46 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 06 / 2025 MAKALE ani değişimlerde erken müdahale edilmesi. Müsilaj konusunda özellikle kinistin filtrelerinin tıkanması ve devamında kinistinden parçalanarak geçen musilaj parçalarının LT ve HT (SW cooling) cooler sistemlerinde tıkanmalara sebebiyet vermektedir. Bu sebepten neredeyse her limanda emniyet açısından kinistin temizlikleri yapılması gerekmektedir. Fresh water generator ve osmoz su yapıcı sistemlerin de devreye alınmamasının uygun olacağı değerlendirilmiştir. Osmoz sistem membranları, eva ejector pp ve heatexchanger plate ve condanser side platelerin çok hızlı tıkar. Ağır müsilaj olan bölgelerde özellikle bu dönemde sw pp ob çıkışlarında köpüklenme de olur. Uzun demir beklemelerinde anot katot protc. sistemlerinde de aralıklı alarmlara sebebiyet verdiği belirtilmektedir. Marmara Denizi’ne uğrayacak gemilerindeki mürettebatın aşağıda belirtilen şartları dikkate almalarını tavsiye edilmektedir. • Box Cooler olan gemilerimizde LT sıcaklığını sürekli takip altında tutup gerekirse yol kesilip makinelerin hararet yapmasının önlenmesi. • Box Cooler olmayan gemilerin deniz suyu basıncını sürekli kontrol altında tutup basınç düşmesi durumunda kinistin filtrelerini temizlemesi. • Balast alım işlemlerinin limanda minimumda tutulması. • Liman beklemelerinde; soğutma suyuna ihtiyacı olmayan liman veya emergency jeneratörlerinin mümkünse çalıştırılması. • Gemi boş kondisyondayken derin kinistin valflerinin açık, üst kinistin valflerinin kapalı olması (Kinistin deniz suyu alıcısı deniz yüzeyinden aşağıda, deniz dibinden yukarda; yani orta yerlerde) kinistin sandığına gelecek olan müsilajlar minimuma indirecektir. • Gemi yüklü durumdayken kinistin valflerinin açık-kapalı pozisyonları boş pozisyondakinin tersi olması; yani alt (derin) kinistin valfinin kapalı, üst kinistin valfinin açık olması. Kinistin alıcıları deniz seviyesinin ortasına geleceğinden, müsilajın kinistin sandığına girmesi minimumda olacaktır. • Gemi boş kondisyondayken (balastlı) kinistin alıcıları yukarda kalıyorsa, makinedeki soğutma kulerleri balast tanklarında bulunan balast suyu kullanılarak boğaz geçişinde kullanılabilir. • Denizde seyir yaparken mümkün olduğunca müsilajın olmadığı yerlerden seyri sefer edilmesi (Deniz trafiğini bozmayacak şekilde). • Gemide sancak ve iskele kinistin alıcı devreleri mevcuttur. Bunların bir tarafını yani; iskele kinistinlerini kapatıp sadece sancak kinistin valflerinin açık bırakılması (ya da tam tersi valflerin), kinistin filtresinin tıkanmaya başladığı anlaşıldığında (pompa basıncı düştüğünde) hemen kapalı olan kinistin valflerini açıp, açık olan kinistin valflerinin kapatılması, burada açık olan taraftan kinistin devresine deniz suyu geleceğinden tıkalı olan kinistin filtresinin temizlenmesi fırsatı doğacaktır. • Kinistin valflerinin çalışır ve görevlerini yapacak durumda olması gerekmektedir. • Kinistin sandığı içinde olan gömme kulerler için gemilerin mümkün olduğu kadar müsilaj olmayan yerlerde seyir yapmaları gerekmektedir. Tehlikeli olan bölgelerin ise mümkünse gündüz geçilmesi daha uygun olacaktır. Makinaların soğutma performansı düştüğünde olası büyük arızaları engellemek adına makinanın devrini düşürmek gerekebilir. İstanbul Boğazı gibi rüzgârın akıntının, dip dalganın anbean değişebildiği bir yerde bu tarz bir performans kaybı hiçbirimizin istemeyeceği sonuçlara neden olabilir. Bu durum tıpkı yolda giden bir araba gibi düşünülmeli. Ansızın güçten kesilen bir aracın ne tür riskleri beraberinde getirdiğini az çok hepimiz biliyoruz. Gemide de durum çok benzer aslında. Marmara denizinde oluşan müsilajın balıkçılık, deniz turizmi ve deniz taşımacılığı gibi sektörler üzerinde meydana getirdiği ekonomik kayıplar mutlaka incelenmeli ve bu konuda mutlaka çalışmalar yapılmalı. n KAYNAKLAR https://bulbapp.io/p/53c7a25f-46a4-40ba-aa4d-388fc9260f35/mucilage-formation-and-its-effects-on-the-sea-of-marmara https://blackmeditjournal.org/wp-content/uploads/2-2021_2_140-153.pdf https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3146240 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2190648 https://www.virahaber.com/kosderden-marmara-denizinde-seyir-yapacak-gemiler-icin-uyari-61143h.htm https://www.indyturk.com/node/372076/t%C3%BCrki%CC%87yeden-sesler/m%C3%BCsilaj-gemilere-zarar-verebilir
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=