46 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 10 / 2025 MAKALE sına ve sürdürülebilir kalkınmaya ve yönetime önemli bir katkı sağlayabilir; ancak atılacak ilk adımlar, gelişmiş ve sürdürülebilir arıtma teknolojilerinin finansmanı ve uygulanması ile toplumsal kabul olacaktır. Arıtılmış atık suyun sulama için yeniden kullanımı, su dengesizliklerini giderebilir ve su kıtlığı yaşayan bölgelerde gıda üretimini artırarak küresel gıda ve su güvenliğini destekleyebilir. Bu İnceleme, döngüsel ekonomi çerçevesinde tarım için yaygın AT yeniden kullanımının potansiyelini ve zorluklarını ele almaktadır. Geri kazanılan atık su, yalnızca toplumsal dayanıklılığı ve eşitliği artırmaya yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda sosyal faydalar da sağlar. Küresel ölçekte atık suların ileri kademe arıtılıp yeniden kullanım kapasitesi son 20 yılda üç katına çıkmış ve yıllık yaklaşık yüzde 7 oranında genişlemiş olsa da, tüm uygulamalarda toplam su yeniden kullanımı hâlâ belediye tatlı su çekimlerinin yalnızca yüzde 12'sini, içme ve endüstriyel yeniden kullanımı ise yalnızca yüzde 3'ünü oluşturuyor. Çin, Amerika Birleşik Devletleri ve Hindistan, yeniden kullanım için en büyük üç pazarı temsil etmektedir. Ayrıca, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde, özellikle Mısır, İsrail, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde önemli yeniden kullanım faaliyetleri bulunmaktadır. Brezilya, Şili, Fransa, Malezya, Meksika, Peru, Filipinler, Singapur, Güney Afrika, İspanya ve Tayvan gibi çeşitli diğer ülkeler yeni su altyapısına yatırım yapmaktadır. İSRAIL 2010 yılında yürürlüğe giren mevzuat, tüm büyük arıtma tesislerinin, tarımda sınırsız sulama için uygun atık su üretmek üzere üçüncül arıtmaya geçmesini zorunlu kılmıştır. Arıtılmış evsel atık sularının yüzde 90'ından fazlası tarımsal sulama için yeniden kullanılmaktadır. Bu, tarımın yeraltı suyuna önemli ölçüde daha az bağımlı olmasını, kaynakların istikrarını sağlamasını ve doğal tatlı suyun kentsel ve endüstriyel kullanım için serbest bırakılmasını sağlamıştır. Geri dönüştürülmüş su, içilebilir kalitede olmasına rağmen, yalnızca çiftçilere sağlanan ayrı bir şebeke üzerinden dağıtılıyor ve bu su, çiftçiler için toplam su tahsisatının %70'ini oluşturuyor. İsrail, uzun süredir yaşadığı ciddi su kıtlığı nedeniyle tarım sulamada atık su yeniden kullanımında öncü bir ülke olarak sınıflandırılabilir. Üretilen atık suların yüzde 85'inden fazlası tarımda yeniden kullanılır (doğrudan yeniden kullanım) ve tarım sektörünün toplam sulama ihtiyacının yarısından fazlasını karşılar. Kış aylarında yeniden kullanılmayan atık sular rezervuarlarda depolanır. 160.000 hektardan fazla tarım arazisi (~ekili arazinin yüzde 45'i) ileri kademe arıtılmış atık su ile sulanmakta ve ülkedeki tarım ürünlerinin önemli bir kısmını üretirken, aynı zamanda ürünlerin ihracatına da olanak sağlamaktadır. İsrail tarım sektörünün AT kullanımını artırmadaki başarısı, birkaç faktöre bağlanmaktadır: 1. Merkezi su sistemi: İsrail'de su, kamulaştırılmış bir kamu malı olarak tanımlanmaktadır; tatlı su (yüzey ve yeraltı Şekil 1. 2040 Yılına Kadar Arıtılmış Evsel ve Sanayi Atık Suların Yeniden Kullanım Potansiyeli
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=