. Negatif emiş varsa dikkat edilecekler Eğer emiş yapacağınız akışkan, yatay eksenli norm pompanın aşağı- sında kalıyor ise boru hattını çeker- ken pompa ağzına doğru yumuşak bir eğim (6 cm /1 m) verirseniz (Şe- kil 7), boruda hava cebi oluşumunu engellersiniz. Negatif emiş olması durumun- Santrifüj pompaların ömrünün uzun veya kısa olmasında, pompa- nın performansının yüksek veya düşük olmasında, pompa emme yapısının tasarımı, emme borusunun boyutlandırılması, doğru ekipmanın seçimi ve doğru montajı oldukça önemlidir. Pompanın emme tarafındaki bo- rulama, belirli kurallar çerçevesinde düzgün olarak yapılmazsa pompanın ideal çalışma ömrünün az veya çok kısalabileceğini ve pompanın hidro- lik veriminde düşüşler yaşayabilece- ğini söyleyebiliriz. Emme hattı mümkün olduğu kadar kısa olmalı ve dirsek sayısı minimumda tutulmalıdır. Emme tarafındaki sürtünme kayıp miktarını ne kadar az tutarsak, pompa emişinde olabilecek problem ihtimalini o kadar azaltmış oluruz. Hem de NPSHm>NPSHi şartını sağlamakta zorluk çekmez ve pompada kavitasyon olasılığı- nı ortadan kaldırabiliriz. Emme borusu çapının tayini Emme borularının çapı, pompa emme ağzının ça- pından asla daha küçük olmamalıdır. Diyelim ki yeni bir pompa satın aldınız ve pompanın emme ağzı nominal çapı DN100, peki emme borusu çapı ne olmalı? Emme borusu çapını o şekil- de belirleyin ki, emme borusunda akışkan hızı 2,4 m/s’yi geçmesin, ama tavsiye edilen akışkan hızı: 1,5-2 m/s’dir. Bu hızları esas alarak boru çapını belirleyebilirsiniz; ki bu çap değeri pompa nominal emme çapı- nın genelde bir veya iki boy büyüğü çıkacaktır. Bu tavsiye temiz su için geçerli olup, içinde katı parça bu- lunan akışkanlar için katı parçaların çökelme riski olduğundan minimum hız 1 m/s olmalıdır. Redüksiyon kullanımı Eğer pompanın emme ağzından daha büyük çapta bir emme borusu kullanacaksanız ve pompa yere pa- Şekil 5 Doğru uygulama Şekil 1 Yanlış uygulama Şekil 3 ve 4 Yanlış uygulamalar Şekil 2 Doğru uygulama