56 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 06 / 2025 her adım, kayıt altına alınabiliyor ve ölçülebilir hale geliyor. Aynı zamanda ISO 9001 (Kalite Yönetimi) ve ISO 14001 (Çevre Yönetimi) gibi diğer sistemlerle entegre edilebiliyor. Enerji verimliliğinde kurumsal dönüşümün öncülerinden biri olan İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU), 2024 yılı itibarıyla TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Sertifikası almaya hak kazandı. İZSU bünyesinde yürütülen çalışmalar kapsamında: Tesislerdeki enerji tüketim verileri, özel bir yazılım üzerinden dijital ortamda izleniyor, Aylık enerji performans raporları oluşturuluyor, 250 TEP ve üzeri tüketime sahip tesislerde görevli enerji yöneticileri aktif şekilde süreci yönetiyor, Tüm veriler merkezi olarak Enerji Şube Müdürlüğü tarafından denetleniyor. Diğer yandan Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi (ASKİ) de ISO 50001 sürecine yönelik adımlarını hızlandırdı. Kurumsal dönüşüm sürecinde kritik bir eşik olarak kabul edilen personel eğitimi tamamlandı. Kurum bünyesinde görev yapan 30 teknik personel, TS EN ISO 50001 kapsamında temel sistem, dokümantasyon ve iç tetkik eğitimlerini alarak sertifika sahibi oldu. ISO 50001’e geçiş sadece bir sertifikasyon süreci değil; aynı zamanda kurum içi kültürel dönüşüm anlamına da geliyor. Bu sistemle birlikte SUKİ’lerde enerji verimliliği şu prensiplere dayalı olarak yönetiliyor: Mevcut durum tespiti: Tüm altyapı ve tüketim noktalarının enerji profilinin çıkarılması. Politika ve hedeflerin belirlenmesi: Kuruma özel ölçülebilir enerji hedeflerinin oluşturulması. Eğitim ve kapasite geliştirme: Tüm teknik personelin enerji yönetimi konusunda yetkinleştirilmesi. İç tetkikler ve performans izleme: Enerji verimliliği uygulamalarının denetlenmesi ve değerlendirilmesi. Sürekli iyileştirme: Geri bildirimlerle sistemin gelişmeye açık tutulması. ISO 50001 belgesi, sadece enerji tasarrufu ve çevresel sürdürülebilirlik anlamına gelmiyor; aynı zamanda SUKİ’ler için kurumsal saygınlık, uluslararası tanınırlık ve rekabet avantajı anlamına da geliyor. Bu bağlamda, AB fonları ve uluslararası iş birliklerinde ISO belgeli kurumların bir adım önde olduğunu da unutmamak gerekiyor. İZSU ve ASKİ gibi büyükşehir idarelerinin ISO 50001’e geçişi, diğer belediyelere de model teşkil ediyor. Enerji verimliliğinde bir dönüm noktası olarak görülen bu sistem sayesinde, yalnızca enerji maliyetleri azaltılmıyor, aynı zamanda veri odaklı bir yönetim kültürü de oluşturuluyor. ISO 50001 ile artık enerji yönetimi şansa bırakılmıyor; planlanıyor, izleniyor ve sürekli iyileştiriliyor. GELECEĞE YÖNELİK TAVSİYELER Türkiye genelindeki Su ve Kanalizasyon İdareleri (SUKİ’ler), hızla artan enerji maliyetleri ve çevresel sorumluluklar karşısında daha verimli bir yapıya kavuşmak için harekete geçiyor. Enerji verimliliğini kurumsal bir hedef haline getiren SUKİ’ler için kısa, orta ve uzun vadeli stratejiler büyük önem taşıyor. Uzmanlar tarafından hazırlanan bu öneriler, belediyelerin enerji yönetiminde etkin politikalar geliştirmesine rehberlik edecek nitelikte. Kısa Vadeli Hedefler: İlk Adımların Önemi Enerji alt birimleri kurulmalı: SUKİ bünyesinde enerji verimliliği ile ilgili birimler oluşturulmalı ve bu birimler özel olarak yetkilendirilmelidir. Enerji profili çıkarılmalı: Arıtma tesisleri, şebekeler ve idari binaların enerji tüketim profilleri belirlenerek izleme sistemleri kurulmalı. Enerji tasarruflu ekipmanlar tercih edilmeli: Özellikle aydınlatma sistemleri ve pompalar gibi temel ekipmanlarda değişken frekanslı sürücüler ve LED sistemler gibi enerji dostu çözümler benimsenmeli. Su kaçaklarına özel takip sistemleri kurulmalı: Kayıp-kaçakların izlenmesine yönelik dijital ve akıllı teknolojiler devreye alınmalı. Performansa dayalı sözleşmeler gözden geçirilmeli: Enerji sektöründe kullanılan bu model, su kayıplarının azaltılmasında da değerlendirilmelidir. Mukayeseli performans analizleri yaygınlaştırılmalı: SUEN’in gerçekleştirdiği değerlendirme çalışmalarına aktif katılım sağlanarak stratejik planlamada veri temelli kararlar alınmalıdır. Orta Vadeli Hedefler: Yapısal Dönüşüm Süreci Arıtma çamurunun birlikte çürütülmesi: Organik atıklarla birlikte anaerobik çürütmeye tabi tutulması, biyogaz üretimini ve enerji geri kazaRAPOR
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=