Bu yaklaşım kullanılarak, ülkemizde yılda 1.38 milyon ton evsel arıtma çamuru oluştuğunu ifade etmek mümkün görülmektedir (İşgenç ve Kınay, 2005) Sivas kent atıksulan, ana kolektörde toplanarak Kızılırmak'a deşarj edilmekteydi. Sivas Belediyesi tarafından ihale edilerek yapımına 2007 yılında başlanan Atıksu Arıtımı Tesisi, Şubat 2009 yılında tamamlanarak işletmeye alınmıştır. 78.500 m;/gün kapasiteli tesis, uzun havalandırmalı aktif çamur sistemine göre dizayn edilmiştir. Tesis, giriş kaba ızgara, giriş pompa istasyonu, ince ızgara, havalandırmalı kum tutucu, anaerobik fosfor tankı, uzun havalandırma havuzlan, son çökeltim tankı ve çamur susuzlaştırma ünitesinden oluşmaktadır. Son çökeltim tankından çekilen çamur doğrudan çamur susuzlaştırma ünitesine basılmaktadır. Burada poli ilavesi yapıldıktan sonra santrifüj dekantörlere iletilmektedir. Dekantörlerde yüzde 26-28 kuruluğa ulaşan çamur, tesis içerisindeki çamur deponi sahasına taşınmaktadır. Tesisten, mevcut durumda günlük ortalama 17 ton çamur çıkmaktadır. Tesis içerisinde 180 gün depolama hacmine sahip bir alan mevcuttur. Artan atık çamur miktarları, çamur stabilizasyon yöntemlerinin yanı sıra çamurun yeniden değerlendirilerek değişik alanlarda kullanımını gündeme getirmiştir. Bu bağlamda, Avrupa Birliği ülkelerinde yeniden değerlendirme çalışmaları yaygınlaşmakta ve arıtma çamurlarının tarımsal kullanımı sınırlandırılırken, amaca yönelik yeni teknolojiler geliştirilmektedir. Özellikle yakma ve piroliz proseslerinde yoğunlaşan bu çalışmalarda proses ürünlerinin atıku arıtımında yeniden kullanımının araştırıldığı görülmektedir. Aynca gübre, yakıt, yapı ve yol kaplama malzemesi ve çimento sanayi için hammadde olarak kul48 Su ve Çevre Teknolojileri • Ocak - Şubat/ 201 O Tablo 1. Sivas Atıksu Arıtma Tesisi dizayn kriterleri 2018 2033 Eşdeğer Nüfus 345.000 405.000 TesiseGirecekGünlük Atıksu m'/gün 78.516 88.906 Miktarı (kuruhavadebisi) BOİ~ kg/gün 19.016 22.314 KOİ kg/gün 31.116 36.515 Toplam Nitroıen kg/gün 3803 4.463 ToplamFosfor kg/gün 484 568 ToplaAKM kg/gün 22.127 25.966 Tablo 2. Tesisten çıkacak katı atık miktarları 2009 2018 2033 Çıkacak Çamur Miktarı t/gün 89 115 135 Kabalzgara Atığı Miktarı m'/gün 1,5 1.7 2,0 İnce lzgara Atığı Miktarı m'/gün 16.4 18,9 22,2 Tablo 3. Arıtma tesisi çıkış suyu değerleri Çıkış Standartları BiyolojikOksijen İhtiyacı KimyasalOksijen İhtiyacı AmonyakAzotu ToplamAzot ToplamFosfor Toplam Askıda Katı Madde !anım çalışmaları yine son yılların güncel araştırma konularıdır. Çamurlar için yeniden değerlendirilme kapsamında en yaygın uygulama alanı halen tarımsal kullanımdır. Ancak son yıllarda içerdikleri kirleticilerden dolayı ortaya çıkan olumsuzluklar nedeniyle bu alanda kullanımının 2005 yılından itibaren sınırlandırılması Avrupa Birliği tarafından öngörülmüştür. Bu bağlamda da atık antı11a çamurlarının tarımsal alanlarda gübre olarak yeniden değerlendirilmesine alternatif olacak yeni kullanım alanları araştırılmaktadır. Sivas Atıksu Arıtma Tesisi Tasarım Kriterleri Atıksu arıtımı tesisi faaliyete geçmeden önce Sivas kent atıksuları kanalizasyon şebekelerinde toplanarak günlük yaklaşık 60.000 nı3 atıksu Kızılırmak'a deşarj edilmekteydi. Atıksu arıtma tesisinin 2007 yılı Haziran 2018 2033 25 25 125 125 - 10 10 1 1 35 35 ayında inşaat işleri başlamış ve 2009 yılı Şubat ayında tamamlanarak tesis devreye alınmıştır. Proses, uzun havalandınmılı aktif çamur sistemi olup karbon, azot ve fosfor giderimi sağlanmaktadır. Tesis yaklaşık 11,6 Ha alan üzerine anahtar teslim inşa edilmiştir. Tesisin dizayn kriterleri Tablo l 'de verilmiştir. Atıksu arıtma tesisine mevcut durumda yaklaşık 60.000 m;/gün atıksu girişi olmaktadır. Tesisten çıkacak olan atık çamur ve katı atık miktarları Tablo 2'de verilmiştir. Sivas Atıksu Arıtma Tesisi, çıkış suyu için Tablo 3'te belirtilen değerlere ulaşmak için dizayn edilmiştir. Arıtma Çamurunun Uzaklaştırılması ve Geri Dönüşüm Yöntemleri Arıtma çamurlarının kullanımı ve bertarafında değişik yöntemlerin kullanıldığı görülmektedir. ABD'de arıt-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=