22 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 06 / 2025 SU DÜNYASI YENI İŞE BAŞLAYAN SU HAZIRLAMA SORUMLUSU IÇIN ÖNEMLI HATIRLATMALAR Bir işletmede yeni göreve başlamış ve SU hazırlama işlerinden sorumlu olacak kişi, daha önceki iş yerinde de aynı görevi yapmış ve sanayi işletmesinde kullanılan değişik kalitedeki proses sularının elde edilmesi için birçok bilgi ve tecrübe edinmiş olabilir. Ancak, göreve yeni başladığı işyerinde bulunan ham su kalitesi çok farklı olabilir ve proseste kullanılacak olan suyun da çok farklı kalitede olması mümkündür. İşte bu sebeple, bu görevlinin o güne kadar edinmiş olduğu SU bilgisi ve tecrübesi yeni iş yerinde yetersiz kalabilir. Bu düşünce ile bu yazımızı kaleme aldık. İşletmede SU konusu ile ilgili görevlinin yakın takip edeceği konuların hepsini bu yazımıza sığdırmak mümkün değildir, bu yazımız konunun önemini hatırlatmak amaçlıdır. HAM SU KALITESI KONTROL ALTINDA OLMALI Yeni görevli, işletmenin ham su kalitesini incelemeli ve bu suyun kalitesinin ani değişmesi risklerine karşı önlemler alması çok yerinde olur. Bu maksatla ham su hattı üzerine iletkenlik ve pH ölçerler monte edilmesini sağlayabilir. Bu ölçerlerin sık kontrolü sayesinde ani su kalitesi değişikliklerinin kısa zamanda farkına varılabilir. Ayrıca, ayda bir ham sudan örnek alınıp kimyasal analiz yaptırılması birçok işletme riskini azaltır. Su analizinde en basit olarak şu su değerlerinin ölçülmesini öneririz: İletkenlik, pH, toplam sertlik, SiO2 (silikat), Cl (klorür), SO4 (sülfat), NH3 (Amonyak), demir ve mangan. Ani ham su değişikliği sebebi ile bizlere müracaat etmiş olan bazı sanayi işletmelerinde yaşanmış olan üç sorunu örnek olarak bu yazımızda yer veriyoruz. Bu kötü örnekler ham su kalitesi değişikliği riskleri konusunda fikir verir: Örnek 1. Bir gıda işletmesinde, küçük bir deprem sonrası çok kötü kokusu olan “H₂S”gazı kuyudan gelmeye başladı. Biz bu kokuyu yok edecek gerekli sistemi kurasıya kadar, işletme hakkında yanlış bir fikir oluşmaması için bu işletmeye hiçbir yabancı kişi sokulmadı. Örnek 2. Doğalgaz ile çalışan bir enerji üretim işletmesinde, bir km kadar yakın mesafede jeotermal su kuyuları açıldıktan sonra, bu işletmenin kuyu sularındaki demir ve mangan iyonu miktarları çok arttı. Örnek 3. Tarımsal arazilerin yakınında bulunan bir sanayi işletmesinin kuyu suyunun lezzeti iyi olduğu için bu kuyu suyunu personel de içerdi. Ancak, bir gün görevlilerin bir kısmı, işletmedeki öğle yemeği sırasında içtikleri sudan zehirlenip hastaneye gitti. Yapılan su analizinde suda “NH₃” (Amonyum) iyonu bulundu. Tahmin ettiğimiz sebep şu: Tarımda kullanılan “azotlu” suni gübreler, yağmur suları ile karışıp toprak altına ve bir süre sonra bu işletmenin kuyu suyuna karışmış olabilir. BIR SANAYI IŞLETMESINDE YENI IŞE BAŞLAYAN “SU HAZIRLAMA SORUMLUSU”NUN BIR ÖNCEKI IŞYERINE KIYASLA FARKLI BILGILER EDINMESI GEREKEBILIR. YÜK. MÜH. ENİS BURKUT enis@burkut.com.tr
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=