53 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 06 / 2025 RAPOR Uzmanlar, SUKİ çalışanlarının düzenli olarak enerji yönetimi konusunda eğitilmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, idare binalarında da enerji tasarrufu odaklı politikalar uygulanması gerekiyor. Türkiye’de birçok belediye ve su idaresi enerji verimliliği alanında başarılı uygulamalara imza atsa da bu uygulamaların yaygınlaştırılması gerekiyor. SUEN’in 2022 verilerine göre, birçok arıtma tesisi ortalamanın üzerinde enerji tüketiyor ve yenilenebilir kaynaklardan enerji üretimi %4 gibi düşük bir seviyede kalıyor. Artan nüfus, iklim değişikliği ve enerji krizleri karşısında atık su arıtma tesislerinin artık yalnızca temizleme değil, aynı zamanda enerji üretme potansiyeli olan stratejik altyapılar olarak ele alınması gerekiyor. Geliştirilen prosesler, akıllı sistemler ve biyogaz gibi çözümler sayesinde bu hedef hiç olmadığı kadar gerçekçi hale geliyor. Atık su arıtma tesislerinde enerji verimliliğini etkileyen en kritik unsurlardan biri havalandırma sistemleri. Hatalı boyutlandırılmış hava körükleri ya da verimsiz difüzör yerleşimi, tesisin enerji yükünü gereksiz yere artırabiliyor. ABD’de yapılan bir uygulamada, gereğinden büyük hava körüğünün değiştirilmesiyle yılda 2,1 milyon kWsaat tasarruf sağlandı. Difüzörlerin biyolojik havuzlarda organik yük dağılımına göre optimize edilmesi de aynı şekilde önemli ölçüde enerji kazancı getiriyor. Enerji tasarrufu sadece atık su arıtmayla sınırlı değil. İçme suyu temininde cazibeli akıştan faydalanılması, pompalama ihtiyacını minimuma indirerek önemli kazanımlar sağlıyor. Yüksek basınçlı su şebekelerinde basınç kırıcı sistemlerin kullanılması, hem su kayıplarını hem de enerji tüketimini azaltıyor. SCADA sistemleriyle donatılan akıllı şebekelerde kaçaklar hızlı tespit edilerek enerji israfı önleniyor. Örneğin Güney Afrika’da eskiyen altyapı nedeniyle %80’e ulaşan su kayıp oranı, akıllı şebeke uygulamalarıyla düşürülerek yılda 7-8 milyon metreküp su ve 4.250 MWh elektrik tasarrufu sağlandı. SUKİ’lerin hizmet binaları da yüksek enerji tüketimiyle dikkat çekiyor. Personel yoğunluğu fazla olan bu yapılarda, enerji verimli bina tasarımları ve enerji tasarrufu farkındalığı sağlayan eğitimlerle önemli iyileştirmeler yapılabiliyor. Güneş panelleri, LED aydınlatma sistemleri ve otomatik iklimlendirme sistemleriyle hem bütçeler hem
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=