Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 37. Sayı (Mart-Nisan 2011)

oluflumu sa¤layarak, ›s› transferi- nin daha verimli olmas›n› sa¤la- maktad›r. ‹lave olarak, kabarc›kla- r›n oluflma s›kl›¤›n› artt›rarak, yü- zeyden ayr›lma mesafelerini dü- flürmektedir. fiekil 8’de, yap›lan çal›flma esna- s›nda görüntülenen deney borular› verilmektedir. Daha önce de belir- tildi¤i gibi, Cetamine flartland›rma- s› ile ›s›tma yüzeyinde klasik flart- land›rmaya k›yasla daha fazla ka- barc›k oluflumu sa¤layarak, ›s› transferinin daha verimli olmas›n› temin etmektedir. Çizelge 1’de farkl› besi suyu flartland›rma flekillerine ba¤l› ola- rak boru yüzeylerinde kararl› oksit tabakas›n›n oluflumu için gerekli süreler verilmektedir. fiekil 4’te, Cetamine ve klasik flartland›rma sonras›nda metal yü- zeylerinin görüntüleri verilmekte- dir. Cetamine flartland›rmas› ile klasik flartland›rmaya (Na 3 PO 4 ) k›- yasla daha ince oksit tabakas› olu- flumu ve ortalama kal›nl›k ve poro- zite gözönünde bulunduruldu¤un- da daha homojen (fiekil 5) bir yü- zey alan› sa¤lanmaktad›r. Kazan Sistemlerinde Film Yap›c› Aminlerin Is› Transferine Etkileri [7] Buhar jeneratörlerinde gerçek- leflen çelik yüzey ile kaynayan su aras›ndaki ›s› transfer prosesi, he- men hemen bütün endüstri sektör- lerinde enerji ihtiyac› bak›m›ndan büyük bir önem tafl›maktad›r. Bu- har jeneratörlerinde, en uygun ›s› transfer koflullar› göz önüne al›nd›- ¤›nda damlac›k halinde kaynama- n›n gerçekleflti¤i proseslerden en yüksek verim sa¤lanmaktad›r (fie- kil 6). Is›tma yüzeyinden transfer edi- len ›s› miktar› ( ) , ›s› transfer ala- n› (A), ›s› transfer katsay›s› (k) ve ›s›tma yapan ak›flkan ile buhar ara- s›ndaki s›cakl›k fark›na (ΔT) ba¤l›- d›r (Denklem 5). Is› ak›fl yo¤unlu- ¤u birim yüzey alan›nda gerçekle- flen enerji ak›fl›d›r (W/m 2 ). Is› Transfer Katsay›s› Neden Önemlidir? • Daha yüksek ›s› transfer katsay›s›, daha iyi ›s› transferi anlam›na gelmektedir. • Daha iyi enerji transferi, daha az enerji ihtiyac› ile proseslerin daha verimli gerçekleflmesini sa¤layacakt›r. • Neticede, daha iyi enerji transferi, proseslerin ekonomik aç›dan daha tasarruflu gerçekleflmesi demektir. Kaynama prosesi s›ras›nda ba- s›nç, s›cakl›k ve ›s›tma alan› yükü gibi fiziksel parametreler ile ›s› transfer katsay›s›n› öngörmek mümkün iken, ilave olarak sistem- de kullan›lan flartland›rma kimya- sallar›na ba¤l› olarak ›s›tma yüzeyi- nin kazand›¤› özellikler de önemli rol oynamaktad›r. Film yap›c› amin bazl› organik korozyon inhibitörleri, yüzey aktif özelliklerinden dolay› çelik ›s›tma yüzeylerinde, damlac›k halinde kaynaman›n gerçekleflmesini sa¤- layarak, ›s› transferinde verimlilik sa¤lamaktad›rlar. Klasik su flartlan- d›rmas›na (Na 3 PO 4 ) k›yasla, film yap›c› aminler ile, kaynama esna- s›nda yüzey alan›nda gerçekleflen kabarc›k halinde buharlaflma pro- sesi, uzun süreli testlerle tespit edilmifltir. Analitik metodlar ile sürdürülen test çal›flmalar› sonu- cunda film yap›c› aminler ile flart- land›rma yap›lan borularda, klasik flartland›rma yap›lan borulardan daha yüksek ›s› transfer katsay›lar› tespit edilmifltir. fiekil 7’de ›s›tma prosesinin si- mülasyon görüntüsü verilmektedir. Cetamine flartland›rmas›n›n yap›l- d›¤› sistemlerde, ›s›tma prosesi s›- ras›nda yüzeyde klasik flartland›r- maya k›yasla daha fazla kabarc›k Su ve Çevre Teknolojileri • Mart - Nisan / 2011 54 Teknik & Çözüm fiekil 6: Damlac›k fleklinde kaynama prosesi fiekil 7: a) Cetamine flartland›rmas› b) Na 3 PO 4 flartland›rmas› (5) (b) (a)