Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 38. Sayı (Mayıs-Haziran 2011)

32 Su ve Çevre Teknolojileri • Mayıs - Haziran 2011 Su Dünyası Su Kimyasalı Yöntemi: Su tesisatında KİREÇ’i önlemek için tasarlanmış su kimyasalları vardır ve bu kimyasallar KİREÇ yapan mineral- lerin kristalleşmesini önler. Kullanılan suyun analizine bakı- larak kimyasal yönteme ve kimyasal dozuna karar verilir. Ters Ozmoz Cihazı: Ham su içinde istenmeyenler yalnızca Kal- siyum ve Magnezyum değilse, suda yüksek miktarda Klorür-Cl, Silikat, Alkalinite, Tuz gibi istenmeyen maddeler varsa, Ters Ozmoz (T.O.) cihazı ile suyu saflaştırmak doğru bir yöntemdir. T.O. cihazı su içindeki maddelerin yüzde 95-99 kadarını alır, bu sırada suyun sertliğini de daha yüksek bir oranda azaltır. Fiziksel yöntem ile kireç mücadelesi: Bazı işletmelerde su yumuşatma cihazı, ters ozmoz veya su kimyasalları kullanmak ekonomik olmaz. Örneğin, bir ısı eşanjörünün soğutulması için eşenjör içinden dere suyu geçiriliyor ve bu su sonra tekrar dereye veriliyorsa, eşanjör içinde KİREÇ oluşmaması için dere suyunun yumuşatılması veya bu suya sürekli kimyasal verilmesi hiç ekono- mik değildir. Şehir suyu ile beslenen ve sıcak su üreten bir boylerin içinde KİREÇ oluşmaması için, şehir su- yunun yumuşatılması da ekonomik değildir. Bu tür yerlerde KİREÇ mü- cadelesi için en ekonomik yöntem fiziksel bir güçle KİREÇ oluşumunu engellemektir. Son 50 yıl içinde suyun KİREÇ oluşturma kabiliyetini bozan bir- çok fiziksel yöntem keşfedildi. Bu konudaki en son ve en başarılı icat, uzun dalga (100-120 kHz) frekans tekniğini kullanarak KİREÇ’i önleyen frekans jeneratörleridir. Bu cihaz- ların ürettiği frekans, boru üzerine “kol saati gibi” takılan özel bir verici anten ile boru içinden geçen suya aktarılır. Frekans jeneratörleri boru üzerine takıldıkları için suya değmez- ler, suyun basıncından ve korozif etkilerinden hiç zarar görmezler. Bu cihazlar kombi, çamaşır makinası, boyler, ısı eşanjörü, sulu soğutma sistemi, buhar kazanı gibi yerlerde KİREÇ önlemede çok başarılıdır. Frekans jeneratörleri daha önce oluşmuş kireçleri de yavaş yavaş çözdüğü için işletmedeki bakımları da azaltır. Frekans tekniği KİREÇ oluşu- munu nasıl önler? Yazının başında izah ettiğimiz gibi, özellikleri değişen su MİNERALLERE DOYMUŞ hale geldiğinde, bu minerallerin bir kıs- mını içinde barındırmaz ve bu mi- neraller önce mikroskopik kristaller oluşturur. Daha sonra, mikroskopik kristaller birbirleri ile birleşerek iste- mediğimiz KİREÇ’i meydana getirir. Frekans jeneratörü bu mikroskopik kristallerin ortaya çıkmasını engel- Frekans tekniği ile ısı eşanjörünün kireçten korunması Kimyasal tekniği ile kireç mücadelesi leyemez, fakat bu küçük kristallerin birbirini çekerek su sistemi üzerinde birleşmelerini ve KİREÇ oluşturmala- rını engeller. Mikroskopik kristaller suyun hareketi ile su sistemini terk eder ve su tesisatı KİREÇ’ten kurtu- lur. Su hareketinin az olduğu buhar kazanı gibi cihazlarda, mikroskopik kristaller cihaz içine çöker, ancak temizliği kolay olur. Neticede fre- kans tekniği sayesinde ekonomik bir şekilde amaca ulaşılır. Frekans tekniği su sisteminde her kristalin (KİREÇ) oluşumu- nu önleyebilir mi? 1997 yılından bu yana frekans tekniğini kendimiz de kullandığımız için şu önemli bil- giyi elde ettik: Frekans jeneratörleri yalnızca “Kalsiyum Karbonat- CaCO 3 ” kristallerinin birleşerek irileşmesini ve KİREÇ yapmasını önler, çoğunlukla evlerde ve işletme- lerde de zaten CaCO 3 kristali sorun yaratır. Bazı suların yapısı sebebi ile “magnezyum sülfat” ve “silikat” kristalleri de su sisteminde oluşur ve işletmeye zarar verir, frekans tekniği bu kristalleri etkileyemez. Kullanılan suyun analizi yapıldıktan sonra bu pratik yöntemin seçilmesine karar vermek doğru olur. Su tesisatında KİREÇ MÜCADE- LESİ şarttır. Çünkü KİREÇ evlerde, turistik ve sanayi tesislerinde enerji giderini ve bakımları çoğalttığı için ekonomik zarara sebep olur. KİREÇ oluşmayan sistemler arıza yapmaz, az enerji harcar, ekonomik çalışır.