den hareketle atık pil ve akümülatörlerin toplanması konusunda pil ve akümülatör üretici ve ithalatçılarına yükümlülükler verilmiştir. PİLLERİN ÖZELLİKLERİ Piller primer ve sekonder olmak üzere ikiye ayrılır. Primer piller şarj edilemeyen pillerclir. Primer piller; karbon-çinko piller, alkali piller, civa oksit piller, gümüş oksit piller, çinko hava piller, lityum pillerdir. Sekoncler piller ise; nikel kadmiyum piller, nikel metal hidrit piller ve lityum iyon pillerclir. Sekoncler piller şarj edilebilen pillerdir. Primer Piller Alkali Piller: Düşük oranda enerji tüketen cihazlarda kullanılır. İçerisinde civa haricinde kurşun, kadmiyum, arsenik, krom, bakır, indiyum, demir, nikel, kalay, çinko ve magnezyum ela bulunmaktadır. Alkali pillerde 25 mg'clan fazla civa olması istenmez. Kullanılmayan alkali piller soğuk ve kuru yerele muhafaza edilmelidir. Yanlış kullanıldığında veya hasar gördüğünde içerisinden sızan alkali temas ettiği yerin yanmasına sebep olur. Çinko Karbon Piller: Alkali pillere göre daha az ömürlüdür. Gücü daha azdır. Çinko karbon pillerde sızıntı sıkça görülür. Çinko karbon pillerde %0.00l'in altında civa bulunur. Soğukta bekletilmelidir. Yüksek sıcaklıkta hidrojen gazı çıkışına sebep olur. İçerisinde bulunan çinko klorürden dolayı koroziftir. Çinko Hava Pilleri: Kesikli enerji tüketimi gerektiren aletlerde kullanılabilir. İçerisindeki civa oranı maksimum %5'clir. Genellikle işitme cihazlarında kullanılırlar. GOmOsOksit Piller: İşitme cihazları ve saatlerde kullanılan bu tip piller %1 oranında civa ihtiva eder. Atık haline gelen gümüş oksit piller tehlikeli atık sınıfına girmektedir. Ciııa Oksit Piller: Düğme hücre tipi pillerclir. Piller içinde en büyük kirleticiliği olan pil türüdür. Kullanımı azaltılmaya başlanmıştır. Lityum Piller: Uzun ömürlü pillerdir. Düşük hızda enerji tüketimi gerektiren aletlerde kullanılırlar. Çok az miktarda civa içerirler. SEKONDER PİLLER: (Şarj Edilebilir Piller) Nikel Kadmiyum Piller: Güç aletlerinde ve aydınlatmada kullanılır. Atık haline gelen NiCd piller tehlikeli sınıfa girer. Geri dönüşümü mümkün olan pillerclir. Nikel Metal Hidrit: Toksik metaller içermeyen pil türüdür. Özel bertaraf yöntemine gerek duymadan bertaraf edilir. Lityum İyon Piller: Lityum bileşiği kullanılan pil türüdür. Düşük enerji gerektiren aletlerde kullanıldığı takdirde uzun ömürlü olabilir. YÖNETMELiKTE PiL TANIMI VE ATIK PiLLERiN TOPLANMASI: Yönetmelikte nikel kadmiyum ve civa oksit piller 2. grup piller, diğerleri ise 1. grup piller olarak sınıflandırılmıştır. Son yıllarda pil kullanımındaki artış insan ve çevre sağlığı açısından tehlike yaratmaktadır. Bu tehlikeyi azaltmak için atık pillerin ayn toplanması, taşınması ve geri kazanılması esas olup, pillerdeki zararlı metallerin azaltılması da gerekmektedir. Bu amaçla Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği, pillerdeki zararlı maddelerin (civa, kadmiyum ve kurşun) miktarlarına yasaklama ve kısıtlamalar getirmekte, atık pil ve akümülatörlerin evsel atıklardan ayrı toplanması için, "üretici sorumluluğu" ilkesi kapsamında SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 3 ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=