29 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 12 / 2025 SU DÜNYASI İlle de UCUZ olsun fikri ile satın alınan filtre kartuşunun mikron seviyesi, kirlilik tutma kabiliyeti ve suya elyaf verme özellikleri sorgulanmalıdır. Bu çok önemli hususları sorgulanmadan “Ucuz Kartuş” satın alan bir işletme, genelde kartuş fiyatının çok üzerinde ekonomik zarara uğrayabilir, çünkü suyu iyi filtrelemeyen veya elyaf kaçıran filtre kartuşları sebebi ile TO membranları kısa sürede zarar görür. Düşük kalitede sulardan iyi su üreten ters ozmoz membranları ağır yük altındadır. Bu membranlara gelen ham suyun içinde membrana zarar verecek maddelerin olması istenmez ve genelde Ters Ozmoz (TO) cihazı şasisi üzerinde yer alan membran koruma filtresinin kartuşları TO membranlarını koruma görevi taşır. TO cihazının üretim debisi azaldığında, membranların kontrolünden önce TO koruma kartuşları incelenir ve çoğu zaman bu inceleme sonucu TO membranlarının ne tür bir sorun sebebi ile düşük üretim yaptığı teşhisi konabilir. KARTUŞ KAPLARI: TO koruyucu filtre kartuşları “Kartuş Kabı” olarak adlandırılan, basınca dayanıklı kaplar içine konur. Resim 2. Big Blue 20 inç adlı Kartuş Kabı TO’ya gelen ham su debisine göre kartuş türü ve sayısı hesap edildikten sonra, bu kartuşları barındıracak kartuş kabına karar verilir. Küçük debili TO cihazlarında çoğunlukla, piyasa adı BIG BLUE olan kartuş kabı ve buna uygun kartuş kullanılır. Yüksek debili TO cihazlarında çoğunlukla paslanmaz çelik saç ile imal edilen kartuş kapları kullanılır. TERS OZMOZ (TO) CIHAZI KORUYUCUSU KARTUŞ FILTRE KABINDA BULUNAN KARTUŞLARIN İNCELENMESI: 1. Kartuşlarda KOKU: Kartuşları kokladığımızda hoş olmayan bir kokuya rastlarsak, ham su ile gelen mikropların kartuşlarda ürediği teşhisini koyarız. Tabii ki kartuşlarda tutulamayan bu mikroplar TO membranlarına gidip orada ürer, biyofilm oluşabilir ve membranların iyi su üretme Resim 3. Paslanmaz Çelik Kartuş Kabı kapasitesini azaltır. Bu teşhis sonucu alınacak önlem şudur: Ham su TO’ya gelmeden önce gerek kimyasal yolla veya gerekse Ultra Filtrasyon yolu ile suyu mikroplardan arındırılmalıdır. Kartuşlarda üreyen mikroplar kartuş içinde BİYOFİLM denen mikrop yuvaları da oluşturabilir ve o zaman kartuş filtrenin su geçirgenliği iyice azalır. 2. Kartuşlar üzerinde gözle görünür katılar: Bu katıların bir miktarının TO membranlarına kadar gitme riski olduğu düşünülür ve önlem olarak ham suyun TO kartuşlarına gelmeden önce daha iyi filtre edilmesi sağlanır. TO öncesi Aktif Karbon filtresi kullanan işletmelerde kartuşlar üzerinde çok küçük aktif karbon taneciklerine de rastlanır. Kaliteli kartuş filtrelerin bu küçük karbon taneciklerini TO membranlarına kaçırma ihtimali azdır. ABD icadı olan TO membranlarının ölçüleri piyasada İngiliz birimleri ile değerlendirilir. 8” olarak piyasada adlandırılan ve dış çapı 20 cm (8”) ve uzunluğu 100 cm (40”) olan TO membranlarının ilk modelleri içinde toplam 365 sq.ft. membran yüzeyi bulunurdu ve bunların koruma kartuşlarının 5 mikron olması yeterli olurdu. Ancak daha sonraları, dış çapı 20 cm olan TO membranlar 400 sq.ft. ve 440 sq.ft. olarak da imal edilmeye başlandı, bunun sonucunda TO membranlarının aralıkları daha dar oldu ve bunları korumak için 1 (BİR MİKRON) kartuş kullanma mecburiyeti oluştu. Ancak, teknik bilgileri yakın takip etmeyen kullanıcılar 400 sq.ft. ve 440 sq.ft. alana sahip membranları da 5 mikronluk kartuşlar ile korumaya devam ettiklerinden bu membranlar çok hızlı tıkanmaya başladı.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=