34 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 10 / 2025 SÖYLEŞİ ÇEVKO VAKFI GENEL SEKRETERI METE İMER, TÜRKIYE’DE GERI DÖNÜŞÜM ORANLARININ ARTIRILMASI IÇIN KAYNAĞINDA AYRI TOPLAMANIN VE IZLENEBILIR GENIŞLETILMIŞ ÜRETICI SORUMLULUĞU (GÜS) SISTEMININ KRITIK ROLÜNE DIKKAT ÇEKIYOR. İMER, TOPLUMDA FARKINDALIK, EĞITIM VE KAMU-ÖZEL SEKTÖR IŞ BIRLIĞI OLMADAN DÖNGÜSEL EKONOMIYE GEÇIŞIN MÜMKÜN OLMAYACAĞINI VURGULUYOR. ÇEVKO VAKFI GENEL SEKRETERI METE İMER: “GÜS Modeli Yeniden Hayata Geçirilmeli” TÜRKIYE’DE GERI DÖNÜŞÜM ORANLARININ ARTIRILMASI IÇIN HANGI YAPISAL ADIMLARIN ATILMASI GEREKTIĞINI DÜŞÜNÜYORSUNUZ? ÇEVKO Vakfı, 1991 yılında sanayi kuruluşlarının gönüllü girişimiyle, geri dönüşüm odaklı sürdürülebilir gelişime katkı sağlamak amacıyla kuruldu. 34 yıldır yürüttüğü çalışmalarla, sanayi inisiyatifi kimliğini, topluma dokunan bir sivil toplum yapısıyla birleştirdi. Vakfımız son yıllarda “iklim kriziyle savaşım” ve “döngüsel ekonomiye geçiş” konularına da odaklanmıştır. Aslında bu iki konu da geri dönüşüm oranlarının artırılmasıyla bağlantılıdır. Atık yönetimini, dünya genelinde, tarihsel süreç içerisinde ele alırsak, son 30 yılda her alanda olduğu gibi bu alanda da dönüşüm yaşandığını görürüz. Bundan 30 yıl önce, özellikle tüketim sonrası ortaya çıkan atıklar, çevre kirliliğini önlemek için mümkünse geri dönüştürülecek, mümkün değilse bertaraf edilecek hurda malzemeler olarak görülürken; günümüzde döngüsel ekonomi bağlamında, sanayinin girdisi olarak düşünülmesi gereken, ekonomik değerinin öne çıktığı ikincil hammaddeler haline gelmiştir. Artık, değerlendirilmesi mümkün olmayan atığın sıfırlanması, “üst dönüşüm” yoluyla geri dönüşümden daha kaliteli ve çevreye daha az etki edecek ürünler yapmak hedeftir. Türkiye’ye gelince, TUİK’in Kasım 2023’te yayımladığı 2022 yılı atık istatistiklerine göre, 2022’de atık işleme tesislerinde, ithal edilenler de dahil olmak üzere 48,5 milyon ton atığın metal, plastik, kâğıt, mineral, vb. olarak geri dönüştürüldüğü bildirilmiştir. TUİK raporuna göre 2022 yılında Türkiye’de yaklaşık 50 milyon ton geri kazanılabilir tehlikesiz atık, imalat sanayi, OSB’ler ve hane halkından toplanmıştır. Belediyeler vasıtasıyla toplanan yaklaşık 30 milyon ton tehlike-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=