MAKALE solventlerin geri kazanımını ve tekrar kullanımını sağlamış, bu sayede hem ekonomik hem de çevresel açıdan katkıda bulunmuştur (Da Conceicao et al., 2023). Rafineri/biyofineri endüstrinde gaz ayırma membran teknolojilerine bakıldığında ise yine hidrojen ayırımı/geri kazanımı, katalitik reforming ile hidrojen üretimi, uçucu organik bileşik giderimi ve VOC geri kazanımı alanlarında kullanıldığı görülür. Petrokimya endüstrisinde ise olefin/parafin ayrıştırılması, ön yanmadan(pre-combustion) CO2/H2 ayırımı, son yakmadan (post-combustion) CO2/ N2 ayrımı, doğal gaz arıtımı alanlarında bu membranlar kullanılır(Iulianelli&Drioli, 2020). Enerji sektöründe ise doğal gazın ve nitrojen, CH4 ve CO2 karışımından oluşan biyogazın kurutulması konusunda gaz ayırma membranları teknolojisine başvurmaktadır. Özellikle biyogazdan CO2’in ayrıştırılması yüksek saflıkta metan elde edilmesi sağlayarak, biyogazın enerji içeriğini artırır ve daha verimli bir yakıt kaynağı haline getirilmesi sağlanır. Gelecekte gaz ayırma membranları ve karbon geri kazanımı teknolojilerinde önemli gelişmeler beklenmektedir. Yeni nesil membranlar, özellikle polimeriknanokompozit malzemeler, MOF'lar ve zeolit bazlı yapılar gibi yenilikçi malzemelerin kullanımı ile daha yüksek seçicilik ve geçirgenlik sağlayacaktır (Kundu&- Haldar, 2023). Bu membranlar, hidrojen ve karbondioksit gibi gazların daha verimli ayrıştırılmasını mümkün kılacak, böylece enerji verimliliği artacak ve işletme maliyetleri düşecektir(Zhao et al., 2022). Ayrıca, karbon geri kazanımı teknolojilerinde yapay zeka ve makine öğrenimi tekniklerinin entegrasyonu ile proses optimizasyonu sağlanacak ve karbon yakalama verimliliği artırılacaktır(Tayyebi et al., 2022). Elektrokimyasal ve biyoteknolojik yöntemlerin de karbon geri kazanımı süreçlerine dahil edilmesi, bu alandaki inovasyonların hızlanmasına katkı sağlayacaktır. Gelecekte karbon geri kazanımı adına membran teknolojilerinin sürdürülebilirlik açısından değerlendirildiğinde, bu teknolojilerin kimyasal ayırma süreçlerine entegre edilmesi endüstrinin çevresel sürdürülebilirliğini artırırken gaz ayırma uygulamaları için yeni yollar açacaktır. Enerji santralleri ve endüstriyel tesislerde CO2 emisyonlarını büyük ölçüde azaltarak karbon ayak izinin küçültülmesine katkı sağlayacaktır. Bununla birlikte, bu membranla-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=