42 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 06 / 2025 MAKALE MARMARA DENIZINDE DENIZ TAŞIMACILIĞINDA MÜSILAJ TEHLIKESI MUSTAFA ÖZTÜRK MNE PROJE Türk Boğazları Deniz Alanı, İstanbul, Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi'ni kapsar. Alan, Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan en önemli doğal su yoludur. Müsilaj, deniz yosunu türünün aşırı büyümesi nedeniyle deniz ortamında oluşan ekzopolimerik bir organik maddedir. Müsilaj çeşitli deniz organizmaları tarafından üretilen, öncelikle hücre dışı polisakkaritler olmak üzere atılan, salgılanan veya sızan polimerik maddelerden oluşur. Jöle benzeri ve yapışkan özellikleri nedeniyle müsilaj, virüsler, bakteriler, fitoplankton ve zooplankton dahil olmak üzere çeşitli deniz organizmalarını içerebilir. Müsilaj, denizde fosfor artışının ardından ortaya çıkar. 2021'deki bir vakada fosfor değerleri bir önceki yıla göre üç ila dört kat daha yüksekti. Fosfor müsilaj oluşmasında kritik besin maddesidir. Müsilaj, deniz yüzeyini kaplayarak havadan deniz ortamına oksijen transferini engellediği ve balık, balık larvaları ve yumurtaları, deniz çayırları, pinalar, süngerler, mercanlar ve midyeler gibi deniz canlıları için önemli tehditler oluşturduğu için deniz ortamı için zararlı maddelerden biridir. Müsilaj Marmara denizinde balık popülasyonunu en az yüzde 25 oranında azaltmıştır. Müsilaj, kıyıdan 30 metre derinliğe kadar Marmara Denizi’ndeki sünger topluluklarının topluca ölümüne ve mercanlarda yaklaşık yüzde 30’lara varan kayıplara neden olmuştur. Müsilaj (deniz salyası), balıkçı ağları yanı sıra balıkçı motorlarının, deniz araçlarının, gemilerin, soğutma sistemindeki filtreleri ve pompaları tıkayarak ciddi zararlar vermektedir. Denizdeki yatlar, römorkör, gemiler vs. deniz araçları motor soğutma suyunu soğutmak için kullanılan denizden emilen soğutma suyu müsilaj içerdiği için filtre sistemine ve pompalarına ciddi hasarlar verir ve arızalara yol açar. Gemilerde deniz suyu geminin çalışma prensiplerinin temelini oluşturur. Bu nedenle, müsilaj etkisi çok fazla olacaktır. Deniz suyu giriş göğüs filtreleri/vanaları, deniz suyu LT (düşük sıcaklık devresi) soğutucusu, hava soğutucusu, yağ soğutucusu, balast suyu filtreleri, buharlaştırıcılar ve acil yangın pompaları müsilajdan etkilenen ilk parçalardır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=