Frito Lay (Pepsi-co) Sapanca Fabrikası 1. ve 2. Aşama Organik Atık Gübre ve Enerji Geri Kazanım Tesisi Anaerobik Çürütme □ Mısır atıkları Biyolojik çamur Çim atıkları 1. aşama türbin tip ko-jen ünitesi ., + 2. aşama motor tip ko-jen ünitesi ? Frito Lay (Pepsi-co) Sapanca Fabrikası 1. ve 2. Aşama Organik Gübre ve Enerji Geri Kazanım Tesisi FizibiliteÖzetTablosu Toplam atık miktarı Toplam üretilen biyogaz miktarı Biyogazenerji potansiyeli Ko-jenerasyondaüretilen elektrik enerjisi Tesis elektrik ihtiyacı Net üretilen toplam elektrikenerjisi Elektrik birim fiyatı Net elektrikgeliri Ko-jenerasyondaüretilen ısı enerjisi Tesis ısı ihtiyacı Net üretilen toplam ısı enerjisi Net üretilen ısı enerjisi doğalgaz karşılığı Doğalgaz birim fiyatı Net doğalgaz geliri ruldu. Sapanca fabrikasında tamamlanan birinci faz, ikinci faz ve Tarsus'taki tesislerle birlikte toplam 6 milyon dolarlık bir yatırım yapılmış oldu. Frito Lay böylece 13.400 megawatt saat yıllık yenilenebilir enerji ve 15.500 ton/yıl organik gübre üretebiliyor. Projenin tasarımı ve uygulamasını yapan Arbiogaz firmasının Proje Müdürü Ahmet Musluoğlu'ndan tesislerle ilgili bilgi aldık... Arbiogaz ile Birim Değer ton/yıl 50.000 m'/yıl 1.800.000 kWh/m' 6,0 kWh/yıl 3.300.000 kWh/yıl 650.000 kWh/yıl 2.650.000 Euro/m' 0,085 Euro/yıl 225.000 kWh/yıl 5.500.000 kWh/yıl 1.350.000 kWh/yıl 4.150.000 m'/yıl 465.000 Euro/m' 0,25 Euro/yıl 115.000 Frito Lay'in, 90'lı yıllarda anaerobik atıksu arıtımı ve biyogaz üretimi konusunda gerek Sapanca gerekse Tarsus fabrikalarında birlikte çözüm ürettiğini ve uyguladığını hatırlatan Musluoğlu şu bilgileri veriyor: "Frito Lay'in proje departmanı ve Arbiogaz teknoloji geliştirme ekiplerinin ortak fikriyle, fabrikada oluşan organik atıklardan ve arıtma tesisi çamurlarından enerji ve gübre elde etme üzeriArbiogazProjeMüdürüAhmet Musluoğlu ne fikir birliği oluşturulmuştu. Bu bağlamda projenin ilk adımı olarak laboratuvar ölçekli 100 lt'lik bir tesisle teknoloji denendi. 1 kilogram organik atıktan elde edilen sonuçlar ile yapılan fizibilite çalışmasının sonuçları uygun bulununca laboratuvar ölçekli tesisten scale up yapılarak büyük tesise geçiş süreci başladı. Bu aşamada, projenin yenilikçi bir proje olması sebebiyle Frito Lay'in danışmanlığını yapan Prof. Dr. Ali Beba'nın önderliğinde TÜBİTAK projesi için hazırlıklara başlandı. Bir TÜBİTAK projesi olması için Ar-Ge yönünün ağır basması gerekiyordu. ArGe yönünü ortaya çıkartabilmek amacıyla tesisi iki parçaya bölme kararı alındı. Böylelikle ihtiyaç duyulan kapasitenin Tarsus fabrikasıyla beraber yedide birinin kurulmasına karar verildi. TÜBİTAK tarafından beğenilen ve hakemler tarafından uygun görülen projenin tüm tasarımı ve uygulaması Arbiogaz tarafından yapıldı. .. " "Frito Lay personelinin anaerobik proses ile yirmi yıla yakın bir tecrübesi olduğundan ve tam verimli çalışması sonucu fizibilitede dahil edilmeyen ilave atıkların da reaktöre beslenmesi ile 600 kW eleku·ik enerjisi değerinde biyogaz üretildi. Halen 400 kw (330kW+65kW) olan kurulu kojen ünitesinin kapasitesinin 650 kW'a çıkartılması için ilave yatırım karan verildi." Su ve Çevre Teknolojileri• Mayıs -Haziran/ 2010 47
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=