28 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 08 / 2025 ÇEVRE ISO BELGESI ALMAK ZORUNLU MU? SEKTÖRÜNÜZE GÖRE DEĞIŞEN GEREKLILIKLER DİLEK AŞAN TAKSİM DANIŞMANLIK HİZMETLERİ KURUCU GENEL MÜDÜRÜ GLOBAL RAPORLAMA UZMANI Kurumsal dünyada “standartlara uygunluk” artık sadece bir kalite algısı değil; çoğu zaman bir varlık-yokluk meselesi haline geldi. Çevre, su, atık ve enerji gibi düzenlemelere tabii sektörlerde ise bu uygunluğun uluslararası kabul gören temsili, ISO belgeleri ile sağlanıyor. Ancak çok sık karşılaşılan bir sorunun net bir cevabı hâlâ birçok işletme için belirsiz: ISO belgesi almak gerçekten zorunlu mu? Cevap, bu soruyu kime ve hangi sektörde faaliyet gösterdiğine sorduğunuza göre değişiyor. Özellikle çevresel etki yaratan ya da çevreye hizmet eden işletmeler için ISO belgeleri, mevzuat, müşteri talebi, piyasa rekabeti ya da uluslararası finansman gereklilikleri sebebiyle dolaylı olarak zorunlu hale gelebiliyor. ISO BELGELERI NE İŞE YARAR, ZORUNLULUK NEYI İFADE EDER? ISO belgeleri, bir kuruluşun belli bir yönetim sistemini kurduğunu, etkin biçimde uyguladığını ve sürekli iyileştirme yaklaşımıyla sürdürdüğünü belgeleyen, akredite sertifikalardır. Sıklıkla karşılaşılan bazı ISO standartları şunlardır: • ISO 9001: Kalite Yönetim Sistemi • ISO 14001: Çevre Yönetim Sistemi • ISO 45001: İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi • ISO 50001: Enerji Yönetimi • ISO 17025: Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarları İçin Yeterlilik • ISO 27001: Bilgi Güvenliği Yönetimi Bu belgeler çoğu zaman doğrudan yasal bir zorunluluk olmasa da, birçok alanda proje kabulü, ihale katılımı, müşteri sözleşmeleri ve fon kullanımı gibi kritik süreçlerde fiilen zorunlu hale gelir. 1. ATIK SU ARITMA TESISLERI: ISO 14001 ARTIK TEKNIK DOSYANIN BIR PARÇASI Belediyelere, OSB’lere veya endüstriyel kuruluşlara ait atık su arıtma tesislerinin işletilmesinde ISO 14001 belgesi, çoğu zaman teknik şartnamelerin olmazsa olmazıdır. Çünkü atık su arıtma faaliyetleri, çevre kirliliği açısından doğrudan etki yaratan yüksek riskli faaliyetlerdir. Bu nedenle: • Deşarj suyu kalitesinin sürekli izlenmesi • Kimyasal dozaj optimizasyonunun belgelenmesi • Çamur yönetimi ve bertaraf süreçlerinin izlenebilir olması • Sızdırmazlık ve acil durum önlemlerinin sistematik kurulması gibi birçok süreç ISO 14001 sistematiğiyle kontrol altına alınır. Bu belgeyi edinmemiş tesislerin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı denetimlerinde eksik puan alması ya da çevre lisansı başvurularının gecikmesi kaçınılmazdır. 2. ÇEVRE DANIŞMANLIK VE ÖLÇÜM HIZMETLERINDE ISO 17025 VE ISO 14001 UYUMU Çevresel izleme hizmeti sunan laboratuvarlar ve danışmanlık firmaları için ISO belgeleri, müşteri terci-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=