42 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 12 / 2025 RAPOR ULUSLARARASI GIDA TICARETI, DÜNYA SU KAYNAKLARINI DAHA ZENGIN ÜLKELERE YÖNLENDIRIYOR BİRLEŞMİŞ MİLLETLER BM Üniversitesi'nin yaptığı bir araştırma, küresel tarım ticaretinin yüksek gelirli nüfuslar için su kıtlığını azaltırken, yoksullar için suyu daha da kıt hale getirdiğini ortaya koydu. Uluslararası tarım ticareti, küresel gıda arz ve talebini dengelemede merkezi bir rol oynamaktadır. Ancak, sınırları aşan her ürün sevkiyatıyla birlikte, üretimde kullanılan su da neredeyse transfer edilmekte ve bu da dünya çapındaki su kaynaklarının dağılımını yeniden şekillendirmektedir. Birleşmiş Milletler Üniversitesi Su, Çevre ve Sağlık Enstitüsü'nün (UNU-INWEH) yeni raporuna göre, gıda ticareti yoluyla yapılan sanal su transferleri, küresel nüfusun büyük bir bölümünde su kıtlığını azaltırken, aynı zamanda özellikle düşük gelirli toplumlarda yaşayan milyonlarca kişi için su kıtlığını derinleştiriyor. Gıda ithal edildiğinde, ülkeler onu kendi içlerinde üretmek için ihtiyaç duyacakları suyu etkili bir şekilde tasarruf ederek kendi kaynakları üzerindeki baskıyı hafifletirler. Bu seçenek, ürünlerini uluslararası kaynaklardan tedarik edebilen yüksek gelirli ülkeler için en erişilebilir seçenektir. Buna karşılık, gıda ihraç edildiğinde, bu ürünlere gömülü su yurtdışına akar. Birçok gelişmekte olan ülke için bu ihracat gelir sağlarken, aynı zamanda sınırlı yerel kaynakları tüketerek kendi nüfusları için daha az su kalmasına neden olur. BM bilim insanlarına göre, bu dinamikler, yetersiz su kaynakları ve bunun sonucunda ortaya çıkan gelir kayıplarıyla başa çıkma kapasitelerinin sınırlı olması nedeniyle, yüksek gelirli ülkelerde bile düşük gelirli nüfuslar üzerinde daha ciddi bir etkiye sahiptir. Gıda ticaretiyle ilişkili sanal su transferlerinden dünya genelinde genel olarak faydalanılsa da, bu tür alışverişlerin etkileri ülkeler arasında aynı değildir. Kuzey Çin, Avrupa ve Kuzey Afrika'nın bazı bölgeleri gibi bölgeler tarım ticaretinden en çok faydalanırken, Hindistan ve Pakistan gibi ülkeler ile doğu Avustralya ve orta Amerika Birleşik Devletleri'nin bazı bölgeleri çok az fayda görmekte veya hiç fayda görmemekte, hatta bazı durumlarda daha da büyük su sıkıntısıyla karşı karşıya kalmaktadır. BM'nin Su Düşünce Kuruluşu olarak da bilinen UNU-INWEH'e göre , yüksek gelirli ülkelerde nüfu-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=